حملنا

و معناى اينكه گفتند: (و لكنا حملنا اوزارا...)، اين است كه (ليكن بارهايى از زيورآلات قوم با ما بود) و بعيد نيست كه مقصود قوم فرعون باشد - و ما آنها را انداختيم واين چنين سامرى آنها را بينداخت - يعنى در آتش بينداخت و يا او نيز هر چه در دست داشتمانند ما بينداخت و آنگاه گوساله را بيرون آورد.

خلاصه كلام اينكه خداى تعالى فرمود: (فبهداهم اقتده ) و با اين بيانرسول الله (صلى الله عليه و آله ) را بطوراجمال به تاديب الهى خود مودب نموده و به پيروى از توحيدى كه انبياء را - كه منزه ازشركند - به عمل صالح واداشت ، توصيه مى فرمايد و آنگاه بعد از اينكه در اين آياتعده اى از انبياى خود را اسم برد در سوره مريم مى فرمايد: (اولئك الذين انعم اللهعليهم من النبيين من ذريه ادم و ممن حملنا مع نوح و من ذريه ابراهيم واسرائيل و ممن هدينا و اجتبينا اذا تتلى عليهم ايات الرحمن خروا سجدا و بكيا فخلف منبعدهم خلف اضاعوا الصلوه و اتبعوا الشهوات فسوف يلقون غيا. الا من تاب و امن وعمل صالحا فاولئك يدخلون الجنه و لا يظلمون شيئا).

آيات (41) تا (44) : و ءاية لهم انا حملنا ذريتهم فى الفلك المشحون...

پس در اين چهار ميعاد، نوع بشرى را به نعمت نبوت ، و موهبت سعادت اختصاص داده ، و درآيه مورد بحث كه مى فرمايد: (من النبيين من ذريه آدم و ممن حملنا مع نوح و من ذريهابراهيم و اسرائيل ) بدان اشاره نموده ، و در داستانهاى گذشته از ذريه هاى چهارگانهنمونه هائى - يعنى ادريس از ذريه آدم ، و ابراهيم از ذريه كشتى نشينان با نوح ، واسحاق و يعقوب از ذريه ابراهيم ، و زكريا و يحيى و عيسى و موسى و هارون واسماعيل ، آنطور كه استظهار نموديم - از ذريهاسرائيل گذشت .

در آيـه بـعـد بـراى ايـنـكه عواطف بنى اسرائيل را در رابطه با شكرگزارى از نعمتهاىالهـى مـخـصـوصا نعمت معنوى و روحانى كتاب آسمانى برانگيزد آنها را مخاطب ساخته مىگـويـد: (اى فـرزنـدان كـسـانـى كـه بـا نـوح در كـشـتـىحمل كرديم ) (ذرية من حملنا مع نوح ).

و اين آيه شريفه با آيه قبلش كه مى فرمود: (انا حملنا ذريتهم فى الفلك المشحون) متصل است و مى خواهد بفرمايد: اختيار، با ماست ، اگر خواستيم غرقشان مى كنيم ، و دراين صورت احدى نيست كه استغاثه آنان را جواب بدهد، و هيچ نجات دهنده اى نيست كهايشان را از غرق شدن برهاند.

قالوا ما اءخلفنا موعدك بملكنا و لكنا حملنا اءوزارا من زينة القوم فقذفنها فكذلك اءلقىالسامرى(87)

که حملنا هم علی البحر ای جوان از حملنا هم علی البر پیش دان

اءولئك الذين اءنعم الله عليهم من النبين من ذرية ءادم و ممن حملنا مع نوح و من ذرية إ برهيمو إ سرءيل و ممن هدينا و اجتبينا إ ذا تتلى عليهم ءايت الرحمن خروا سجدا و بكيا(58)

از جمله : (ذرّيّة من حملنا مع نوح ) و جمله : (و جعلنا ذرّيّته هم الباقين ) بخوبىبر مى آيد كه مردم امروز، همه ذريّه پسرى و دخترى نوح مى باشند، و اگر تنها ذريهپسرى او بودند و مقصود از جمله (آنها كه در كشتى با نوح سوار كرديم ) پسراننوح باشند بهتر و بلكه متعين اين بود كه گفته باشد ذريه نوح ، و اين خود روشن است.

2 تاريخِ گذشتگان ، عامل تربيت و هشدار براى آيندگان است . (ذرّية مَن حملنا )

از حمال بار کی ترسیم چون تو از کرم حمل ما را صد تلافی از حملنا کرده‌ای