تنسوا

معنی کلمه تنسوا در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
نسی (۴۵ بار)
نَسْی و نِسْیان هم به معنی فراموش کردن آید و هم به معنی اهمال وبی اعتنایی. فیومی در مصباح می‏گوید: نسیان مشترک است میان دو معنی یکی ترک از روی غفلت و دیگری ترک از روی عمد. . یعنی قصد ترک و اهمال نکنید. راغب گوید: نسیان آن است که انسان محفوظ در ذهن خود را از یاد برد به واسطه ضعف قلب یاغفلت و یا از روی قصد تا از قلب او محذوف شود و از یادش برود... هر نسیانیکه خداوند ذمّ کرده نسیانی است که اصل آن از روی تعمد بوده (وبی اعتنایی کرده تا از یاد رفته است)... نَسْی (بروزن فلس) در عرف نام چیزی است که به آن کم اعتنا می‏کنند. قرآن کریم به هر دو معنی ناظر است آیاتی از قبیل . . . در باره نسیان و فراموش کردن متعارف است. و آیات دیگر در نسیان از روی بی اعتنایی و اهمال مثل . چون ترک کردند و بی اعتناشدند به آنچه تذکر داده بودیم دَرِ هر شی‏ء را بروی آنان گشودیم . . همانطور آیات ما بر تو آمد پس از روی بی اعتنایی آنها را از یاد بردی، اینک نظری به چند آیه: 1- . ظاهرا مراد نسیان عهد است رجوع شود به «عَزْم» و «عَهْد» به آدم راجع به نخوردن از شجره یا گوش ندادن به حرف شیطان، توصیه کردیم ولی آن را از یاد برد و در او تصمیمی نیافتیم. 2- . امروز به آنها اعتنا نمی‏کنیم چنانکه به ملاقات این روز به وقت ابلاغ پیامبران، اعتنا نکردند. 3- . نباشیدمانند آنانکه خدا را از روی بی اعتنایی فراموش کردند و خداخودشان را از یادخودشان برد حرف فاءْ در «فَأَنْساهُمْ» نشان می‏دهد که نتیجه فراموش کردن خویش است. 4- . روشن است که مراد نسیان و خطای مسول است که هر دو از روی بی اعتنایی بدستور خدا انجام گرفته است رجوع شود به «خطأ». 5- . اقراء به معنی خوانا کردن است «اَقْرَأَهُ: جَعَلَهُ یَقْرَهُ» در مجمع فرموده: اِقْراء آن است که شخص را وادار به قرائت کنی تا گوش داده اشتباهش را برطرف نمایی. ولی در آیه ظاهرا معنی اول مراد است یعنی : ما تو را خوانا می‏کنیم درنتیجه فراموش نمی‏کنی مراد از آن تمکین رسول الله «صلی الله علیه واله» از حفظ قرآن است که اصلا آن را فراموش ننماید، این آیه مفید آن است که آن حضرت به مدد خدا راجع به آیات ابدا فراموشی نداشت. 6- . نسیّ به معنی فراموشکار است یعنی خدای تو فراموشکار نبوده است. 7- . «نسی» را در آیه به فتح و کسر نون خوانده‏اند و آن شی‏ء حقیر و غیرقابل اعتنا است که به فراموشی زده شود یعنی: ایکاش پیش از این می‏مردم و چیز نامعتنی به و فراموش شده بودم.

جملاتی از کاربرد کلمه تنسوا

و جمله (و لا تنسوا الفضل بينكم ) خطابى است به عموم مسلمانان كه روح گذشت وبزرگوارى را در تمام اين موارد فراموش نكنند.

حـاصـل ايـنـكـه : علت فراموش كردن خويش فراموش كردن خدا است . و چون چنين بود آيه شـريـفـه نـهـى از فـرامـوشـى خـويـشـتـن را بـه نـهـى از فـرامـوش كـردن خـداى تعالى مـبـدل كـرد، چـون انـقـطـاع مـسبب به انقطاع سببش بليغ ‌تر و موكدتر است ، و به اين هم اكـتـفـاء نـكرد كه از فراموش كردن خدا نهيى كلى كند، و مثلا بفرمايد: (و لا تنسوا اللّهفينسيكم انفسكم - زنهار خدا را فراموش نكنيد

به هر حال از جلمه ى (حقّا على المحسنين ) در آيه 236 و (حقّا على المتّقين ) در اينجا و (لا تنسوا الفضل بينكم ) آيه 237، مى توان توجّه مخصوصِ اسلام را درباره ى حفظ حقوق وعواطف زنان مطلّقه بدست آورد.
7 در طلاق نبايد مسائل اخلاقى و كرامت هاى انسانى را به فراموشى سپرد. (ولا تنسوا الفضل بينكم )