علائی. [ ع َ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان طرهان بخش طرهان شهرستان خرم آباد واقع در 48 هزارگزی باختر کوهدشت و 48 هزارگزی باختر راه اتومبیل رو خرم آباد به کوهدشت. ناحیه ای است تپه ماهور. هوای آن معتدل و مالاریائی. دارای 120 تن سکنه. آب آن از چشمه علائی تأمین میشود. محصول آن غلات و لبنیات است. شغل اهالی زراعت و گله داری است. صنایع دستی زنان ، سیاه چادر و طناب و جل بافی است. راه اتومبیل رو دارد. ساکنین آن از طایفه آدینه وند بوده و چادرنشین هستند. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6 ). علائی. [ ع َ ] ( اِخ ) ابن محیی الدین ( محب ) شیرازی شریف. او راست : دستورالوزراء به ترکی ، که آن را برای وزیر مصطفی ، وزیر سلطان سلیم ثانی در 966 هَ. ق. تألیف کرده است. و نتیجةالسلوک به ترکی ، که ترجمه ای است از التبر المسبوک فی نصائح الملوک غزالی ، و آن رابنام سنان بک از اتباع بایزیدبن سلطان سلیمان خان ترجمه کرده است. و کتاب مصباح التعدیل فی کشف انوار التنزیل که در 945 از آن فارغ شده است. ( کشف الظنون ). علائی. [ ع َ ] ( اِخ ) خلیل بن کیکلدی حافظ شافعی اشعری ، ملقب به صلاح الدین. ازاکابر فقهای شافعی قرن هشتم هجری و فقیه ، مفسر، متکلم ، ادیب ، شاعر، و در عهد خود در علم حدیث منفرد بوده. از تالیفات اوست : 1- الاشباه النظائر. 2- تنقیح الفهوم فی صبغ العموم. 3- کتاب المدلسین. 4- کتاب المراسیل. وی در 761 هَ. ق. درگذشت. ( از ریحانة الادب ج 3ص 104 از کشف الظنون و طبقات الشافعیة ج 6 ص 104 ).
معنی کلمه علائی در فرهنگ فارسی
جمع علیه
جملاتی از کاربرد کلمه علائی
ای نیزهٔ شاه، ای قلم تختهٔ نصرت از نقطهٔ دولت الف عز و علائی
به‌دلیل قدمت و اصالت کلمهٔ دانشنامه و استعمال آن برای کتاب‌های دائرةالمعارف گونه در آثار قدما و پیشینیان (مانند دانشنامه علائی ابن سینا و دانشنامه شاهی محمدامین استرآبادی)، بنیاد دایرة المعارف اسلامی این ترکیب فارسی ساده و رسا را بر اصطلاح «دائرةالمعارف» ترجیح داد، و ازآن‌رو که این دانشنامه مباحث مربوط به جهان اسلام را شامل میشود، عبارت «جهان اسلام» را بدان افزود.
حسین علائی (زاده ۱۳۳۵) فرمانده نظامی، مدیر اجرایی و مدرس دانشگاه ایرانی است، که هم‌اکنون به‌عنوان رئیس هیئت مدیره شرکت ملی نفت‌کش ایران فعالیت می‌کند.
دو سه سالی دگر از دولت و بخت علائی داشت از وی مسند و تخت
داوران: بخش فیلمهای بلند سینمایی: جمشید ارجمند، زاون قوکاسیان، کامران ملکی، علی علائی، شاهرخ دولکو، کیوان کثیریان و حسن معظمی
با ما چو چنگ دامن عشرت کشیم درپای زان نغمه های عالی درحضرت علائی
برخی از نخستین کتاب‌هایی که در اواخر سده چهارم هجری به زبان فارسی دری نوشته شدند، کتاب‌های علمی بودند و در سده پنجم کتاب‌های علمی بسیاری به زبان فارسی نوشته شده بود. ابن سینا و بیرونی، کتاب‌هایی به زبان فارسی نوشتند که در آن‌ها واژه‌های علمی فارسی بسیاری ساخته شده است. از آن جمله می‌توان به دانشنامه علائی نگاشته ابن سینا اشاره کرد.
یکی دیگر از نویسندگان ایرانی مهدی علائی حسینی در اثرش «ابومسلم از واقعیت تا افسانه» در باره این کشتار می‌نویسد:«در حقیقت یادگارهای ابومسلم در همهٔ نواحی خراسان پراکنده‌است. این یادگارها و یادبودها به خصوص در نیشابور بیشتر از همه جا وجود دارد. در این شهر در محلهٔ بوی آباد این یادگارها نمایان تر بوده‌است.»
۱. ابن سینا (۱۳۳۱)، دانشنامه علائی، تهران: انجمن آثار ملی
داوران: محمود گبرلو، مهرزاد دانش، حسین گیتی، علی علائی، امیر قادری، حمید گرشاسبی و خسرو نقیبی
این بقعه محل دفن شاه علاء الدین محمد، سر سلسله خاندان شهشهانی و شاه علائی است. او از اکابر سادات حسینی و اشراف و نقیب النقباست که نسبش با بیست و چهار واسطه به علی ابن ابیطالب می‌رسد.