علی اردلان

معنی کلمه علی اردلان در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] علی اردلان از فعالان در عرصه سیاسی و اجتماعی ایران بود. در دوره ی رضاشاه استقرار قانون گرایی و دموکراسی را در کشور تبلیغ می کرد. وی قبل و پس از انقلاب عضو کنگره جبهه ملی ایران بود.
علی اردلان در ۱۲۹۳ش.در تهران متولد شد، پدرش محمد ولی خان از خوانین خاندان اردلان در کردستان بود. او تحصیلات دوره ی ابتدایی را در مدرسه ی سن لوئی و سه سال اول دبیرستان را در مدرسه های آلیانس و تدین تهران و سه سال دوم دبیرستان را در رشته ی ادبی در مدرسه ی دارالفنون گذراند و دیپلم گرفت.سپس در رشته ی حقوق، در دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت. وی در آنجا با کریم سنجابی و علی شاگیان که استادان وی بودند، آشنا و به تدریج دوست شد. او در دوران دانشجویی یک دوره آموزش روزنامه نگاری را به پایان رساند، همچنین همزمان با تحصیل در سال ۱۳۱۹ش. به استخدام بانک کشاورزی در آّمد و در سال ۱۳۲۰ به وزارت دارایی منتقل شد.او تحصیلات خود در دانشگاه تهران را ادامه داد و موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته ی علوم اداری و اقتصاد گردید. وی در سال ۱۳۲۴ به مه لقا وزیری ازدواج کرد و صاحب یک دحتر و دو پسر به نام های مینا و سینا و ساسان شد.
حضور در عرصه سیاسی و اجتماعی
از اولین فعالیت های ایشان همکاری با نشریه «سزای حقیقت» در دوره ی رضاشاه که استقرار قانون گرایی و دموکراسی را در کشور تبلیغ می کرد. اردلان با انتشار اعلامیه هایی به مخالفت با برگزاری انتخابات سیزدهمین دوره ی مجلس شورای ملی پرداخت. همچنین وی از مخالفان تلاش های محمدعلی فروغی در هنگام نخست وزیری برای تصویب قرارداد ورود ایران به جنگ جهانی بود و در پی ادامه ی فعالیت های سیاسی، در ۱۲ آبان ماه ۱۳۲۰ به اتهام پخش اعلامیه دستگیر شد و نیروهای انتظامی و امنیتی منزلش را بازرسی کردند، و پس از سه روز بازداشت، آزاد گردید. از دیگر فعالیت های او در این دوران شرکت در جلسات آموزشی و تبلیغی کانون اسلام بود که سید محمود طالقانی و محمدعلی مهیاری آن را بنیاد گذاشته بودند. اردلان از اعضای اصلی این کانون در دهه ی ۱۳۲۰ش. با تاسیس احزاب ملی گرا، در احزاب میهن پرستان و حزب ایران به فعالیت پرداخت.
اردلان و ملی شدن صنعت نفت
اردلان در جریان ملی شدن صنعت نفت جزو طرفداران دکتر مصدق و جبهه ی ملی ایران بود و با آنها برای ملی شدن صنعت نفت تلاش های بسیار کرد. مدتی نیز با سازمان نگهبان آزادی ـ که از مطبوعات نمونه دولتی حمایت می کرد ـ در کنار افرادی چون مظفر بقایی و حسین مکی همکاری نمود.
اردلان و خدمات دولتی
...

جملاتی از کاربرد کلمه علی اردلان

پس از خروج کریم سنجابی و علی اردلان کابینه این مجموعه در تضاد با روال رسمی حکومت قرار گرفت به گونه ای که نه تنها با قانون اساسی تهیه شده مخالفت کرد بلکه رسماً نیز اعلام کرد که به این قانون رای نخواهد داد و درخواست کرد که این همه‌پرسی توسط مردم رد شود.
تعدادی از کاندیداهای جبهه ملی در شهرستان‌ها از جمله احمد مدنی، خسرو قشقایی، کریم سنجابی، علی اردلان و ابوالفضل قاسمی پیروز انتخابات شدند اما یا انتخابات در آن حوزه باطل شد یا مجلس اعتبارنامه نمایندگی آن‌ها را تصویب نکرد. در تهران هیچ‌یک از کاندیداهای آن موفق به ورود به مجلس نشدند.
در سال ۱۳۷۳، جبهه ملی مجدداً تحت رهبری ادیب برومند و با حضور افرادی چون علی اردلان، سید حسین موسویان، مسعود حجازی ،حسین شاه‌حسینی و پرویز ورجاوند مجدداً احیا شد. جبهه ملی مطابق اساسنامه‌اش بر جدایی دین از حکومت تأکید دارد.
در سال ۱۳۷۲ ادیب برومند به همراه ۱۲ نفر از اعضای باقی مانده از شورای مرکزی پیشین را جهت تشکیل جلسه شورای مرکزی دعوت کرد و جبهه ملی مجدداً فعال شد. در همین رابطه ۲ نفر از اعضای باقی‌مانده هیئت رهبری ادیب برومند و علی اردلان، ۲ نفر از اعضای هیئت اجرایی پرویز ورجاوند و سید حسین موسویان و ۲ نفر از شورای مرکزی حسین شاه‌حسینی و حسن لباسچی هیئتی مشترک را جهت اداره جبهه ملی ایجاد کردند.
اندکی بعد مطابق با ساختار اساسنامه سال ۱۳۵۸ شورای مرکزی جبهه ملی اقدام به انتخاب هیئت رهبری سه نفره شامل:ادیب برومند، نظام الدین موحد، علی اردلان و هیئت اجرایی پنج نفره شامل: پرویز ورجاوند ناصری، سید حسین موسویان، مسعود حجازی، غلامرضا رحیم و حسن لباسچی نمود.
جبهه ملی در سال‌های پایانی دهه ۷۰ با درگذشت علی اردلان، حشمت الله خیاط زاده، ایرج وامقی و از دست دادن نفراتش نیاز به ترمیم در شورای مرکزی را حس کرده و طی ۲ جلسه در مورخ‌های ۲۶ و ۲۷ آبان ماه ۱۳۷۹ که به ترتیب در منزل حسین شاه‌حسینی و علی اردلان برگزار می‌گردد، داوود هرمیداس باوند، زعیمی، مرتضی بدیعی، ابوالفضل میر شهشهانی، غلامحسین خیر، را به سمت عضویت در شورای مرکزی انتخاب می‌کند. به این ترتیب نفرات شورای مرکزی به ۲۷ نفر ارتقاء می‌یابد.
پس از گفتگوهای مفصل ادیب برومند به سمت رئیس شورای مرکزی انتخاب و مقرر شد که برای اداره امور جبهه ملی ۲ نفر از اعضای باقی‌مانده هیئت رهبری ادیب برومند و علی اردلان، ۲ نفر از اعضای هیئت اجرایی پرویز ورجاوند ناصری و حسین موسویان و ۲ نفر از شورای مرکزی حسین شاه‌حسینی و حسن لباسچی هیئت اجرایی را به صورت مشترک تشکیل دهند.
«جمعیت دفاع از آزادی و حاکمیت ملت ایران» در سال ۱۳۶۴ توسط جمعی از چهره‌های شناخته‌شدهٔ سیاسی و مذهبی چون مهندس مهدی بازرگان و علی اردلان با هدف دفاع از آزادی‌های مصرح در قانون اساسی جمهوری اسلامی بنیان گذارده شد.
این جمعیت در سال ۱۳۶۴ به رهبری مهندس بازرگان و دکتر علی اردلان تأسیس شد.
«... چند روز بعد از ۲۵ خرداد ۶۰ ما خانه‌های خود را ترک کردیم و در حال اختفای مطلق افتادیم و در حال اختفا بود که آقای علی اردلان، ورجاوند، مسعود حجازی و عده زیادی از فعالان ما را گرفتند و توقیف کردند و، یکی از آنها، یکی از بازاریهای فداکار و رفیق ما بنام کریم دستمالچی را هم اعدام کردند. شنیدیم به خانه ما ریخته اثاثه آن را غارت کرده و خانه را در تصرف گرفته‌اند …» «... من و همسرم پس از ۱۴ ماه اختفای همیشه آمیخته با وحشت و نگرانی تن به بار گران فرار و هجرت از وطن دادیم و روزچهارشنبه ششم مرداد ۱۳۶۱ مطابق با ۲۸ ژوئیه با اتوبوس کوچکی که دوستان ما فراهم کرده بودند… با چشمانی اشکبار عزیزان خود را پشت سر گذاشتیم …»