جهاد و نماز

معنی کلمه جهاد و نماز در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] جهاد و نماز (قرآن). جهاد در راه خدا یکی از مهمترین ویژگی مجاهدان است. در این مقاله آیات مرتبط با جهاد و نماز معرفی می شوند.
جهاد، از عوامل تخفیف در تهجّد و برداشته شدن وجوب نماز شب از مسلمانان:إِنَّ رَبَّکَ یَعْلَمُ أَنَّکَ تَقُومُ أَدْنى مِنْ ثُلُثَیِ اللَّیْلِ وَ نِصْفَهُ وَ ثُلُثَهُ وَ طائِفَةٌ مِنَ الَّذِینَ مَعَکَ وَ اللَّهُ یُقَدِّرُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ عَلِمَ أَنْ لَنْ تُحْصُوهُ فَتابَ عَلَیْکُمْ فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ عَلِمَ أَنْ سَیَکُونُ مِنْکُمْ مَرْضى وَ آخَرُونَ یَضْرِبُونَ فِی الْأَرْضِ یَبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَ آخَرُونَ یُقاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنْهُ وَ أَقِیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ وَ أَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَیْراً وَ أَعْظَمَ أَجْراً وَ اسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ.
مزمّل/سوره۷۳، آیه۲۰.
جهاد در راه خدا، زمینه ساز حفظ مساجد، یاد خدا و نماز:الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ بِغَیْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ یَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِیَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ یُذْکَرُ فِیهَا اسْمُ اللَّهِ کَثِیراً وَ لَیَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِیٌّ عَزِیزٌ الَّذِینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ.
حج/سوره۲۲، آیه۴۰.
اقامه نماز، از ویژگیهاى بارز پیکارکنندگان و مجاهدان راه خدا:... وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ ... وَ لَیَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ .... الَّذِینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ ....
حج/سوره۲۲، آیه۴۰.
...

جملاتی از کاربرد کلمه جهاد و نماز

حضرت فرمود: ديگر بار ملائكه نگاهبان ،عمل بنده را مانند عروسى كه به سوى شوهرش برده مى شود، بالا مى برند - در حالىكه آن عمل همراه با جهاد و نماز نافله بين دو نماز واجب مى باشد، و به همين خاطر صداىبلندى بسان صداى شتر، و درخششى همسان نورافشانى خورشيد دارد - و به سوىفرشته دربان آسمان پنجم مى گذرانند، تا اينكه آن فرشته مى گويد: بايست ، منفرشته حسادت هستم ، پس آن عمل را به روى صاحبش بزن ، زيرا او نسبت بهكسانى كه دانش آموخته و به طاعت خدا عمل مى نمودند حسادت مى نمود، و بار حسادت رابر دوشش حمل مى كرد، و هر گاه مى ديد كه كسى درعمل و عبادت بر او برترى دارد، نسبت به او حسادت مى ورزيد و بر او خرده گرفته ونكوهش مى كرد. پس وى عمل خويش را بر دوش گرفته و عملش وى را لعنت مى كند.
آنـگـاه فـرمـود: اى ابـن ام عـبـد! آيـا مـى دانـى رهـبـانـيـت امت من چيست ؟ عرضه داشتم : خدا ورسولش داناترند، فرمود: رهبانيت امت من هجرت و جهاد و نماز و روزه و حج و عمره است .

خداوند در آغاز اين سوره ، از زلزله عظيم قيامت وعذاب شديد الهى ياد كرد و در پايان سوره از جهاد و نماز و زكات سخن گفت و يادآور شد كه او براى همه بندگانش ، مولا وسرپرست و ياورى نيكوست ، اين نكته به ما مى آموزد كه براى نجات از خطرهاى زلزله ى عظيم قيامت و عذاب شديد الهى ، بنده ى او باشيم و به او پناه ببريم كه ((نِعم المَولى و نعم النصير)).

با توجّه به اشتقاق لغوى ((برّ)) كه به معناى توسعه در خير است ؛ در قرآن ، ايمان و عمل صالح و جهاد و نماز و وفاى به عهد، از نمونه هاى بِرّ معرفى شده اند.(101) همگان توصيه شده اند كه در انجام ((برّ)) همديگر را يارى كنند. (تعاونوا على البرّ)(102) و در اين آيه نيز مى فرمايد كه شما هرگز به اين گوهر گرانبها نمى رسيد، مگر آنكه از آنچه دلپسند شماست وآن را دوست مى داريد، انفاق كنيد.

به همين جهت است كه اسلام مهم ترين احكام و شرايع خود ازقبيل حج و جهاد و نماز و انفاق را و خلاصه تقواى دينى را بر اساس ‍ اجتماع قرار داد وعلاوه بر اينكه قواى حكومت اسلامى را حافظ و مراقب تمامى شعائر دينى و حدود آن كرده و علاوه بر اينكه فريضه دعوت به خير و امر به معروف و نهى از تمامى منكرات را برعموم واجب نموده براى حفظ وحدت اجتماعى هدف مشتركى براى جامعه اعلام نموده و معلوم است كه كل جامعه هيچوقت بى نياز از هدف مشترك نيست و آن هدف مشترك عبارت است ازسعادت حقيقى (نه خيالى ) و رسيدن به قرب و منزلت نزد خدا و اين خود يك پليس ومراقب باطنى است كه همه نيت ها و اسرار باطنى انسان راكنترل مى كند تا چه رسد به اعمال ظاهريش پس در حكومت اسلامى اگر ماءمورين حكومتىكه گفتيم موظف به دعوت به خير و امر به معروف و نهى از منكرند اطلاعى از باطن افراد نداشته باشند باطن ها بى پليس و بدون مراقب نمانده اند و به همين جهت گفتيم اهتمام به امر اجتماع در حكومت و نظام اسلامى بيش از هر نظام ديگر است .