فیلسوفی

معنی کلمه فیلسوفی در لغت نامه دهخدا

فیلسوفی. ( حامص ) فیلسوف بودن. ( فرهنگ فارسی معین ). || ( ص نسبی ) منسوب به فیلسوف.

جملاتی از کاربرد کلمه فیلسوفی

فیلسوفی بود دمسازش گرفت علم موسیقی ز آوازش گرفت
فیلسوفی که من در اسرارش ببد و نیک بود می محرم
فیلسوفی گفت: اندر جانب هندوستان حکمتی دیدم نوشته بر در بت خانه‌ای
رضا داوری اردکانی در مقاله‌ای در نشریهٔ نامهٔ فرهنگ (۱۳۸۳) راجع به این ادعا که گروه فلسفهٔ دانشگاه تهران پیرو مارتین هایدگر است، می‌نویسد: «اینکه اخیراً گفته می‌شود گروه فلسفهٔ دانشگاه تهران هیدگری است هیچ وجهی ندارد [...] هیچ‌یک از همکاران من تا آنجا که می‌دانم تعلق خاطر خاصی به هیدگر ندارند». او سپس توضیح می‌دهد که هایدگر فیلسوفی نیست که یک گروه آموزشی بتواند او را نادیده بگیرد، اما این احترام به هایدگر اختصاص ندارد. او همچنین به حضور احمد فردید در این گروه اشاره می‌کند و می‌گوید یحیی مهدوی که فردید را صاحب‌نظر می‌دانست «در سال‌های اول انقلاب به من که مدیر گروه آموزشی بودم سفارش کرد که ایشان را برای تدریس دعوت کنم.»
بفرمود تا فیلسوفی ز روم برد نامه نزدیک شهر هروم
اگر هر سو خیال فیلسوفی را کنم پیکی نشانی از دل گمگشته خود از کجا دانم؟
از دیگر مواردی که در این دوره رشد و ظهور یافتند فمینیسم و جنبش‌های اجتماعی همجنس گرایان بود، به همراه پایان یافتن حکومت‌های استعماری و لغو مجزا کردن اقلیت‌هایی نظیر سیاهپوستان آمریکایی و اقلیت‌های جنسی از حضور در سیاست. در این دوره هم چنین اندیشه‌های فمینیستی، پسا استعماری و چند فرهنگی اهمیت قابل توجهی یافتند. این تغییرات منجر به به چالش کشیده شدن قرارداد اجتماعی توسط فیلسوفی به نام چارلز دبلیو میلز در کتابش، قرارداد نژادی و هم چنین کتاب قرارداد جنسی نوشته کارول پیتمن شد که می‌گفتند قرارداد اجتماعی باعث منحصر کردن افراد رنگین‌پوست و زنان از حضور در عرصه اجتماع و سیاست می‌شده‌است.
فیلسوفی عظیم و دانشمند می‌شنیدم که گفت با فرزند
آنسگار بکرمن (زادهٔ ۲۹ ژوئن ۱۹۴۵ در هامبورگ ) فیلسوفی آلمانی است که عمدتاً به فلسفه ذهن و معرفت‌شناسی می‌پردازد. او استاد فلسفه در دانشگاه بیله فلد است و رئیس (انجمن فلسفه تحلیلی آلمان) بود. بکرمن به دلیل استدلال هایش برای فیزیکالیسم و بحثش درباره مفهوم ظهور شناخته شده است.
اندیمشندان چینی باستان، همچون چوانگتسی (۳۶۹ – ۲۸۶ پ. م) که فیلسوفی تائوئیست بود، دیدگاه‌هایی دربارهٔ تغییرات گونه‌های زیستی عنوان کردند. به گفته جوزف نیدهام، تائوئیسم آشکارا ثابت بودن گونه‌های زیستی را منکر می‌شد و اندیشمندان تائوئیست بر این گمان بودند که گونه‌ها ویژگی‌های مختلف خود را در پاسخ به محیط‌های مختلف دارا شده‌اند. تائوئیسم انسان، طبیعت، و آسمان‌ها را در حالتی از «تغییر شکل مداوم» موسوم به تائو می‌داند که در تضاد با دیدگاه بیشتر ساکن‌اندیش طبیعت در غرب بود.
فیلسوفی گفت: آدمی حد انسانیت را جز با مرگ به کمال نخواهد رسانید.
نبینم همی جنبش جان و جسم نباشد جز از فیلسوفی طلسم
فیلسوفی بسر نداند برد سخنی را که او نهد بنیاد
انیسیدموس ( به یونانی : Αἰνησίδημος ) فیلسوفی سوفسطائی در یونان که اهل کنوسوس در جزیره کرت بود. او احیا کننده دوباره نظریه اپوخه بوده‌است. او احتمالاً یکی از اعضای آکادمی افلاطون بود که پس از رد نظریه‌هایش ،دوباره مبانی و اصول نظریه اپوخه که در فارسی به معنای تعلیق است را رواج داد.
هرچند امروزه لوتسه به‌ندرت خوانده می‌شود، اما طی دههٔ ۱۸۷۰ در انگلستان و آمریکا، به‌عنوان فیلسوفی آلمانی به عظمت کانت و هگل شناخته می‌شد. آثار اصلی او به انگلیسی ترجمه شده بود و در برنامه درسی دانشگاه‌ها گنجانده شد.
آزبرن معتقد است هیچ فیلسوفی میان فیلسوفان پیش از سقراط، به اندازهٔ هراکلیتوس، تأثیری با این عمق بر فیلسوفان پس از خود نداشته‌است به شکلی که همهٔ آن متفکران، خود را وامدار و پایبند راستین عقاید و نبوغ او بدانند.
جان مک‌کواری در طول حیات خود فیلسوفی پرکار محسوب می‌شد و کتاب‌های فراوانی نیز به نگارش درآورده بود.
بلُخ در میان فیلسوفانی که در زمان هیلتر از آلمان به آمریکا مهاجرت کردند، تنها فیلسوف مهمّی بود که به جای آلمان غربیْ آلمان شرقی را انتخاب کرد. وی مدّتی در آنجا بود تا این که امکان ادامهٔ کار برایش فراهم نشد، چون فیلسوفی بود که مواضع حزبی رسمی را برنمی‌تابید. پس دوباره به غرب برگشت.
آفتابی‌ست در این چرخ مبینش ماهی فیلسوفی‌ست بر این تخت مخوانش شاهی
از نظر داوری آرای هیچ فیلسوفی نباید مطلق تلقی شود و راهنمای فکر و عمل در همه جا قرار گیرد. به خصوص در مورد کسانی چون کارل پوپر که رویکرد جدلی، سیاسی و ژورنالیستی به فلسفه و فیلسوفان داشته و در قضاوت دربارهٔ فیلسوفان بزرگ تاریخ، مبادی فکری آن‌ها را در نظر نمی‌گرفته و مقاصد آن‌ها را تحریف می‌کرده است. او پوپر را به خاطر ناسزاگویی و حمله به شخصیت فیلسوفان بزرگ در حالی که خودش می‌گفته در بررسی آرای فلاسفه می‌شود شخصیت آن‌ها را نادیده گرفت سرزنش می‌کند.