[ویکی الکتاب] معنی قَبْضَتُهُ: در دست او - در احاطه ی قدرت اوست (عبارت "وَﭐلْأَرْضُ جَمِیعاً قَبْضَتُهُ یَوْمَ ﭐلْقِیَامَةِ "این معنا را خاطر نشان میکند که در روز قیامت تمامی اسباب از سببیت میافتند و دست خلق از همه آنها بریده میشود ، تنها یک سبب میماند و آن هم خدای مسبب الاسباب اس... ریشه کلمه: قبض (۹ بار)ه (۳۵۷۶ بار) «قَبْضَة» از مادّه «قَبْض» به معنای چیزی است که در مشت می گیرند، و معمولاً کنایه از قدرت مطلقه و سلطه کامل بر چیزی است، همان گونه که در تعبیرات روزمره می گوئیم: فلان شهر در دست من است و یا فلان ملک در قبضه و مشت من، می باشد.
جملاتی از کاربرد کلمه قبضته
و نـيز در همان كتاب به سند خود از سليمان بن مهران روايت كرده كه گفت : از امام صادق(عليه السلام ) از آيه (و الاءرض جميعا قبضته يوم القيامة ) پرسيدم ، فرمود: يعنىمالك زمين اوست و احدى با او شريك در ملك او نيست .
ان وليى اللّه الذى نزل الكتاب و هو يتولى الصالحين و ما قدروا اللّه حق قدره والارض جميعا قبضته يوم القيامه و السموات مطوبات بيمينه سبحانه و تعالى عمايشركون
مـى گـويـد: (تـمـام زمـيـن در روز قيامت در قبضه او قرار دارد، و آسمانها پيچيده در دستراست او است ) (و الارض جميعا قبضته يوم القيامة و السماوات مطويات بيمينه ).
(و السموات مطويات بيمينه ) - يمين هر چيزى ، دست راست و سمتى كه از سمت ديگرقـويـتـر اسـت مـى بـاشـد، و ايـن كـلمـه را بـه طـور كـنـايـه در قـدرتاسـتـعـمـال مـى كـنـنـد. و از سـيـاق آيـه بـر مـى آيـد كـهحـاصـل دو جـمـله ، يـعـنـى دو جـمـله (و الاءرض جـمـيـعـا قبضته يوم القيامة ) و جمله (والسموات مطويات بيمينه )، اين است كه در آن روز سببهاى زمينى و آسمانى از سببيت مىافـتـند، و ساقط مى شوند و آن روز اين معنا ظاهر مى گردد كه هيچ مؤ ثرى در عالم هستىبجز خداى سبحان نيست .
786-خداى سبحان درباره آفرينش جهان مى فرمايد: مجموعه نظام موجود را در ششروز آفريديم : (هو الذى خلق السموات و الاءرض فى ستة اءيام ، ثم استوى علىالعرش ) (سوره حديد، آيه 4)؛ زيرا زمين در دو روز خلق شده است : (خلق الاءرض فىيومين ) (سوره فصلت ، آيه 9)، آسمانهاى هفت گانه نيز در دو روز: (ثم استوى الىالسماء و هى دخان ...َ فقضهن سبع سموات فى يومين ) (سوره فصلت ، آيات 11 12 )و ما بين آسمانها و زمين را نيز در دو روز آفريده است . اما تغيير نظام دنيا در نفخاول و ايجاد نظامى جديد در نفخ دوم ، در يك روز خواهد بود: (يوم نطوى السماء كطىالسجل للكتب ) (سوره انبياء، آيه 104 ) روزى فرا مى رسد كه آسمان را در هم مى پيچم، همان گونه كه طومار، نوشته هاى فراوان درون خود را در هم مى پيچد . در جاى ديگرنيز مى فرمايد: (و الاءرض جميعا قبضته يوم القيامة و السموات مطويات بيمينه ) (سورهابراهيم ، آيه 48 )؛ روزى كه آسمان و زمين اين دنيا به آسمان و زمين ديگرتبديل مى شود . همه اين صحنه ها در يك روز خواهد بود و مراد از روز همان ظهور است .
پـس ايـنـكـه فـرمـود: (و نـمى توانند خدا را آن طور كه حق اندازه گيرى او است ، اندازهبـگـيـرند)، تمثيلى است براى اينكه مردم آن طور كه بايد خدا را نمى شناسند، چون ازحيث معاد و برگشت اشياء به او، كه جمله (و الاءرض جميعا قبضته يوم القيامة ) - تاآخـر سـوره - آن را افـاده مـى كـنـد او را نـمى شناسند . چون در اين جمله اين معنا را خاطرنـشـان مـى كـنـد كـه در روز قـيـامت تمامى اسباب از سببيت مى افتند و دست خلق از همه آنهابريده مى شود، تنها يك سبب مى ماند و آن هم خداى مسبب الاسباب است . و در آن روز زمين راقـبـضـه مـى كند، آسمانها را درهم مى پيچد، و براى مردن همه زنده ها، و زنده شدنشان درصـور مـى دمد، و زنى به نور پروردگارش نورانى مى گردد، و كتاب را مى گذارند وانـبـيـاء و شـهداء را مى آورند، و بين خلق داورى مى شود، و هر كسى آنچه را كه كرده بهطـور كـامل دريافت مى كند، و مجرمين را به سوى آتش و متقين را به سوى بهشت مى برند.خـوب ، خـدايـى كـه چـنـيـن شانى در مالكيت و تصرف دارد اگر كسى او را با اين شؤ ونبـشـناسد، همين شناسايى ايجاب مى كند كه تنها به سوى او روى آورد و به كلى از غيراو اعراض كند.
ما قدروا الله حق قدره و الارض جميعا قبضته يوم القيامة و السموات مطويات بيمينهسبحانه و تعالى عما يشركون .(75)
و مـا قـدروا الله حـق قـدره و الا رض جـميعا قبضته يوم القيمة و السموات مطويات بيمينهسبحانه و تعلى عما يشركون(67)
و مـراد از زمـيـن در عـيـن حال زمين و موجودات در آن و متعلقات آن است ، همچنانكه در جمله (والاءرض جميعا قبضته )، نيز گفتيم كه منظور، زمين و آنچه در آن است مى باشد.