تفتروا

معنی کلمه تفتروا در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی تَفْتَرُواْ: که دروغ ببندید
معنی لَا تَفْتَرُواْ: دروغ نبندید
ریشه کلمه:
فری (۶۱ بار)
. فری در اصل به معنی قطع و شکافتن است در اقرب آمده: «فَرَی الشَّیْ‏ءَ فَرْیاً: قَطَعَهُ وَ شَقَّهُ» بعد گوید خواه به جهت افساد باشد مثل بریدن و شکافتن درنده و خواه برای اصلاح باشد مثل قطع چرم به وسیله خیاط. راغب گوید: فری قطع برای دوختن و اصلاح و افراء قطع برای افساد است همچنین است قول طبرسی ذیل آیه 48 نساء فیومی در مصباح گفته: «فَرَیْتُ الْجِلْدَ: قَطَعْتُهُ لِلْاِصْلاحِ». افتراء: به معنی جعل دروغ و چیزی از خود درآوردن است مثل . کیست ظالمتر از آنکه بر خدا دروغ ببندد. و مثل . بلکه می‏گویند قرآن را ساخته است بگو یک سوره به مانند آن بیاورید. در آیه . طبرسی «اِثْماً» را مفعول مطلق و «اِفْتَری» را به معنی اثم گرفته یعنی: حقا که گناه کرده گناه بزرگی. و شاید مفعول فعل محذوف باشد یعنی «اِفْتَری و اثم اثماً عظیماً». مُفْتَری: (به صیغه مفعول) ساخته شده. . گفتند: این نیست مگر سحر ساخته. مفتر (به صیغه مفعول) جعل کننده دروغ . گفتند تو فقط دروغگوئی. فریّ: ساخته. نو درآورده . چون مریم عیسی «علیه‏السلام» را در آغوش خویش به میان مردم آورد گفتند: ای مریم چیز نوظهوری آوردی زائیدن بدون شوهر؟!! آن را در آیه عظیم، قبیح و غیره گفته‏اند ولی آنچه ما اختیار کردیم با معنای اولی مناسب است.

جملاتی از کاربرد کلمه تفتروا

6 شما امر به معروف و نهى از منكر كنيد، اگر در افراد اثر نكند لااقل در ديگران شك و ترديد به وجود مى آورد. (لا تفتروا... فتنازعوا امرهم ...)
قال لهم موسى ويلكم لا تفتروا على اللّه كذبا فيسحتكم بعذاب و قد خاب منافترى
و گـروهـى از آنـهـا، فـرعـون و اطـرافيان او را تشكيل مى دادند و بالاخره گروه سوم كهاكـثريت از آن تشكيل يافته بود، توده هاى تماشاچى مردم بودند. موسى در اينجا رو بهساحران و يا فرعونيان و ساحران كرد و (به آنان چنين گفت واى بر شما، دروغ بر خدانـبـنـديـد كـه شـمـا را بـا مـجـازات خـود، نـابـود و ريـشـه كـن خـواهـد سـاخـت )(قال لهم موسى ويلكم لا تفتروا على الله كذبا فيسحتكم بعذاب ).
1 معجزه را سحر دانستن ، افتراء بر خداوند است . (لا تفتروا على الله للّه )
2 قبل از انجام معجزه ، هشدار و تبليغ مردم ضرورى است ، موسى عليه السلام در ميان انبوه مردم گفت : (لا تفتروا على الله )