معنی کلمه خداافرین در لغت نامه دهخدا
شرم خداآفرین بر دل اوغالبست
شرم نکوخصلتی است در ملک محتشم.منوچهری.
خداآفرین. [ خ ُ ف َ ] ( اِخ ) ( پل... ) نام پلی است بروی ارس. حمداﷲ مستوفی گوید: پل خداآفرین بر آب ارس در حدود زنگیان است و بکربن عبداﷲ صاحب رسول صلی اﷲ علیه و سلم ساخت در سنه خمس عشر هَ.ق. ( از نزهة القلوب چ لیدن ص 88 ). رجوع به پل خداآفرین در این لغت نامه شود.
خداآفرین. [ خ ُ ف َ ] ( اِخ ) نام یکی از بخشهای ششگانه شهرستان تبریز است. این بخش از جهت موقعیت مرزی تابع شهرستان تبریز می باشد و در قسمت شمالی شهرستان اهر و کنار رودخانه ارس و در مرز ایران و شوروی قرار دارد و حدود آن بشرح زیر است : شمال رودخانه ارس ؛ جنوب و خاور بخش کلیبر؛ باختر بخش ورزقان. این بخش در قسمت جنوب و جنوب خاوری کوهستانی و هوای آن نسبتاً معتدل می باشد، ولی در قسمت شمالی و جنوب باختری که کنار رودخانه ارس است ، جلگه ای و هوای آن گرمسیریست ؛ بطوری که در فصل تابستان سکونت در آنجا مشکل می باشد. این نقطه ، محل قشلاقات ایل حاجی علیلو است. محصولات آن غلات و پنبه و ابریشم می باشد، اما قسمت باختری بخش منطقه ای جنگلی است. آب قراء تابع این بخش معمولاًاز چشمه ها و رودخانه های محلی است که اکثر آن ها از رودخانه ارس و کلیبرچای منشعب می شود. بخش خداآفرین از دو دهستان بشرح زیر تشکیل شده است : دهستان کیوان شامل 40 آبادی و دارای 4969 تن سکنه و دهستان سنجوان حاوی 63 آبادی و دارای 8464 تن سکنه. بنابر آمار فوق بخش خداآفرین از دو دهستان با 103 آبادی بزرگ و کوچک تشکیل می یابد که جمعاً دارای 13433 تن سکنه میباشد. مشخصات هر یک از دهستان های تابع بخش در جای خود شرح داده خواهد شد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4 ).
خداآفرین. [ خ ُ ف َ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان کیوان بخش خداآفرین شهرستان تبریز. واقع در 33هزارگزی شمال کلیبر و 34هزارگزی شوسه اهر به کلیبر. مختصات جغرافیائی : طول 46 درجه و 56 دقیقه و 40 ثانیه ، عرض 49 درجه و 8 دقیقه و 23 ثانیه ، اختلاف ساعت آن با تهران 17 دقیقه و 52 ثانیه. این ناحیه در جلگه واقع و گرمسیری و خالی از سکنه است که فقط در فصل زمستان و پائیز ایلات در آنجا سکونت می کنند. آب آن از رودخانه ارس و محصولاتش غلات ، برنج ، پنبه و ابریشم است. خداآفرین راه مالرو دارد و دارای پل قدیمی بروی رودخانه ارس می باشد که اغلب برای مذاکره مرزبان مورداستفاده قرار می گیرد. اهالی ادارات دولتی در تابستان از شدت گرما و امراض گوناگون و پشه و مار و غیره نمی توانند در آن جا سکونت کنند، بطوری که محل بخشداری خداآفرین در آبادی عربشاه خان و اداره مرزبانی و نماینده آمار در آبادی خمارلو می باشد. این محل قشلاق ایل حاجی علیلوست. ( از فرهنگ جغرافیایی ای-ران ج 4 ).
