شهرنشینی

معنی کلمه شهرنشینی در لغت نامه دهخدا

شهرنشینی. [ ش َ ن ِ ] ( حامص مرکب ) تمدن. حضارت. ( یادداشت مؤلف ). شهرنشینی در ایران سابقه کهن دارد، و بعضی از نخستین شهرهای مهم دنیا در ایران بوجود آمده مانند شوش و هگمتانا. ( از ایرانشهر ج 1 ص 101 ). رجوع به ایرانشهر و تاریخ تمدن جرجی زیدان شود.

معنی کلمه شهرنشینی در فرهنگ فارسی

تمدن حضارت شهرنشینی در ایران سابقه کهن دارد .

معنی کلمه شهرنشینی در دانشنامه آزاد فارسی

شهرنشینی (urbanization)
فرآیندی که طی آن جمعیتی که در شهرها و شهرک ها یا حومۀ آن ها زندگی می کنند، از گذر مهاجرت و زاد و ولد افزایش می یابد. رشد تمرکز شهری در امریکا و اروپا پدیده ای نسبتاً جدید است و پیشینۀ آن به حدود ۱۵۰ سال قبل یعنی اوایل انقلاب صنعتی می رسد، اگرچه نخستین شهرهای دنیا بیش از ۵هزار سال پیش بنا شدند. تقریباً همۀ رشد شهری در کشورهای در حال توسعه روی خواهد داد، که در آن سالانه ده شهر بزرگ سر بر خواهد آورد. در ایران بنابر سرشماری ۱۳۸۵، شهرنشینی از۶۱.۳۱ درصد در ۱۳۷۵ به۶۸.۴۶ درصد در ۱۳۸۵ افزایش یافته است. شهرنشینی تأثیر مهمی در ساختارهای اجتماعی جوامع صنعتی داشته و بر محل زندگی مردم و نیز بر چگونگی زندگی آنان نیز مؤثر بوده است. در انگلستان از ۱۹۴۵ تا ۱۹۹۲ حدود ۷۰۵هزار هکتار از زمین های کشاورزی سابق را به خانه سازی، توسعۀ صنعتی، و جاده سازی اختصاص دادند. مرکز اقامتگاه های انسانی سازمان ملل در ۱۹۹۶ گزارش داد که رشد اغلب شهرها در دهۀ ۱۹۸۰ کندتر از سه دهۀ قبل از آن بوده است، زیرا بسیاری از مردم از شهرها کوچ کرده اند، تا آن که به شهرها مهاجرت کنند.

جملاتی از کاربرد کلمه شهرنشینی

به نظر برخی مورخان در آمریکای جنوبی، این تصویر متعلق به اینتی، ایزدبانوی خورشید در دین امپراتوری اینکا بوده است. این ایزدبانو یکی از حامیان امپراتوری اینکا مورد پرستش قرار می‌گرفت و مردم اینکا خورشید را واحد سنجش زمان قرار داده بودند. در اسطوره‌شناسی اینتی فرزند ویراکوچا، ایزد تمدن و شهرنشینی، است.
برعکس تمدن‌های میان‌رودان (بین‌النهرین)، مصر یا درهٔ سند، در تمدن‌های آسیای میانه، رودهای برتری برای تمرکز دادنِ مردم، منابع و مبادلات در مسیر کوه تا اقیانوس وجود نداشت. با این وجود، آمیزشی بزرگ از مردمان متنوع و جوامع مستقل در این سرزمین‌های دورافتاده برخاستند - یک شهرنشینی ناپیوسته که در آن کمبود آب و شرایط اقلیمی سخت معمول بوده‌است.
بعدها مدنیت و شهرنشینی در دوره ساسانیان در قسمت شمال شرق محل فعلی سعدآباد به نام‌شهر توز یا توه سر برآورد.
مجموعه مدارک به‌دست آمده از قلی‌درویش از جمله ساختارهای معماری، مهرهای استوانه‌ای، پلمپ‌های در خمره، توکن‌ها و قطعه سفال مهرزده، شواهد بسیار ارزشمندی از پیچیدگی‌های فرهنگی را ارائه داده‌است. از این مکان بعنوان آغاز شهرنشینی ایرانیان یاد می‌شود.
فیلم را می‌توان هجو مظاهر شهرنشینی و زندگی ماشینی دانست. فیلم چیرگی ماشین‌زدگی بر زندگی را نه در برتری ماشین، بلکه در ضعف‌های کوچک بشری می‌بیند. برخورد ساده‌انگارانهٔ آقای اولو با وسایل مدرن خانهٔ خواهرش یادآور عصر جدید چارلی چاپلین است.
در اوایل سده نوزدهم جشن کریسمس در انگلیس با شادی دهقانان و افزایش شهرنشینی و صنعتی شدن همراه بود. دیویس معتقد است که در سرود کریسمس، دیکنز نشان داد که کریسمس را می‌توان با وجود افزایش نوسازی، در شهرها جشن گرفت.
تأثیر شهرنشینی و افزایش تقاضا برای زمین و آب در جهان مهندسان را در مقابل چالش‌های اساسی قرار می‌دهد. چرا که به ارتباطات میان دنیای زیست و مهندسی مرسوم توجه کمی شده‌است. پرکردن این شکاف‌ها وظیفه مهندسان زیست منابع است. مهندسان زیست منابع و کشاورزی روش‌های حساس زیست‌محیطی و مؤثر در تولید غذا، الیاف، چوب، محصولات مبتنی بر زیست و منابع انرژی تجدیدپذیر یک جمعیت جهانی در حال رشد را توسعه می‌دهند.
قرن‌ها پیش از یکپارچه شدن سُغد و سایر نقاط جهان ایرانی در زمان هخامنشیان، این منطقه میزبان یک تمدن شهرنشین عصر برنز بوده‌است. شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که نخستین تمدن عصر برنز در این منطقه و آغاز شهرنشینی در آن، به هزارهٔ چهارم پیش از میلاد بازمی‌گردد که مربوط به سرزم در تاجیکستان کنونی است. همچنین در منطقه بلنغور در کشور کنونی ازبکستان نیز بقایای یک تمدن مربوط به سده پانزدهم پیش از میلاد کشف شده‌است.
یک منطقه ممکن است به عنوان انسان‌ساخت طبقه‌بندی شود، حتی اگر طبیعی به نظر برسد، مانند علفزارهایی که توسط انسان‌ها جنگل‌زدایی شده‌اند. تعیین اینکه یک سایت در مورد شهرنشینی چقدر انسان‌ساخت شده‌است می‌تواند دشوار باشد، زیرا فرد باید بتواند وضعیت چشم‌انداز را پیش از اقدام مهم انسانی برآورد کند.[نیازمند منبع]
ارتش روم موفق گردید تا مناطق بسیاری را تسخیر نماید که همهٔ مناطق مدیترانه‌ای، مناطق ساحلی جنوب‌غربی اروپا و همچنین شمال آفریقا را پوشش می‌داد. این مناطق، سرزمین مادری شهرنشینان و روستاییانی بود که دارای فرهنگ‌های گوناگونی بودند. روی هم رفته شهرنشینی در مناطق شرقی مدیترانه بیشتر از مناطق غربی گسترش داشت. کمی پیشتر همهٔ مناطق شرقی به‌وسیلهٔ امپراتوری مقدونیه و هلنیسم یکپارچه گردیده و همچنین زیر نفوذ فرهنگ یونانی قرار گرفته بودند.