معنی کلمه شناخت امام زمان در دانشنامه اسلامی
امام زمان (علیه السّلام) و ویژگی های او را، دوباره باید شناخت.امامت و نقش آن را دیگر باره با دیدی عمیق تر و در گستره ای وسیع تر باید بررسی کرد.راستی چرا عدم شناخت امام زمان (علیه السّلام) هم پای شرک و جاهلیت، و تکذیب او هم ردیف کفر و بی ایمانی شمرده شده است؟رسول اکرم (صلی الله علیه و اله و سلم):«مَن ماتَ وَ هُوَ لایَعرِفُ اِمامَه، ماتَ میتَهً جاهِلیّهً؛ کسی که بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهلیت مرده است».رسول اکرم (صلی الله علیه و اله و سلم): «مَن کَذّبَ بالمَهدِیّ کَفَرَ؛ کسی که مهدی را تکذیب کند کافر است».چرا در دعای شریفه می خوانیم:«... اَللّهُمَّ عَرِّفْنی حُجِّتَکَ، فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دینی». «خدایا حجّت خویش را به من بشناسان، که اگر حجّت خود را به من نشناسانی، از دینم گمراه خواهم شد».آیا غیر از این است که جز با شناخت امام، راه هدایت را نمی توان شناخت و جز با معرفت او، به معرفت دینی نمی توان دست یافت؟به یقین شناخت امام عصر (علیه السّلام) که کلید همه معارف وحی است، با یادگیری نام ها و القاب و تاریخ ولادت و غیبت او حاصل نمی شود.باید در حکمت نام ها و نشان های او اندیشه کرد.باید در شگفتی های ولادت و حیات او تامل نمود.باید غیبت پر رمز و راز او را به بررسی نشست و عوامل و لوازم آن را با نگاهی مسئولانه جستجو کرد.باید در کلمات و فرمایشات امام (علیه السّلام) دقّت کرد.باید در نامه ها و فرامین او تدبّر نمود.باید آنچه را که سبب خوشنودی و ناخشنودی او است، باز شناخت.باید اهداف و آرمان های او را فهمید.این اندیشه و تامل و بررسی و دقّت و تدبّر و فهم و شناخت، مقدّمه ای تعهّد آفرین برای اطاعتی تعبّدآمیز از امام زمان (علیه السّلام) است؛ و چنین اطاعتی عین اطاعت از خدا و پیامبر (صلی الله علیه و اله و سلم) است که غایت ایمان و اسلام به شمار می آید.
اقتدا و تاسی
اقتداء از ریشه قدوة، و به معنای الگو قرار دادن و جلودار دانستن مقتدا است، چنانکه تاسی، از ریشه اُسوة و به معنای اسوه قرار دادن و تبعیّت کردن از اوست.امام زمان (علیه السّلام) امام زمانه است، امام همه انسانها در همه ابعاد زندگی است. امام وار زندگی کردن وظیفه ای همگانی است، به او باید اقتدا کرد تا به مقصد رسید. چون او باید زیست، تا بتوان به کمال دست یافت.آن کس که خود را صادقانه پیرو امام زمان (علیه السّلام) می شمارد، به همان اندازه که ویژگی های او را می شناسد، در همسو کردن زندگی، همسان نمودن خُلق و خو، همرنگ ساختن اعمال و رفتار خویش با او وظیفه دارد.اگر امام زمان (علیه السّلام) را به زهد و بی اعتنایی به دنیا شناختیم، دیگر نمی توانیم با ادّعای پیروی از او حریصانه به دنبال دنیا باشیم و همت خود را در نیکو پوشیدن و خوب خوردن و لذّت بردن خلاصه کنیم. («ما لباس القائم الّا الغلیظ و ما طعامه الّا الجشب امام رضا (علیه السّلام): لباس قائم ما (علیه السّلام) چیزی نیست جز پوشاکی خشن و غذای او چیزی نیست طعامی خشک». )اگر امام زمان (علیه السّلام) را به اهتمام در دعا و عبادت ها شناختیم، دیگر نمی توانیم نسبت به دعاها بی تفاوت بمانیم و در نماز و راز و نیاز با خدا سستی و کم توجهی روا داریم. (کثرت دعاهای وارده از امام زمان (علیه السّلام) و نمازهای طولانیِ مخصوص آن حضرت (که در کتب روایی نقل شده) بهترین نشانه این ویژگی است.)اگر امام زمان (علیه السّلام) را به عادل بودن و عدالت گستری شناختیم، دیگر نمی توانیم با ادّعای اقتدای به او بر بندگان خدا ستم کنیم و نسبت به ظلمی که بر دیگر بندگان خدا می شود، بی تفاوت بمانیم. (امام باقر (علیه السّلام): «یعدل فی خلق الرحمان، البرّ منهم و الفاجر امام زمان (علیه السّلام) در بین آفریدگان خدا به عدالت رفتار می کند، چه نیکوکار باشند و چه بدکار». )اگر امام زمان (علیه السّلام) را به...«راستی خوشا به حال آن کس که قائم اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و اله و سلم) را درک کند در حالی که در زمان غیبت و دوران قبل از قیام او به او تاسی جوید» («پیامبر (صلی الله علیه و اله و سلم) : طوبی لمن ادرک قائم اهل بیتی و هو یاتمّ به فی غیبته قبل قیامه... .
اطاعت پذیری
امامت یک امام جز با اطاعت امّت از او، و پیشوایی یک رهبر جز در سایه فرمان پذیری پیروانش، تحقّق نمی پذیرد. خدا هیچ پیامبری را نفرستاد مگر برای آنکه اطاعت شود «وَ ما اَرسَلنا مِن رَسولٍ اِلّا لِیُطاعَ بِاِذنِ اللهِ». و هیچ امامی را مقرّر نداشت مگر آنکه مردم را به اطاعت و فرمانبری از او فرا خواند «اَطیعوا اللهَ وَ اَطیعوا الرَّسولَ وَ اُولِی الٌاَمرِ مِنکُم». امام زمان (علیه السّلام) اگر چه در پس پرده غیبت است، اما اراده و فرمانش در میان همه خلایق جاری و نافذ است، دستوراتش را باید شناخت، فرمان هایش را باید اطاعت کرد، حاکمیّت او را باید گردن نهاد، و همین ها است که زمینه ظهور را فراهم می آورد.او خود فرمود: «و لو انّ اشیاعنا وفّقهم الله لطاعته، علی اجتماع من القلوب فی الوفاء باعهد علیهم لما تاخّر عنهم الیمن بلقائنا».«اگر شیعیان ما (که خداوند آنان را به اطاعت خویش موفّق گرداند) در وفای به عهد الهی هم دل و هم پیمان می شدند، سعادت دیدار ما از آنان به تاخیر نمی افتاد». به راستی آیا عهد الهی چیزی جز پرستش و بندگی خداست؟ («اَلَم اَعهَد اِلَیکُم یا بَنی آدَمَ اَن لاتَعبُدوا الشَّیطانَ اِنَّهُ لَکُم عَدُوٌّ مُبینّ- وَ اَنِ اعْبُدونی هذا صراطٌ مستَقیمٌ ای فرزندان آدم! آیا با شما عهد نکردم که شیطان را مپرستید که دشمن آشکار شما است- و مرا بپرستید که همین است راه راست». )و آیا این پرسش جز با اطاعت محضِ ولیّ خدا تحقّق پذیر است؟«طوبی لشیعة قائمنا المنتظرین لظهوره فی غیبته، المطیعین له فی ظهوره».«خوشا به حال شیعیان مهدی قائم (علیه السّلام)، آنان که در دوران غیبت او چشم انتظار ظهور اویند و در دوران ظهورش سرسپردگان اوامر او». منتظرین حضرت مهدی (علیه السّلام) همان نیک بختانی هستند که اگر در حضور او باشند، جز اطاعت نمی شناسند و جز به فرمان او کاری انجام نمی دهند.و باز هم امام صادق (علیه السّلام) می فرماید: «هُم اطوع من الامة لسیدها اطاعت و فرمان پذیری منتظرین از امام زمان (علیه السّلام) افزون تر از اطاعت و فرمانبری کنیزی از مالک و مولای او است».
تکریم و احترام
...