۱. حلواپز، حلوافروش: تو خواهی آستین افشان و خواهی روی در هم کش / مگس جایی نخواهد رفتن از دکان حلوایی (سعدی۲: ۶۰۸ ). ۲. آغشته به حلوا. ۳. علاقه مند به حلوا: معده حلوایی بُوَد حلوا کشد / معده صفرایی بُوَد سِرکا کشد (مولوی۱: ۸۱۵ ).
معنی کلمه حلوایی در فرهنگ فارسی
( صفت ) حلوا پز حلوا فروش .
معنی کلمه حلوایی در دانشنامه عمومی
حلوایی (خوسف). حلوایی روستایی در دهستان براکوه بخش جلگه ماژان شهرستان خوسف استان خراسان جنوبی ایران است. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۱۵ نفر ( ۶خانوار ) بوده است.
جملاتی از کاربرد کلمه حلوایی
کودک حلواییی بگریست زار توخته شد وام آن شیخ کبار
بایدت خون جگر خورد بیاد لب یار نیست در خوان محبت به از این حلوایی
مسقطی حلوایی است که جزو سوغات بعضی از شهرهای ایران مانند سیرجان و لار که سوغات اصلی این شهرستانها و قطب تولید آن میباشند و نیز شهرهای کرمان، کازرون و بوشهر بهشمار میآید. نشاسته، شکر، گلاب، هل، روغن و زعفران مواد مورد استفاده در تهیه این شیرینی هستند. یک نوع شیرینی است که مواد اولیه آن نشاسته، روغن، شکر، زعفران، هل و گلاب است و از انواع مغزهای مانند: گردو، پسته و بادام و همچنین گل محمدی، زرشک، نارگیل و کنجد برای تزئین آن استفاده میگردد. طرز تهیه آن شبیه به تهیه فرنی نشاستهای است، اما مدت زمان تهیه آن طولانیتر و همراه با پرداخت بسیار است و بعد از آماده شدن، حالت کشسان به خود میگیرد.
شکرینست یار حلوایی مشت حلوا در این دهانم کرد
حدود ۱۷ کشور جهان بعنوان مربی تیم فوتبال و کمک مربی تیم ملی ایران با همراهی حشمت مهاجرانی و محمود یاوری با مشاوره حسین صدقیانی، دکتر دیده بان، دکتر محمد زادمهر و دکتر تقی زرکش حضور داشته است. دوران ورزشی ملی وی همزمان بوده با شکوفایی ملی پوشانی چون ناصر حجازی، علی پروین، پرویز قلیچ خانی، محراب شاهرخی، جلال طالبی، حسن حبیبی، گودرز حبیبی، عزیز اصلی، حسین کلانی، فرامرز ظلی، حسن روشن، علی یاوری، ایرج دانایی فرد، مجید حلوایی، صفر ایرانپاک، مائیس میناسان، حسن نظری، غلامحسین (حسین) و پرویز مظلومی، غفور جهانی، رضا عادلخانی، محمد مایلی کهن، محمد فرکی، جمشید راغفر، نادر و ناصر فریادشیران، حافظ طاحونی، علی گیوه چی و...
شکربوره گونهای شیرینی ایرانی است که قدمتی طولانی دارد و دستکم به دوران ساسانیان میرسد. این شیرینی در اصل مانند حلوایی بود که از شکر و بادام درست میشد. نامهای دیگر آن در فارسی عبارتند از: شکربُره، شکربورک، شکرپاره و شکرپیره. شکرپوره شکرپیره، شکرباره، سنبوسه قندی، اگردک، سکری وسکران شناخته میشده و در اشعار فارسی از آن زیاد نام برده شدهاست.
چه حد وصل مرا، بین که چو من چند مگس جان شیرین به دکان چو تو حلوایی داد
سری لب چشمش اشارت می کند کآنچه بادامی است حلوایی خوش است
از لحاظ گیاهشناسی گوجه فرنگی میوه محسوب میشود. با این حال میزان قند و شیرینی گوجه فرنگی نسبت به میوههای دیگر کمتر است و اغلب بهعنوان بخشی از سالاد یا غذایی اصلی، و نه دسر، سِرو میشود. به این ترتیب بهعلت مصرف عملیای که در آشپزی دارد ترهبار خوانده میشود. این ابهام مختص گوجه فرنگی نیست و تعدادی دیگر از گیاهانی که ترهبار میخوانیم، همچون بادنجان، خیار، کدو و کدو حلوایی، میوه هستند.
«ضیافت شام شب در نزدیکی ترزا کافارلی، که دارای زیباترین چشمانداز از شهر جاودانه رم است، برگزار شد، ماتئو رنتسی، نخست وزیر ایتالیا میزبان آقای روحانی و بیش از ۱۰۰ نفر از مدیران اجرایی ایتالیایی و وزرای کابینه بود. به گفته یکی از مقامات بلندپایه ایتالیایی در این ضیافت هیچ شرابی سر میز شام نبود ولی با سوفله آرتیشو، همراه با خامه نعنای تازه، نوعی پاستای مالتالیاتی و کدو حلوایی و قارچ، ماهی در لایه ای از سبزیهای معطر و دسر بستنی با طعم شاه بلوط پذیرایی شد.»
از لحاظ لغوی انگشتپیچ به هر چیز غلیظ و بستهای که دور انگشت پیچد، مانند عسل، شیره، دوشاب گفته میشود. همچنین حلوای انگشتپیچ نیز وجود دارد که حلوایی است که از قند، زاج سفید، گزاَنگِبین، عرق بیدمشک، آبلیمو و هل تهیه میشود.
بشیرینی سخن ما را زبانت صید کرد آری تو صیاد مگس گیری و دام تست حلوایی
اوست حلوایی و هرکس چون مگس بر دکانش دست بر سر میزند
همچنان کان پیر حلوایی همی گفتا به مرو هست ما را هم دعا و هم عصید و هم عصا
تو را بیرنج حلوایی چنین نرم برنج سرد را تا کی کنی گرم؟
ماشلی خورش (ترکیب شده از ماش و کدو حلوایی با گوشت گوسفندی)
تو پیش حلوایی جان شیرین و شیرین جان شوی زیرا من از حلوای جان چون نیشکر بالیدهام
سالادهای مختلف دیگری نیز در قرن گذشته در زبان انگلیسی «یونانی» نامیده شدهاند، از جمله برخی از آنها که هیچ ارتباطی با غذاهای یونانی ندارند. یک روزنامه استرالیایی در سال ۱۹۲۵ یک سالاد یونانی از کدو حلوایی پخته شده با شیر ترش را شرح داد. یک روزنامه آمریکایی در سال ۱۹۳۴ یک سالاد کاهو با سس مایونز را با کلم و هویج خرد شده توصیف کرد.
سبزیها و میوههای سبز، زرد و نارنجی مانند هویج، کدو حلوایی، کلم بروکلی، اسفناج، گوجه فرنگی، انواع کلم مثل کلم بروکلی، طالبی، هلو و زردآلو و موز از منابعی هستند که بتاکاروتن دارند.