ام معبد

معنی کلمه ام معبد در لغت نامه دهخدا

ام معبد. [ اُم ْ م ِ ؟ ] ( ع اِ مرکب ) ماهی. || قورباغه. ( از المرصع ).
ام معبد. [ اُم ْ م ِ م َ / م ُ ب َ ] ( اِخ ) عاتکه خزاعی ، دختر خالد خزاعی. از زنان مشهور صحابی و از محدثان است ، وگویند رسول اکرم در هنگام هجرت از مکه به مدینه در خانه ام معبد نزول فرموده است. رجوع به الاصابة فی تمییز الصحابة ج 8 ص 281 و ریحانة الادب ج 6 ص 242 و خیرات حسان ج 1 ص 59 و قاموس الاعلام ترکی ج 2 ص 1037 شود.
ام معبد. [ اُم ْ م ِم َ / م ُ ب َ ] ( اِخ ) کنیه چند تن از زنان صحابی بوده. رجوع به الاصابة فی تمییز الصحابة ج 8 ص 282 شود.

معنی کلمه ام معبد در فرهنگ فارسی

کنیه چند تن از زنان صحابی بوده

معنی کلمه ام معبد در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ام معبد میزبان پیامبر (صلی الله علیه واله) در مسیر هجرت به مدینه می باشد.
نام وی عاتکه دختر خالد بن منقذ، مشهور به ام معبد است. این شهرت از آن رو است که فرزندی به نام معبد داشته است. او از تیره بنی کعب از قبیله خزاعه بود و در میان قوم خود به بزرگی یاد می شد. وی از راویان حدیث های نبوی است.
شهرت ام معبد
شهرتش در منابع تاریخی مدیون خیمه هایی است که به «خیام ام معبد» معروف بوده اند. در این خیمه ها که به عنوان شاخصی در منابع جغرافیای تاریخی از آن ها یاد می شود، وی از مهمانان و رهگذران پذیرایی می کرد. این خیمه ها که شمارشان دو، سه یا بیشتر بوده، در سرزمین «قدید» در فاصله ۲۷ میلی جحفه در مسیر مکه به مدینه قرار داشته اند. این مکان به سبب وجود چاهی نزدیک آن ها به «بئر ام معبد» نیز شناخته می شد. از دیگر عوامل شهرت او در تاریخ اسلام، میزبانی وی از پیامبر گرامی (صلی الله علیه واله) در سفر هجرت است. او در این میان کراماتی از پیامبر مشاهده کرده است. رسول خدا (صلی الله علیه واله) در پی بیرون آمدن از غار ثور در شب دوشنبه اول ربیع الاول سال سیزدهم بعثت همراه ابوبکر، عامر بن فهیره و راهنمایش، عبدالله بن اریقط لیثی، راه مدینه را در پیش گرفت و روز سه شنبه که ام معبد آن را بسیار گرم شمرده، به قدید رسید و در آن جا برای خرید آذوقه یا استراحت مهمان ام معبد شد.
معجزات پیامبر در کنار خیمه ام معبد
در این اقامت کوتاه، معجزات پیامبر (صلی الله علیه واله) موجب ایمان آوردن مردم آن سرزمین شد. این معجزات مورد توجه دلایل نگاران قرار دارد. از جمله این حوادث، شیر آوردن گوسفندی به برکت دستان پیامبر (صلی الله علیه واله) بود که پیشتر شیرش خشک شده بود. در گزارشی از ام معبد، به شیرآوری آن گوسفند تا سال دوازدهم ق. به رغم خشکی بیابان ها اشاره شده است. از دیگر رخدادهایی که کنار خیام ام معبد اتفاق افتاد، سبز شدن و روییدن برگ و میوه بر درختی خشک به نام «عوسجه» (از خانواده تمشک) در پی وضو گرفتن حضرت زیر آن بود. این درخت بعدها با عنوان «المبارکه» شهرت یافت ؛ زیرا تا سال ها در پی این رخداد، از میوه و برگ آن برای شفای بیماران و نیز تبرک جویی در سفر استفاده می شد. در شماری از منابع شیعی آمده که در پی رحلت پیامبر (صلی الله علیه واله) این درخت پژمرد و در پی شهادت امام علی علیه السّلام بی ثمر شد؛ اما تا سال ۶۱ق. باقی بود و پس از شهادت امام حسین خونی تازه از آن جاری گشت و سپس درخت خشک شد. رخداد سوم شفا یافتن پسر هفت ساله ام معبد بود که توان تکلم و تحرک نداشت. او با خوردن خرمایی که قبلا پیامبر (صلی الله علیه واله) به دهان گرفته بود، شفا یافت. برخی دانشمندان شیعه با تکیه بر این دسته از گزارش های تاریخی، بر جواز استشفا و توسل به اولیای خدا استدلال کرده اند.
وصف ام معبد از شمایل پیامبر
...
[ویکی حج] اُمّ مَعبد از راویان حدیث های نبوی است. علت شهرت وی در منابع تاریخی خیمه هایی بوده که در انها از میهمانان و رهگذران پذیرایی می کرده و به خیام ام معبد مشهور بوده است. ام معبد در این خیام از پیامبر(ص) در سفر هجرت پذیرایی کرد. این خیمه ها در مسیر بین مکه و مدینه قرار داشت و به دلیل حضور پیامبر(ص) و نزدیکی به غدیر خم مورد توجه مسلمانان قرار داشت. همچنین وی در این میزبانی معجزاتی از حضرت دیده و روایت کرده است. بعد از وفات پیامبر همسران پیامبر نیز در مسیر حج در کنار خیام ام معبد توقف داشته اند و وی از آنها پذیرایی و توقف پیامبر را برای همسران حضرت یادآوری کرد. در این دیدار هریک از همسران پیامبر به ام معبد 50 دینار هدیه داده اند. زمان ایمان آوردن ام معبد را پیش از هجرت پیامبر(ص) و یا هم زمان با همین دیدار دانسته اند. عده ای دیگر نیز آن را در پی هجرت و سکونت رسول خدا(ص) در مدینه می دانند. ام معبد به سال دوازدهم قمری درگذشت.
نام وی عاتِکه دختر خالد بن مُنْقِذ، مشهور به ام معبد است. این شهرت از آن رو است که فرزندی به نام معبد داشته است. او از تیره بنی کَعب از قبیله خُزاعه بود و در میان قوم خود به بزرگی یاد می شد. وی از راویان حدیث های نبوی است.
شهرتش در منابع تاریخی مدیون خیمه هایی است که به «خیام ام معبد» معروف بوده اند. در این خیمه ها که به عنوان شاخصی در منابع جغرافیای تاریخی از آن ها یاد می شود، وی از مهمانان و رهگذران پذیرایی می کرد. این خیمه ها که شمارشان دو، سه یا بیشتر بوده، در سرزمین «قَدید» در فاصله 27 میلی جُحفِه در مسیر مکه به مدینه قرار داشته اند. این مکان به سبب وجود چاهی نزدیک آن ها به «بئر ام معبد» نیز شناخته می شد.
[ویکی فقه] امّ معبد. ام معبد میزبان پیامبر (صلی الله علیه واله) در مسیر هجرت به مدینه می باشد.
نام وی عاتکه دختر خالد بن منقذ، مشهور به ام معبد است. این شهرت از آن رو است که فرزندی به نام معبد داشته است. او از تیره بنی کعب از قبیله خزاعه بود و در میان قوم خود به بزرگی یاد می شد. وی از راویان حدیث های نبوی است.

جملاتی از کاربرد کلمه ام معبد

ابن اريقط نزد على (عليه السلام ) رفت و داستان را به عرضش رسانيد. على بن ابىطالب (عليه السلام ) زاد و راحله را براى آن حضرت فرستاد. عامر بن فهيره هم زاد و دوراحله ابى بكر را آورد. رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) از غار بيرون آمد و سوار شدو ابن اريقط آنجناب را از راه نخله كه در ميان كوهها به سوى مدينه امتداد داشت حركت داد وهيچ جا به جاده معمولى برنخوردند. مگر در (قديد) كه در آنجا بهمنزل ام معبد درآمدند.
آن روز که از مکّه هجرت کرد و روی سوی مدینه نهاد، بخیمه ام معبد رسید. امّ معبد چون روی مبارک رسول دید در وی متحیر شد. گفت: ای مرد! تو کیستی که اینجا آمده‌ای؟ حوری که از خلد بیرون آمده‌ای؟ ماهی که از آسمان بزیر آمده‌ای؟ رضوانی که از فردوس آمده‌ای؟ قندیل عرشی که دنیا افروخته‌ای؟... توقیع لوحی که عیان گشته‌ای؟ شمع طرازی که روان گشته‌ای؟ صورت بختی که نقاب برداشته‌ای؟