مستهم

معنی کلمه مستهم در لغت نامه دهخدا

مستهم. [ م ُ ت َ هَِ م م ] ( ع ص ) خواهنده از کسی که نسبت به کاری اهتمام ورزد. || اهتمام ورزنده به کار قوم خود. ( از اقرب الموارد ). اندوهگین شونده و رنج برنده به کار قوم. ( از منتهی الارب ) ( از ناظم الاطباء ). و رجوع به استهمام شود.

معنی کلمه مستهم در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی مَسَّتْهُمْ إِذَ: به آنان رسید - با آنان تماس پیدا کرد (کلمه مس که در لغت به معنای تماس گرفتن دو چیز با یکدیگر است)
ریشه کلمه:
مسس (۶۱ بار)هم (۳۸۹۶ بار)

جملاتی از کاربرد کلمه مستهم

بـه دنـبـال آيـات گـذشـته كه حالت غرور و بيخبرى افراد بيايمان را منعكس مى كرد درنـخـسـتين آيه مورد بحث مى گويد: (اين بيخبران مغرور كه در حالت نعمت و آرامش هرگزخـدا را بـنده نيستند اگر گوشه كوچك و ناچيزى از عذاب پروردگارت دامنشان را بگيردچـنـان متوحش مى شوند كه فرياد مى زنند اى واى بر ما! ما همگى ظالم و ستمگر بوديم !(و لئن مستهم نفحة من عذاب ربك ليقولن يا ويلنا انا كنا ظالمين ).
و اذا اذقنا الناس رحمة من بعد ضراء مستهم اذا لهم مكر فى آياتنا...
بـه گفته تفسير (كشاف ) جمله (لئن مستهم نفحة ...) سه تعبير در بردارد كه همهاشاره به ناچيزى و كمى است ، تعبير به (مس )، و تعبير به (نفحه ) (از نظر مادهلغـت ) و نـيـز از نظر وزن و صيغه . خلاصه اينكه قرآن مى خواهد بگويد: اين كوردلان ،سـاليـان دراز سـخنان پيامبر و منطق وحى را مى شنوند و در آنها كمترين اثر نمى گذاردمگر آن زمان كه تازيانه عذاب ، هر چند خفيف و مختصر، بر پشت آنها نواخته شود كه دستپـا چـه مـى شـونـد و فـريـاد (انـا كـنـا ظـالمـيـن ) را سر مى دهند، آيا بايد تنها زيرتازيانه هاى عذاب ، بيدار شوند؟
در آيه نخست اشاره به يكى از نقشه هاى جاهلانه مشركان كرده ، مى گويد: هنگامى كهمردم را براى بيدارى و آگاهى ، گرفتار مشكلات و زيانهائى مى سازيم سپس آن را برطرف ساخته ، طعم آرامش و رحمت خود را به آنها مى چشانيم به جاى اينكه متوجه ما شونداين آيات و نشانه ها را به باد مسخره و استهزاء گرفته ، و يا با توجيهات نادرست درمقام انكار آنها بر مى آيند و مثلا بلاها، و مشكلات را به عنوان غضب بتها و نعمت و آرامش رادليل بر شفقت و محبت آنان مى گيرند، و يا به طور كلى همه رامعلول يك مشت تصادف مى شمرند (و اذا اذقنا الناس رحمة من بعد ضراء مستهم اذا لهم مكرفى آياتنا).
و لئن مستهم نفحة من عذاب ربك ليقولن يويلنا إ نا كنا ظلمين(46)
و لئن مستهم نفحه من عذاب ربك ليقولن يا ويلنا انا كنا ظالمين
و اذا اءذقنا الناس رحمة من بعد ضراء مستهم اذا لهم مكر فى اياتناقل الله اءسرع مكرا ان رسلنا يكتبون ما تمكرون(21)
1 كسانى كه با انذار و هشدار انبيا بيدار نمى شوند با شلاق عذاب بيدار خواهند شد. با پيش آمدن ساده ترين خطرها، همه ى غرورهاى ادّعايى ، درهم مى شكند و وجدان هاى خفته بيدار مى شود. (لئن مستهم نفحة )
آيات (21) تا (23) : و اذا اءذقنا الناس رحمة من بعد ضراء مستهم اذا لهم مكر فى اياتنا قل الله اءسرع...
آيات (46) و (47) : و لئن مستهم نفحة من عذاب ربك ليقولن يويلنا إ نا كنا ظلمين...