خاورانی

معنی کلمه خاورانی در لغت نامه دهخدا

خاورانی. [ وَ / وِ ] ( ص نسبی ) منسوب به خاوران.
خاورانی. [ وُ ] ( اِخ ) احمدبن ابی بکربن ابی محمد به جوانی در سال 620 هَ. ق. درگذشت. وی یکی از ادبای تبریز است. ( از یاقوت در معجم البلدان ).
خاورانی. [ وُ ] ( اِخ ) محمدبن محمد خاورانی مکنی به ابوالحسن. یکی از فضلای قرن ششم هجری است که از قریه «خاوران » از قراء خلاط برخاست. یاقوت میگوید: من مسموعاتی از او بخط فرزندش یافتم که امضای ابومحمدبن ابی الحسن بن محمدبن محمد خاورانی نوه نظام الملک را داشت و آنچه بنظرم رسید او جماعتی از ائمه مشهور را دیده که از آن جمله اند در نیشابور شیخ الدین ابی محمد عبدالجباربن بیهقی خواری که از او حدیث شنیده است و از او ابوالحسن عبدالغفار فارسی و ابوعبداﷲ محمدبن فضل فراوی حدیث کرده اند. او میگوید بسن چهارسالگی ابو حامد غزالی را درک کردم و نیز ابوالقاسم محمدبن عمر زمخشری را ملاقات کردم و از او «کشاف » و «مفصل » شنیدم. او به ابوبکر محمدبن یوسف بن ابی بکر اربلی در ایام ملک ناصر صلاح الدین و چند کس دیگر اجازه داد. تصانیف او به این نام اند: 1- کتاب التلویح فی شرح المصابیح. 2- کتاب الشرح والبیان. 3- کتاب شرح حصار الایمان. 4- کتاب سیر الملوک. 5- کتاب بیان قصه ابلیس با پیغمبر( ص ). 6- کتاب نقاوة در فرائض. 7- کتاب النخب و النکت در فرائض. 8- کتاب القواعد و القوائد فی النحو. 9- کتاب نخبة الاعراب. 10- کتاب الادوات. 11- کتاب التصریف و غیر آن. ( از یاقوت در معجم البلدان ).

معنی کلمه خاورانی در فرهنگ فارسی

محمد بن محمد خاورانی مکنی بابوالحسن یکی از فضلای قرن ششم هجری است که از قریه [ خاوران ] از قرائ خلاط برخاست .

معنی کلمه خاورانی در دانشنامه آزاد فارسی

خاوَرانی
خاوَرانیاز لهجه های فارسی که در خاوران، ۱۲۰ کیلومتری جنوب شیراز به آن سخن می گویند. صامت های آن همانند صامت های فارسی است. تبدیل و تغییرهای آوایی: تبدیل رشته آوایی /ab/ به /ow/ در low «لب»، tow «تب»، تبدیل صامت های میانی /h/ و (و) به مصوت در mo:l «مُهلت»، tasr «طرح» ، say «سعی»، fa:le «کاگر/فعله»؛ ha:r «قسمت/بهر»؛ جابه جایی صامت ها در barz «بذر»، ta:r «طرح»؛ تغییر /b/ به /l/ در qil «قیر»؛ برخی از واژه های خاورانی: til «جوانه»، mol «گردن»، piz «گوشت سینه وران مرغ»، gul «دروغ»، kol «کوتاه»، fer «خرمن کوچک»، vak «عوعو سگ»، bof «جغد»، mok «کُند» و row «رفیق».

جملاتی از کاربرد کلمه خاورانی

اختری حکم و آسمانی جاه خاوری شهر و خاورانی شاه
دانشگاه پیام نور خاوران به همت نیکوکاران خاورانی از جمله «اسماعیل حاصلی» و «حاج اسدالله لاری پور» با اهدای زمین و پول با موافقت وزارت علوم در سال ۱۳۸۵ تأسیس شده‌است. سال ۱۳۹۰ اولین گروه از دانشجویان این دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اند. بیش از ۱۵۰۰ نفر در دانشگاه پیام نور خاوران مشغول به تحصیل هستند. لازم است ذکر شود این دانشگاه در حال حاضر بیش از ۲۰ رشته متمرکز دارا می‌باشد.
بحقّ شیخ دشت خاورانی که او را بوده حکم کامرانی