ایتی

در ۱۲ نوامبر ۱۷۷۲، ناو جنگی اسپانیایی ال آگیلا در خلیج تائوتیرا در تاهیتی ایتی لنگر انداخت. دومینگو د بوئنچیا، کاپیتان این ناو، مأموریت داشت تا تاهیتی را به نام اسپانیا ضمیمه خاک این کشور کند. او نام این جزیره را به ایسلا د آمات، به افتخار مانوئل د آمات ای د جونیِنت، فرماندار شیلی و نایب السلطنه پرو، تغییر داد. با این حال، این ضمیمه هیچ پیامد سیاسیی نداشت.

گروه هارد راک ایتی‌سیکس بولتس نام‌شان را از ۸۶ گلوله‌ای که به تایک شلیک شد گرفته‌اند. آن‌ها ترانهٔ «رگبار گلوله‌ها» را در مورد مرگ تایک نوشته‌اند که یکی از قطعات ئی‌پی فیل در اتاق (۲۰۱۷) است.

موئورئا حداقل از ۱۶ جریان گدازهٔ بازالتی سپری و گدازه‌های دوره پساسپری تشکیل می‌شود که از ۲٫۱۵ تا ۱٫۳۶ میلیون سال قدمت دارند. تاهیتی متشکل از دو آتشفشان سپری بازالتی به نام‌های تاهیتی نویی و تاهیتی ایتی است که بازهٔ سنی آن‌ها از ۱٫۶۷ تا ۰٫۲۵ میلیون سال تفاوت دارد.

دراین‌که سْمْرْتی، در اصطلاح عام خود، شامل چه متونی می‌شود توافق وجود ندارد، اما به‌اتفاق ایتی‌هاسه‌ها، پورانه‌ها، ودرمه‌شاستره‌ها (خویشکارشناسی‌ها) را سْمْرْتی می‌شمارند.

هواهین از دو آتشفشان سپری بازالتی به هم پیوسته، یعنی هواهین نویی و هواهین ایتی، با چندین جریان گدازه تشکیل می‌شود. بعد از این جریان‌ها، گنبدهای گدازه‌ای (از نوع زبره‌سنگ صدفی) بین ۳٫۰۸ تا ۲٫۰۶ میلیون سال پیش، مرحله پساسپری این آتشفشان را رقم زده‌اند.

زبان بخش بزرگی از مردمان باستان در شرق رود دجله، خصوصاً در هزاره سوم پیش از میلاد زبانی بوده که در اصطلاح زبانشناختی این نوع از زبانها، زبان “بناناً نامیده می‌شوند؛ زیرا همانند کلمه انگلیسی بنانا به معنای موز، بخشی از کلمه دوباره تکرار می‌شود. اسامی اهالی گاسور، خَمازی، لوللوبوم، گوتیوم و سیمورروم و … در این دوران این خصیصه را داشته‌اند. زیزی (پادشاه خَمازی)، ایتی تی، اَبابا، بِلی لی از جملهٔ این نامها هستند.

ویاسه، که «مهاباراتا» را نوشت، خود شخصیتی در داستان است. به همین ترتیب، والمیکی، که «رامایانا» را نوشت، نیز یکی از شخصیت‌های داستان بود. بسیاری از شاعران کلاسیک هندی طرح‌های شعر و نمایش‌نامه خود را از ایتی‌هاسه برداشت می‌کنند. باور بر این است که سنت ایتی‌هاسه به‌طور کلی توسط سنت شاعرانه سوتاها و چارن‌ها توسعه یافته است که وظایف آنها شامل سرودن اشعار ستایش‌آمیز از خاندان سلطنتی بود.

بخش شمال غربی به عنوان تاهیتی نویی ("تاهیتی بزرگ") شناخته می‌شود، در حالی که بخش جنوب شرقی بسیار کوچکتر با نام تاهیتی ایتی ("تاهیتی کوچک") یا تایاراپو شناخته می‌شود. تاهیتی نویی دارای جمعیت زیادی در امتداد ساحل است، به ویژه در اطراف پایتخت، پاپت.