حسنعلی منصور

معنی کلمه حسنعلی منصور در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حسنعلی منصور فرزند علی منصور در سال ۱۳۰۲ در تهران به دنیا آمد و پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه، به استخدام وزارت امور خارجه درآمد. وی طی سال های دهه ۱۳۲۰، مدارج ترقی را پیمود تا این که پس از ورود به مجلس شورای ملی و سنا در شهریور ۱۳۴۲ و تاسیس حزب ایران نوین، راه برای صدارت او باز شد. حسنعلی منصور از اسفند ۴۲ تا بهمن ۴۳ به مدت کمتر از یک سال نخست وزیر بود. تصویب کاپیتولاسیون، افزایش قیمتها و تبعید حضرت امام خمینی(ره) به عنوان نخستین گام اجرای روش او در اداره کشور محسوب می شد.وی اول بهمن ۱۳۴۳ هنگامی که قصد پیاده شدن از اتومبیل در جلوی درب ورودی مجلس شورای ملی را داشت، هدف گلوله شهید محمد بخارایی از اعضاء شاخه اجرایی هیئت مؤتلفه اسلامی قرار گرفت و چند روز بعد به هلاکت رسید.
"حسنعلی منصور" در اردیبهشت ۱۳۰۲ش. در یک خانواده اشرافی در تهران به دنیا آمد. پدر او "رجبعلی منصور" کارمند وزارت امورخارجه بود. نقش رجبعلی منصور در این سمت، در قرارداد ۱۹۱۹م. نقش مؤثری بود. این قرارداد ایران را عملاً به یکی از مستعمرات انگلیس تبدیل می کرد و نزدیکی و جانبداری او از انگیسی ها نیز از همین قرارداد مشخص می شود.
تحصیلات
حسنعلی منصور تحصیلات ابتدایی خود را در «دبستان جمشید جم» شروع کرد. وی تحصیلات متوسطه و آموزش های دبیرستانی را در دو دبیرستان «ایرانشهر» و «فیروز بهرام» گذراند. حسنعلی بعد از یک سال تحصیل در دانشکده فنی انصراف داد و در رشته حقوق و علوم سیاسی در سال ۱۳۲۴ش. لیسانس خود را گرفت.
مسئولیت ها
در مهر همان سال به استخدام در وزارت امورخارجه در آمد. او در اواخر سال ۱۳۲۴ش. به عضویت هیئت نمایندگی ایران در «کنفرانس صلح پاریس» در آمد. وی در نیمه های سال ۱۳۲۹ش. در کابینه "رزم آرا" و به ریاست دفتر وزیر امور خارجه منصوب شد، آنگاه در کابینه زودگذر "حسین علا" به ریاست دفتر نخست وزیری برگزیده شد و با استعفای علا و روی کار آمدن "دکتر مصدق" در وزارت امورخارجه معاون اول سیاسی شد، سپس در کابینه دوم علا ریاست دفتر نخست وزیر را به عهده داشت. در سال ۱۳۳۸ش. در کابینه "دکتر اقبال" به وزارت کار رسید. چندی نیز در وزارت بازرگانی مشغول به کار شد.
← تاسیس کانون مترقی
...

جملاتی از کاربرد کلمه حسنعلی منصور

شاه می‌پنداشت هرکه مطیع‌تر باشد خلوص نیتش بیش‌تر، و عقیده‌اش به شخص وی زیادتر است. از همین روی، نخست‌وزیری افراد مستقل مثل مصدق، سپهبد زاهدی، حسین علاء و امینی را برنمی‌تابید؛ و به افرادی مثل اقبال، حسنعلی منصور و هویدا که بله‌قربان‌گو بودند علاقه داشت. او ترجیح می‌داد به جای تربیت ملتی لایق، عده‌ای سودجو و بی‌منزلت، هرچند درس‌خوانده و تحصیل‌کرده، را در پست‌های گوناگون بگمارد؛ به نحوی که چند تن از سرسپردگان او هر یک متجاوز از بیست شغل داشتند.
در اوایل سال ۱۳۴۳، در حالی که ۲۵ سال سن داشت، با معرفی مهدی عراقی، برای خواستگاری به منزل حاج رضا خواجه محمدعلی رفت و دختر او را خواستگاری کرد، اما این وصلت، چند ماهی بیشتر طول نکشید و بعد از قتل حسنعلی منصور، فشار روی وی و همسر و خانواده همسرش زیاد شد و بارها آن‌ها را به بازجویی کشاندند و لذا این زندگی نوپا، دیری نپایید.
در ۱۳۴۰ به ریاست سازمان آب و برق خوزستان منصوب شد و در دولت حسنعلی منصور به استانداری خوزستان رسید.
نواب صفوی و تعداد دیگری از اعضای این گروه، پس از اقدام به قتل ناموفق حسین علاء دستگیر و به اعدام و حبس محکوم شدند. برخی از اعضای سابق این گروه، پس از قتل حسنعلی منصور نخست‌وزیر دیگر کشور، نقش حمایتی ایفاء نمودند. خیلی از نزدیکان سید روح‌الله خمینی در انقلاب ۱۳۵۷ نیز در گذشته، عضو فدائیان اسلام بودند.
از حوادث مهم این دوران می‌توان به برگزاری رفراندوم انقلاب سفید در ۶ بهمن ۱۳۴۱، حمله کماندوهای رژیم شاه به مدارس فیضیه قم و طالبیه تبریز در ۲ فروردین ۱۳۴۲، قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، تبعید خمینی به ترکیه در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ و ترور حسنعلی منصور در اول بهمن ۱۳۴۳ اشاره کرد.
در ۱۷ اسفند ۱۳۴۲ کابینه اسدالله علم کنار رفت و حسنعلی منصور به نخست‌وزیری برگزیده شد. منصور در سخنرانی خود در ۱۶ فروردین ۱۳۴۳ کوشش کرد تا با روحانیون از در آشتی در آید. ۱۷ فروردین جواد صدر، وزیرکشور، در قیطریه به دیدار خمینی رفت و از طرف دولت آزادی او را اعلام کرد. ۱۸ فروردین روح‌الله خمینی به خانه‌اش در قم بازگردانده شد.
حسنعلی منصور فرزند علی منصور (وزیر و نخست‌وزیر عصر پهلوی) و نوهٔ دختری حسن رئیس ظهیرالملک (حکمران و دولتمرد عصر قاجار و پهلوی) بود. او در اردیبهشت ۱۳۰۲ چشم به جهان گشود و پس از پایان دوران تحصیل در دبیرستان فیروز بهرام، مدرک لیسانس حقوق و علوم سیاسی را از دانشگاه تهران دریافت کرد.
جواد منصور متولد ۱۳۰۴ و فرزند علی منصور و برادر حسنعلی منصور است. تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در ایران انجام داد و تحصیلات عالی را در خارج گذرانید و در ۱۳۳۶ وارد وزارت امور خارجه شد. پس از مدتی خدمت در آن وزارتخانه به سازمان برنامه رفت و ریاست اداره روابط عمومی را عهده‌دار شد. بعد از تشکیل بانک توسعه صنعتی به معاونت آن بانک برگزیده شد و در کابینه برادرش حسنعلی منصور سمت معاونت نخست‌وزیری گرفت. در کابینه امیرعباس هویدا وزیر مشاور شد و سپس به وزارت اطلاعات منصوب گردید. از دیگر مشاغل او مدیر عاملی کانون بانک‌ها و ریاست شرکت بیمه مرکزی بوده‌است.
دکتر زاون هاکوپیان در سال ۱۳۳۷ با فرخ غفاری و حسنعلی منصور «کانونِ فیلمِ ایران» را بنیان گذاشت وی در طی خدمات اداری اش در برگزاری کنگره بین‌المللی موسیقی ایران ۱۳۳۹ خ. (۱۹۶۰) و دوسالانه بزرگ نقاشی ۴۱–۱۳۳۹ خ. (۶۱–۱۹۶۰ م) و توسعه مرتب نمایشگاه‌هایی از آثار هنرمندان ایرانی در داخل و خارج و گسترش روابط مختلف هنری با کشورهای خارجی و شرکت در چندین کنگره هنری بین‌المللی به عنوان نماینده ایران و ایراد سخنرانی و انتخاب هیئت‌های رئیسه کنگره‌های مزبور و بهبود امور هنرجویانی که برای ادامه و تکمیل تحصیلات به خارج عزیمت کرده و همچنین تألیف و تهیه مقاله‌های تحقیقی و هنری در مطبوعات ایران و انتشار مداوم مجله موسیقی و نشریه‌های هنری هنرهای زیبا همکاری و فعالیت داشته‌است.
منصور اولین دبیرکل حزب ایران نوین، پس از احراز پست نخست‌وزیری قصد انجام اصلاحات و تغییراتی را داشت و کوشش نمود که با روحانیت از در سازش درآید. حسنعلی منصور، روح‌الله خمینی را در ۸ فروردین ۱۳۴۳ از تهران به منزلش در قم بازگرداند. اما پس از سخنرانی سید روح‌الله خمینی در چهارم آبان ۱۳۴۳ در قم علیه تصویب قانون اجازه استفاده مستشاران آمریکایی در ایران از مصونیتها و معافیتهای قرارداد وین نوشته شده در بند دوم کنوانسیون وین خمینی دستگیر و در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ به ترکیه تبعید شد.