مؤ لف : در تفسير آيات شهادت مطالبى گذشت كه با اين حديث ارتباط دارد. و در تفسير عياشى از سماعة بن مهران روايت كرده كه گفت : من از امام صادق (عليه السلام ) شنيدم كه مى فرمود: روزگارى بود كه در تمام روى زمين جز يك نفر خدا را پرستش نمى كرد، و اگر غير او فرد ديگرى بود خداوند در آيه (ان ابراهيم كان امة قانتا لله حنيفا و لم يكمن المشركين ) او را هم اضافه مى كرد، پس از مدتى خدا او را با پديد آوردن اسماعيل و اسحاق مانوس نموده سه نفر شدند.
ان ابراهيم كان امة قانتا لله حنيفا و لم يك من المشركين
و در الدر المنثور است كه ابن مردويه از انس بن مالك روايت كرده كه گفت :رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) فرمود: هيچ بنده اى نيست كه امتى به نفع اوشهادت دهد مگر آنكه خدا آن شهادت را قبول مى كند، و امت از يك نفر به بالا است ، چونخداى تعالى فرموده : (ان ابراهيم كان امة قانتا لله حنيفا و لم يك من المشركين ).
ان ابراهيم كان اءمة قانتا لله حنيفا و لم يك من المشركين(120)
آيات (120) تا (124) : ان ابراهيم كان اءمة قانتا لله حنيفا و لم يك من المشركين...
اين پيامبر واجد بسيارى از صفات برجسته انسانى بود كه قرآن بدان اشاره مى كندبلكه تمام صفات يك انسان كامل در او جمع بود كه قرآن از او به عنوان يك امت ياد نمودهانّ ابراهيم كان امّة قانتا للّه (379) ابراهيم به تنهايى يك امت و مطيع خداوندبود يا اين كه مى فرمايد: ان ابراهيم لحليم اوّاه منيب (380) همانا حضرتابراهيم بردبار، دلسوز و بازگشت كننده به سوى خدا بود و خلاصه پيامبرى بودممتاز در همه اوصاف و خصال پسنديده و قهرمانى خستگى ناپذير كه قرآن كريم مىفرمايد: و ابراهيم الذى وفّى (381) ابراهيم كسى است كه وظيفه خود را اداكرد، لذا قرآن كريم او را به عنوان الگو و سرمشق براى مردم ذكر نموده است و لقدكانت لكم اسوة حسنة فى ابراهيم والذين معه (382)
اِن اِبرهيم كان اُمة قانتا لله حنيفا و لم يك من المشركين (120)
- براى فردى از افراد يك جامعه : ((ان ابراهيم كان امة قانتا لله حنيفا...))(28)
در اينجا يك سؤ ال باقى مى ماند كه چرا خداوند به جاى نام بعضى افراد، نام امّت را برده است ؟ كه در پاسخ مى گوييم : قرآن حتّى يك نفر را نيز امّت معرفى نموده است : (انّ ابراهيم كان امّة قانتا للّه )(438)
و روى فـى قـوله تـعالى : ان ابراهيم كان امة قانتا للهحنيفا و لم يك من المشركين ،(109) انه كان يعلم الخير.