امپریالیسم فرهنگی

معنی کلمه امپریالیسم فرهنگی در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] امپریالیسم فرهنگی گونه ای از امپریالیسم است که می توان آن را به این صورت تعریف کرد: کاربرد قدرت سیاسی و اقتصادی برای پراکندن ارزش ها و عادت های فرهنگ متعلق به آن قدرت در میان مردمی دیگر و به زیان فرهنگ آن مردم. امپریالیسم فرهنگی می تواند یاری دهنده ی امپریالیسم سیاسی و اقتصادی باشد. چنانکه، مثلاً فیلم های آمریکایی برای فراورده های امرکایی تقاضا پدید می آورند.
واژه "Imperialism"، از کلمه قدیمی تر "Empirer" (امپراتوری)، گرفته شده است که در دهه ۱۸۹۰ در انگلستان رواج یافت.
آشوری، داریوش، دانش نامه سیاسی، ص۳۶، تهران، مروارید، ۱۳۷۳، چاپ سوم.
گالتونگ بر مبنای نوع رابطه بین امپریالیسم و کشور توسعه نیافته و به تعبیری بین "مرکز" و "پیرامون" پنج نوع امپریالیسم
ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا، جامعه شناسی توسعه، ص۲۴۴-۲۴۵، تهران، کیهان، ۱۳۸۶، چاپ ششم.
ج. ا. هابس مورخ انگلیسی امپریالیسم را تلاش برای استیلا یافتن بر اقوام دیگر و تحت انقیاد در آوردن آن ها، که استعمار قدیم یکی از شکل های آن است می داند. تحلیل های لنین و هابسن از استعمار، مربوط به این دوره است. اما در عصر حاضر این تبیین امپریالیستی به عنوان نظامی بر پایه سلطه حکومت امپراتوری دیگر توجیهی ندارند؛ زیرا امپراتوری های استعماری کهن، مانند امپراتوری بریتانیا، کم و بیش به طور کامل از میان رفته اند و عملاً همه نواحی مستعمراتی قدیم به صورت کشورهای مستقل درآمده اند.
گیدنز، آنتونی، جامعه شناسی، ص۵۷۰-۵۶۹، منوچهر صبوری، تهران، نی، ۱۳۷۷، چاپ چهارم.
...

جملاتی از کاربرد کلمه امپریالیسم فرهنگی

بیشترین انتقادها به این سریال‌ها توسط اندیشمندان ضد امپریالیستی انجام شده‌است که عموماً آن‌ها را ابزار امپریالیسم فرهنگی دانسته‌اند. استفاده از جاذبه‌های جنسی در این سریال‌ها نیز از موارد انتقاد بوده‌است.
انتقادات کلیدی دیگر این است که این اصطلاح به خوبی تعریف نشده‌است، و از اصطلاحات دیگری استفاده می‌کند که به خوبی تعریف نشده‌اند، و بنابراین فاقد قدرت توضیحی هستند، که سنجش امپریالیسم فرهنگی دشوار است، و اینکه نظریه میراث استعمار همیشه درست نیست.
امپریالیسم فرهنگی (که گاهی از آن به عنوان استعمار فرهنگی یاد می‌شود) ابعاد فرهنگی امپریالیسم را در برمی گیرد. واژه «امپریالیسم» اغلب به توصیف شیوه‌هایی می‌پردازد که در آن یک نهاد اجتماعی، از فرهنگ که (شامل زبان،سنت‌ها، آیین‌ها، ساختارهای سیاسی و اقتصادی و شیوه‌های زندگی) می‌شود برای ایجاد و حفظ روابط نابرابر بین گروه‌های اجتماعی هدف استفاده می‌کند. امپریالیسم فرهنگی اغلب از خشونت به عنوان روش اجرا استفاده می‌کند و این سیستم اغلب بخشی از روند مشروعیت بخشیدن به استعمار است.
اشعار «ریشه‌های خون‌آلود» اغلب به عنوان «بزرگداشت رگ و ریشهٔ برزیلی سپولترا و رد امپریالیسم فرهنگی غرب» تفسیر می‌شوند. کلمهٔ «ریشه‌ها» به ارتباط گروه با سرزمین و فرهنگ اجدادی‌شان و همچنین به ریشه‌های خود موسیقی متال اشاره دارد. کلمهٔ «خون‌آلود» حاکی از مبارزه‌ای خشونت‌آمیز برای احیای این ریشه‌ها و دفاع از آن‌ها در برابر نیروهای تحمیل‌گر گلوبالیزاسیون و یک‌دست‌سازی جوامع است.