سرباز زدن

بهانه ديگرى كه براى سرباز زدن از اين حديث متواتر و همچنين آيه موردبحث ذكر كرده اند اين است كه اگر پيامبر (صلى اللّه عليه و آله و سلّم ) على (عليهالسلام ) را در غدير خم به ولايت و رهبرى و خلافت نصب كرده باشد، لازمهاش وجود دورهبر و دو پيشوا در زمان واحد خواهد بود!

دگر بار قرآن به بهانه جوئيهاى مشركان به هنگام سرباز زدن از ايمان و اسلام مىپردازد و مى گويد: (مشركان چنين مى گويند كه چرا معجزه اى از ناحيه خداوند برپيامبر نازل نشده است ) (و يقولون لو لا انزل عليه آية من ربه ).

مردم شناسى و انتروپولوژى هم با پديده رفتار استكبارى آشنايى دارد. در ميان قبيلهساموآ رفتارى هست كه آن را موزو ناميده اند. و آن رفتارى است به صورت سرباز زدن ازانجام وظيفه يا كارى با سوء نيت و همراه با لجاجت ، و در آن پاى نفع شخصى هم در مياننيست ؛ بلكه به قصد ضرر زدن به ديگرى يا به خود و ديگران در آن واحد، انجام مىگيرد. مردى از عاريه دادن وسيله اى به همسايه يا دوست خود كه سخت به آن نيازمند استخوددارى مى كند. زنى به طور ناگهانى از ازدواج با مردى كهسال ها او را دوست مى داشته است سرباز مى زند تا او را بيازارد.(115)

سپس بحث را متوجه افراد سست و تنبل و ضعيف الايمان كه براى سرباز زدن از حضور دراين ميدان بزرگ به انواع بهانه ها متشبث مى شدند كرده ، و با پيامبر (صلى اللّه عليهو آله و سلّم ) چنين مى گويد: (اگر غنيمتى آماده و سفرى نزديك بود به خاطر رسيدنبه متاع دنيا به زودى دعوت تو را اجابت مى كردند) و براى نشستن بر سر

1 سرباز زدن از ايمان با ديدن آن همه آيات ، نشانه جدال گرى انسان است . (جدلا و ما منع الناس )

اما به من گزارش مى دهند كه برخلاف هماهنگى عمومى اى كه وجود دارد مغرضى زبانبه انتقاد و خرده گيرى گشوده ، شما و موقعيت اجتماعى شان را چانپناه و سپربلاى خودقرار داده ، و سرباز زدن شما از همكارى با ما را وسيله انحراف افكار عمومى ساخته است. شما، يا با ديگران خود را در مسيرى كه در پيش گرفته اند هماهنگ كنيد، و يا اينفرصت طلبان را از راهى كه در پيش دارند باز داريد.

شايد علت اين جريان آن بوده كه آدم با زندگى كردن روى زمين هيچگونه آشنائى نداشت، و تحمل زحمتهاى آن بدون مقدمه براى او مشكل بود، و از چگونگى كردار و رفتار در زمينبايد اطلاعات بيشترى پيدا كند، بنابراين مى بايست مدتى كوتاه تعليمات لازم را درمحيط بهشت ببيند و بداند زندگى روى زمين تواءم با برنامه ها و تكاليف و مسئوليتهااست كه انجام صحيح آنها باعث سعادت و تكامل و بقاى نعمت است ، و سرباز زدن از آنسبب رنج و ناراحتى .

شعر اشبری، به‌ویژه اشعار اولیهٔ او، که خیلی بیش‌تر تجربی بوده‌اند، به‌طور خاص بر نسل جوان‌تری که تحت عنوان «شاعران زبان» شناخته می‌شدند تأثیرگذار بود. آن‌ها جذبِ سرخوشانگی زبان‌شناسیک شعر وی شدند و ایستادگی این شعر دربرابر قرائت شدن به‌مثابهٔ صدایی یکه و شخصی. با آفتابی کردن و گاهی هم گسستن از کاربردهای مسلط زبان در جهان ما، شعرهای اشبری امکان‌های تازه‌ای را برای معنا برمی‌گشایند: “ما همه سخن‌ورزیم / این حقیقت است، ولی در زیر این سخن‌ورزی نهفته‌است / جنبش و سرباز زدن از به جنبش آمدن، آزاد و یله / معنا، درهم‌ریخته و سهل هم‌چون زمین خرمن‌کوبی. ”