خلع ید

با ملی شدن نفت و خلع ید از شرکت نفت ایران و انگلیس، آموزشگاه نفت تعطیل شد. پس از کودتای ۲۸ مرداد، در پاییز ۱۳۳۲ علی‌اصغر پورهمایون تصمیم به تأسیس دانشکده نفت در هنرسرای عالى گرفت که پنج سال پیشتر از وزارت فرهنگ جدا و به وزارت اقتصادملی منتقل شده بود. وزیر بعدی اقتصاد ملی فخرالدین شادمان که سال بعد روی کار آمد، بر این نظر بود که دانشجویان دانشکده نفت، درس‌های تئورى را در تهران و درس‌های عملى را در آبادان بگذرانند اما نظر رضا جعفری وزیر فرهنگ این بود که دانشکده کلا به آبادان انتقال یابد که با تصویب مجلس نظر او عملی شد. نخستین آزمون ورودی دانشکده نفت در ۲۹ شهریور ۱۳۳۳ در تهران با شرکت حدود ۱۵۰۰ داوطلب برگزار شد.

خط مشی ای که زمامداران عثمانی دنبال می‌کردند بیش از پیش بر شدت وضع دردناکی که ارمنیان در آن به‌سر می‌بردند افزود. مالیات‌های غیرقانونی، چپاولها، خلع ید از اراضی ملکی، سوءقصدها، کشتارها، تجاوزها و تعدی‌ها و آدم‌ربایی‌ها اعمال اصلی رژیم و وحشت و ستمی بود که ارمنی‌ها در زیر یوغ آن به‌سر می‌بردند. زجر و آزارها و ستمهایی که یک حکومت فاسد و عاری از هر گونه احساس مسئولیت در حق مردم ارمنی روا می‌داشت، حکومتی که تعصب تند ساکنان غیر مسیحی را تحریک می‌کرد و از کردها برای عملی کردن نظرات خود سوءاستفاده می‌نمود.

سد نفوذ دوگانه یا مهار دوگانه یکی از سیاست‌های ایالات متحده آمریکا علیه ایران و عراق بود. این دو از متخاصم‌ترین کشورهای خاورمیانه علیه اسرائیل و آمریکا بودند. این راهبرد نخستین بار در ماه مه ۱۹۹۳ توسط مارتین ایندک در مؤسسه واشینگتن برای سیاست خاور نزدیک اعلام شد. سپس در ۲۴ فوریه ۱۹۹۴ در هم‌نشستِ (سمپوزیوم) شورای سیاست خاورمیانه به طور رسمی توسط ایندک اعلام شد. ایندک بعدها به عنوان مدیر ارشد امور خاورمیانه در شورای امنیت ملی آمریکا انتخاب شد. طرح سد نفوذ دوگانه شامل مقاصد بیل کلینتون مبنی بر تنظیم یک راهبرد پیرامون وضعیت ایده‌آل خلیج فارس پس از جنگ سرد و خلع ید عراق از کویت توسط آمریکا بود.

عامل سوم که به تحکیم قدرت خان‌های بختیاری افزود، حضور شرکت‌های انگلیسی در استان خوزستان از اواخر قرن سیزدهم بود. در پی ساختن راه لینچ در ۱۳۱۵، که از طریق ایذه و اردل از جنوب سرزمین بختیاری می‌گذشت، در مسجدسلیمان و بعداً در نواحی دیگر گرمسیر، میادین نفتی کشف و استخراج شد. در برابر تعهد خان‌ها، مبنی بر حفظ امنیت تأسیسات نفتی، ۵٪ درصد از سهام نخستین کمپانی اکتشافی به آن‌ها داده شد، که از طریق شرکت نفت بختیاری به آن‌ها تعلق می‌گرفت و در نتیجه بخشی از سود شرکت نفت ایران و انگلیس به مدت ۲۵ سال و نیز غرامت هنگفت پس از خلع ید از شرکت، به آن‌ها تعلق گرفت.

ناصرقلی خان بارها به نمایندگی مجلس رسید. او در چند دوره عضو هیئت مدیره مجلس بود و در هنگام خلع ید از شرکت نفت ایران و انگلیس، از سوی مجلس مأموریت همکاری با هیئت ایرانی را داشت. در اواخر دوران پهلوی به استانداری آذربایجان منصوب بود.

پس از ملی شدن نفت ایران و خلع ید از شرکت‌های انگلیسی و قطع روابط ایران و انگلیس ابتدا نماینده سیاسی انگلیسی مقیم بحرین از سال ۱۳۲۹ (۱۹۵۰ م) عبارت ساحل عربی را برای منطقهٔ جغرافیایی بخش جنوبی خلیج فارس که متعلق به عرب‌های تحت‌الحمایه انگلیس بود مرسوم ساخت و سپس به مرور کلمه خلیج عربی را جایگزین آن ساخت و سپس این نام را به کل خلیج فارس تعمیم داد.

در سال ۱۳۹۵ شکایتی ازسوی سازمان منابع طبیعی طرح شد مبنی براینکه تعدادی از اراضی روستای روشنکوه پیشتر جنگل بوده توسط تعدادی از مردم تصرف شده‌است. دادگاه به نفع اداره منابع طبیعی رأی داد و حکم خلع ید و قلع و قمع منازل مسکونی و دیگر املاک را صادر کرد.

کتاب مقدس عبری به آووی‌ها اشاره می‌کند که منطقه ای را اشغال کرده بودند که تا غزه امتداد داشت و این مردم توسط کافتوریت‌ها از جزیره کافتور (کرت امروزی) خلع ید شدند. برخی از محققان حدس می‌زنند که فلسطینی‌ها از نوادگان کافتوری‌ها بودند.

لوله‌های نفتی پیش از این از آبادان به خسروآباد می‌رفت که پس از خلع ید از شرکت نفت ایران و انگلیس، این لوله‌ها برچیده شد. پس از ملی شدن صنعت نفت، خسروآباد مورد استفاده یگان‌های نیروی دریایی و گارد گمرک ایران قرار گرفت.

معظمی در سال ۱۳۳۰ یکی از اعضای هیئت مختلط مأمور خلع ید از شرکت نفت بود.