سوره صافات

معنی کلمه سوره صافات در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سوره صافات، سی و هفتمین سوره قرآن کریم بوده و در مکه نازل شده است.
«صافات» جمع «صافه» اشاره به گروهی است که صف کشیده اند. طبق نظر مشهور مفسران، مراد از «صافات» گروه هایی از فرشتگان است که برای انجام فرمان الهی در عالم هستی به صف ایستاده و آماده گرفتن فرمانند.خداوند در آیه اول این سوره به فرشتگان به صف کشیده شده یا به صفوف منظم پیکارگران و مجاهدان یا پرندگان منظم و به صف کشیده در پرواز یا صفوف نمازگزاران، سوگند یاد کرده است (بنا به تفسیرهای گوناگون در واژه «صافات»).به دلیل آغاز این سوره با واژه «الصافات» به همین اسم نامیده شده است.
محتوای سوره
روح کلی سوره، بیان توحید و رد عقاید مشرکان به ویژه در زمینه خویشاوندی خدا با جن یا مخلوقات دیگر است. در این سوره بر مساله توحید احتجاج شده، و مشرکین مخالف توحید را تهدید نموده و مؤمنین خالص را بشارت می دهد و سرانجام کار هر یک از دو طایفه را بیان می کند. سپس نام عده ای از بندگان مؤمن خود را که بر آنان منت نهاده و وعده داده که بر دشمنانشان غالب و پیروز کند، ذکر می کند و در خاتمه سوره بیانی ایراد می فرماید که به منزله خلاصه گیری از غرض سوره است، یعنی تنزیه خدا. و سلام بر بندگان مرسل و حمد خدای تعالی در برابر رفتار نیکی که با ایشان کرده. گفته شده: این سوره به شهادت سیاقش در مکه نازل شده است.
ویژگی های سوره
۱. طبق نظر مشهور و بیشتر مکاتب تفسیری، ۱۸۲ آیه، به عدد بصری ۱۸۱ آیه، ۸۲۰ یا ۸۶۲ کلمه و ۳۸۲۳ یا ۳۸۲۶ حرف دارد.۲. در ترتیب نزول پنجاه و ششمین و در قرآن کریم سی و هفتمین سوره است.۳. پس از سوره انعام و پیش از سوره لقمان در مکه نازل شد.۴. از نظر حجم، از سور مئین و شامل اندکی بیشتر از یک حزب قرآن است.۵. گفته اند یک آیه منسوخ (آیه ۱۷۴ دارد. برخی، آیات منسوخ این سوره را چهار آیه دانسته اند.۶. نخستین سوره قرآن است که با سوگند آغاز می شود.
مطالب مهم سوره
...
[ویکی شیعه] سوره صافات سی وهفتمین سوره قرآن به ترتیب کتابت و چهلمین سوره به ترتیب نزول و از سوره های مکی است. این سوره با ۱۸۲ آیه بر محور توحید، تهدید مشرکان و بشارت مؤمنین است. بنابر روایات، خواندن سوره یس و صافات در روز جمعه و دعا کردن بعد از آن، موجب استجابت دعا است.
به مناسبت کلمه اول آیه اول، این سوره صافات نام گذاری شده است. برخی گفته اند منظور از آن، صفوف ملائکه یا مؤمنین است که به صف شده اند و منتظر امر الهی هستند.
[ویکی اهل البیت] سوره صافات سی و هفتمین سوره قرآن است و دارای 182 آیه است.
این سوره در ترتیب مصحف سی و هفتمین سوره و در ترتیب نزول پنجاه و ششمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره انعام و پس از آن سوره لقمان نازل شده است.
یکصد و هشتاد و یک آیه بصری و هشتاد و دو آیه در نظر دیگران. اختلاف آن در دو آیه، «وَ ما کانُوا یَعْبُدُونَ» غیربصری و تمام قاریان «وَ إِنْ کانُوا لَیَقُولُونَ» را می شمرند غیر ابی جعفر.
ابی بن کعب گوید: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: کسی که سوره «والصافات» را بخواند خدا به او ده حسنه عطا فرماید به عدد هر جن و شیطان های دور و از شرک بری شود و دو فرشته حافظ او برایش در روز قیامت شهادت دهند که او مؤمن به پیامبران بوده.
حسین بن ابی العلاء از امام صادق علیه السلام روایت کرده که فرمود: هر کس سوره والصافات را در هر جمعه بخواند همیشه از هر آفت و بلائی محفوظ خواهد بود و هر بلیّه از او در زندگانی دنیا رفع خواهد شد و در دنیا به وسیع ترین روزی ها روزی داده خواهد شد و خداوند نمی رساند در مال و فرزند و بدنش هیچ بدی از شیطان پلید رانده شده و نه از ستمکار لجوجی به او صدمه خواهد رسید و اگر در روز و یا شب آن بمیرد خداوند او را شهید مبعوث فرماید و شهید بمیراند و با شهیدان داخل بهشت کند.
در این سوره بر مساله توحید احتجاج شده، و مشرکین مخالف توحید را تهدید نموده و مؤمنین خالص را بشارت می دهد و سرانجام کار هر یک از دو طایفه را بیان میکند. سپس نام عده ای از بندگان مؤمن خود را که بر آنان منت نهاده و وعده داده که بر دشمنانشان غالب و پیروز کند، ذکر میکند و در خاتمه سوره بیانی ایراد میفرماید که به منزله خلاصه گیری از غرض سوره است، یعنی تنزیه خدا

جملاتی از کاربرد کلمه سوره صافات

(زقوم ) به طورى كه در تفسير آيه 62 سوره صافات نيز گفتيم به گفته مفسرانو اهـل لغـت نـام گـيـاهى تلخ و بد بو و بد طعم است كه داراى برگهاى كوچكى است و درسـرزمـيـن (تـهامه ) از جزيرة عرب مى رويد و مشركان با آن آشنا بودند، گياهى استكه شيره تلخى دارد كه وقتى به بدن اصابت كند متورم مى شود.
307- سوره صافات ، آيه 93: فراغ عليهم ضربا باليمين .
از اول قـرآن تـا ايـنـجـا هـيچ سوره اى با سوگند آغاز نشده بود و سوره صافات اولينسـوره اى اسـت كه با سوگند آغاز مى شود و خداى سبحان در كلام مجيدش به بسيارى ازمـخـلوقـات خود سوگند ياد كرده ، از قبيل آسمان ، زمين ، خورشيد، ماه ، ستاره ، شب ، روز،مـلائكـه ، مـردم ، شهرها، و ميوه ها، و اين نيست مگر به خاطر شرافتى كه در آنها هست و آنشـرافـت ايـن اسـت كـه : مـخـلوق خـدايـنـد و خـدا قيوم آنها است كه خود منبع و سرچشمه همهشرافت ها و ارزشها است .
از جمله رؤ ياهايى كه در قرآن مجيد مطرح گرديده رؤ ياى حضرت امام ابراهيم - عليهالسلام - مى باشد كه در خواب ديد فرزندش ‍اسماعيل را در راه خدا قربانى مى كند. خداوندمتعال جريان آن را در سوره صافات چنين بيان مى فرمايد:
پس از بيرون آمدن آن جامعه از دره ابوطالب و عقد اولين بيعت عقبه در موسم حجسال دوازدهم بعثت و گسترش اسلام در مدينه و ميان سايرقبايل در سراسر حجاز سوره مباركه ملك مى آيد با تكرار معانى صدر سوره صافات وبيش از آن كه مشخص كردن نوع و ماهيت شياطين بطور دقيق تر از آنجمله است :
83) به دليل آيه 12 سوره صافات : و زينا السماء الدنيا بمصابيح . و آيه10 صافات : انا زينا السماء الدنيا بزينة الكواكب و حفظا منكل شيطان ما رد لايسمعون الى الملاء الاعلى و يقذفون منكل جانب (حورا و لهم عذاب واصب الا من خطف الخطفة فاتبعه شهاب ثاقب .
شرح بيشتر در باره اين ماجرا را به خواست خدا در تفسير سوره صافات خواهيد خواند.
الف - (شـجـره ملعونه ) كه در قرآن از آن نام برده شده ، (شجره زقوم ) است و آندرخـتـى اسـت كـه طـبـق آيه 64 سوره صافات در بن جهنم مى رويد، و ثمره اى ناگوار ورنج آور دارد (انها شجرة تخرج فى اصل الجحيم ) اين شجره طبق آيات 46 تا 47 سورهدخـان خـوراك گـنـاهـكـاران است ، نه همچون طعامهاى اين دنيا بلكه همچون فلز گداخته دردل مى جوشد كه تفسير آن به طور كامل به خواست
سوره صافات آيه (41) اولئك لهم رزق معلوم (42) فواكه و هم مكرمون (43) فىجنات النعيم (44) على سرور متقابلين
پايان يافتن داستان و پياده شدن نوح و همراهانش به زمين : بعد از آنكه طوفان بهدليل آيه 77 سوره صافات عالمگير شده و مردم روى زمين همه غرق شدند، خداى تعالىبه زمين فرمان داد تا آب خود را ببلعد، و به آسمان نيز فرمان داد تا از باريدنبايستد، آب از ظاهر زمين كاسته شد، و كشتى بر بالاى كوه جودى قرار گرفت و فرمان(و قيل بعدا للقوم الظالمين - دورى باد بر عليه ستمكاران ) صادر شد، آنگاه خداىتعالى به نوح وحى كرد كه : اى نوح ! از كشتى پايين آى و با سلامى از ناحيه ما وبركاتى بر تو و امت هايى كه با تواند پياده شو، كه بعد از اين طوفان ، ديگرهيچگاه دچار طوفانى عالمگير نخواهند شد چيزى كه هست بعضى از اين نجات يافتگانامتهايى هستند كه خدا در دنيا از متاعهاى زندگى دنيا برخوردارشان مى كند، و سپسعذابى دردناك آنان را فرا مى گيرد، پس نوح و همراهان او از كشتى خارج شده و در زمينقرار گرفتند و خدا را به توحيد و اسلام پرستيدند، و زمين را به ارث دست به دستبه ذريه هاى خود سپردند، و خداى سبحان تنها ذريه نوح را باقى گذاشت .