مخففه

در جمله (ان كادت لتبدى به لو لا...) كلمه (ان ) مخففه از مثقله است ، يعنى همانانزديك بود كه وى پرده از راز برداشته و سر موسى را فاش سازد. و معناى اينكهفرمود: (لتكون من المؤ منين ) اين است كه : ما قلب او را تقويت كرديم تا از كسانىباشد كه وثوق و اطمينان به خداى تعالى دارند، وثوق به اينكه خدا فرزندش را حفظمى كند، و در نتيجه صبر كند و براى او جزع نكند و در نتيجه سر او فاش نگردد.

تفسير صدر اين آيه گذشت و كلمه (ان ) درذيل آيه ، يعنى در جمله (ان نظنك ) مخففه از مثقله است .

كلمه (ان ) مخففه از مثقله است ، و كلمه (اضلال ) در اينجا بويى از معناى صرف راهم دارد، (صرف اين است كه خداى تعالى توجه و قلب كسى را از درك چيزى منصرفسازد)، و به همين جهت كلمه مذكور با حرفى متعدى شده كه كلمه (صرف ) با آن متعدىمى شود و آن عبارت است از حرف عن .

كلمه (ان ) در اول آيه مخففه از (ان ) - با تشديد - است و مراد از (طريقه )طريقه اسلام است ، و (استقامت بر طريقه ) به معناى ملازمت و ثبات براعمال و اخلاقى است كه ايمان به خدا و به آيات او اقتضاى آن را دارد.

البته كلمه (لتزول ) به فتح اول و ضمه آخر هم قرائت شده ، و بنابر اين قرائتكلمه (ان ) مخففه و معنا چنين خواهد بود:(و به تحقيق كه مكر ايشان از عظمت به حدىبود كه كوهها را از جاى مى كند).