ضعافا

147- و ليخش الذين لوتر كوا من خلفهم ذريه ضعافا خافوا عليهم فليتقوا الله وليقولوا قولا سديدا). سوره نساء (4): آيه 9

حديث : 2 ابى رحمه اللهقال حدثنى سعد بن عبدالله عن احمد بن محمد بن عيسى عن الحسين بن سعيد عن اخيه الحسنعن زرعه بن محمد الحضرمى عن سماعه بن مهرانقال سمعته يقول ان الله عزوجل وعد فى اكلمال اليتيم عقوبتين اما احدهما فعقوبه الاخر النار و اما عقوبه الدنيا فهو قولهعزوجل ( و ليخش الذنى لو تركوا من خلفهم ذريه ضعافا خافوا عليهم فليتقوا الله وليقولوا قولا سديدا)

ممكن است اگر در قرآن بگرديم نظير اين معنا را در گناهان نيز پيدا كنيم ، مانند ظلم بهايتام مردم ، كه باعث مى شود فرزند خود انسان يتيم شود، و نظير آن ستم در فرزندانستمگر جريان يابد، كه در اين باره مى فرمايد: (و ليخش الذين لوتركوا من خلفهمذرية ضعافا خافوا عليهم ).

حديث : 3 حدثنى محمد بن الحسن رضى الله عنهقال حدثنى محمد بن الحسن الصفار عن احمد بن محمد بن عيسى عن عبدالرحمن بن ابىنجران عن عامربن حكيم عن المعلى بن خنيس عن ابى عبدالله عليه السلامقال دخلنا عليه فابتدا فقال من اكل مال اليتيم سلط الله عليه من يظلمه او على عقبه فانالله عزوجل يقول ( و ليخش الذنى لو تركوا من خلفهم ذريه ضعافا خافوا عليهمفليتقوا الله و ليقولوا قولا سديدا).

يكى از ياران امام صادق (عليه السلام ) نقل مى كند كه روزى امام ششم (عليه السلام )فرمود هر كس ظلمى به كسى كند خداوند فردى را مسلط مى كند كه نسبت به او و برفرزندان او همان ظلم و ستم را انجام دهد، من دردل با خود گفتم عجبا پدر ظالم است ، ولى فرزند بايد نتيجه ظلم او را ببيند؟!قبل از اينكه من سخن خود را بيان كنم امام فرمودند: (قرآن مى گويد: و ليخش الذين لوتركوا من خلفهم ذرية ضعافا خافوا عليهم

مؤ لف قدس سره : نظير اين روايت را مرحوم كلينى در كتاب كافى از امام صادق (عليهالسلام ) و مرحوم صدوق در كتاب معانى الاخبار از امام باقر (عليه السلام ) آورده اند و درهمان كتاب از عبدالاعلى از مولى آل سام روايت كرده كه گفت : امام صادق ابتداء و بدوناينكه كسى پرسيده باشد فرمود: هر كس ظلم كند خداى تعالى بر او مسلط مى كند كسىرا كه به او و يا به اولاد و يا به نوه هاى او ظلم كند، راوى مى گويد: چون اين رابشنيدم در دلم گذشت كه به چه حساب او ظلم كرده و اثر سوء ظلم او، يقه فرزندان وفرزند زادگان او را بگيرد؟ امام (عليه السلام ) به علم امامتش وقبل از اينكه من آنچه از دلم گذشته بود به زبان آورم فرمود: اين يك حقيقت قرآنى استخداى تعالى مى فرمايد: (و ليخش الذين لو تركوا من خلفهم ذريه ضعافا خافواعليهم فليتقوا اللّه و ليقولوا قولا سديدا).

بنابراين چه مانعى دارد كه از فردى از افراد انسان و يا از مجتمعى از مجتمعات بشرىعملى از اعمال سر بزند يا صالح و يا طالح (غير صالح )، و يا صفتى از صفاتفضيلت و يا رذيلت در آنها پيدا شود و به دنبالش اثر خوب و يا بد آن در اعقاب ونسل آينده او ظاهر گردد كه در حقيقت ملاك در اين تاءثير نوعى وراثت است كه بيانشگذشت ، در جلد چهارم اين كتاب نيز در ذيل آيه شريفه (و ليخش الذين لو تركوا منخلفهم ذرية ضعافا خافوا عليهم ) بحثى در پيرامون اين وراثت گذشت .