الویر. [ اِل ْ ] ( اِخ ) نام زنی که محبوبه لامارتین بوده است و او نام این زن را در کتاب مدیتاسیون بسیار ذکر کرده است. وی زن شارل عالم فیزیکدان بود. الویر. [ ] ( اِخ ) دهی است از بخش خرقان شهرستان ساوه در 7 هزارگزی شمال خاوری خرقان. در کوهستان واقع و سردسیر است. سکنه آن 1522 تن شیعه هستند که به فارسی و لهجه تاتی و ترکی سخن میگویند. آب آن از قنات و زهاب و رودخانه محلی و محصول آن غلات ، سیب زمینی ، بنشن ، ینجه و انگور و شغل مردم زراعت و گله داری و گلیم وجاجیم بافی است. اکثر مردان برای تأمین معاش بتهران میروند. راه نیمه شوسه به زرند دارد که در مواقع غیربارانی از آن ماشین میتوان برد. از آثار قدیم آن دوقلعه خرابه یکی در وسط آبادی و دیگری در اراضی مزرعه شور است که در نتیجه کاوش آثار قدیم دیده میشود. در این ده 9 باب نجاری ، 14 باب آهنگری ، 8 باب کفشدوزی ، 2 باب خیاطی و یک باب دبستان است. مزارع شور، دارخانی ، نزدیک میان چشمه ، باقر بلاغی ، چشمه رمضان ، کوبین زرنده ، محمد صالح و اوزن مایر جزء این ده است. از ایلهای شاهسون بغدادی و عرب کله کو در بهار بحدود این ده می آیند. زیارتگاهی دارد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 1 ). و رجوع به نزهةالقلوب چ لیدن ص 73 شود.
معنی کلمه الویر در فرهنگ فارسی
دهی است از بخش خرقان شهرستان ساوه
معنی کلمه الویر در دانشنامه عمومی
آلویر. آلویر ( به لاتین: Alvier ) یک رود در اتریش است که در فورآرلبرگ واقع شده است. اَلویر روستایی است در بخش خرقان شهرستان زرندیه که در سمت شمال غربی ساوه قرار گرفته است و حدود ۷۰ کیلومتر از ساوه و ۱۵۰ کیلومتراز تهران فاصله داشته و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۸۰۰ متر است، طول جغرافیایی آن ۴۹ درجه و ۵۹ دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی آن ۳۵ درجه و ۲۳ دقیقه شمالی می باشد. الویر از گروه کلمات البرز و الوند بوده که ال به معنای کوه و ویر به معنای یاد می باشد و روی هم رفته به معنای کوه یادگار است. هم چنان که البرز و الوند به ترتیب به معنای کوه بلند و کوه دامن گسترده می باشند. جنوب شرقی تا جنوب غربی این ده را دو کوه به نام های دونزده پرون ( Donzdahparoon ) و ملا ( Mella ) احاطه نموده اند وبین این دو کوه دره ای به نام دره چورونک ( Dara choronak ) وجود دارد که در فصل های بارندگی آب این دره از وسط ده می گذرد. در فرهنگ لغات علی اکبر دهخدا این عبارت در برابر کلمهٔ الویر آمده است: الویر دهی است از بخش خرقان شهرستان ساوه در هفت هزار متری شمال خاوری خرقان. در کوهستان واقع و سردسیر است. سکنه آن ۱۵۲۲ تن شیعه هستند که به فارسی، تاتی سخن می گویند. مردم الویر زبان تاتی را با گویش الویری سخن می گویند که نزدیکترین گویش به آن ویدری است که در روستای ویدر صحبت می شود. معرفی تاتی الویری: گویش الویری از گویش های زبان تاتی است و در گروه زبان های ایرانی شمال غربی جای می گیرد؛ از ویژگی های این گویش حفظ جنس ( مؤنث و مذکر ) در اسامی، سوم شخص مفرد، ضمایر شخصی و در افعال و صفات است؛ همچنین ساختمان فعل لازم و متعدی از یکدیگر متفاوتند. بدین ترتیب که در افعال ناگذر ( لازم ) شناسه مانند زبان فارسی بعد از ریشهٔ فعل قرار می گیرد اما در افعال گذرا ( متعدی ) ابتدا شناسه سپس ریشهٔ فعل آورده می شود. حمدالله مستوفی در کتاب نزهت القلوب تألیف سال ۷۴۰ هجری قمری الویر را یکی از دهات بزرگ خرقان قلمداد کرده است. عین عبارت ایشان چنین است: خرقانین: ولایتی است چهل پاره ده دارد و از اقلیم چهارم هوایش به سردی مایل است و آبش از چشمه ها که از آن کوه ها برمی خیزد و درو غله و میوه باشد و پنبه کمتر باشد. ۱ - جملوا ( Jamalava ) : به معنای جمال آباد می باشد. این محله در جنوب غربی ده قرار گرفته و خود به تنهایی به دو محله تقسیم می شود: بالان محله ( Balan mahalla ) و جیرین محله ( Jirin mahalla ) که به معنی محله های بالا وپایین می باشد و آب دره چورنگه از وسط این محله می گذرد
جملاتی از کاربرد کلمه الویر
تپه گبری الویر مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان - دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان زرندیه، روستای الویر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۴ مهر ۱۳۵۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۹۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این روستا در دهستان الویر قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۴۵۴ نفر (۱۳۴ خانوار) است.
برهموم یا برمین روستایی در دهستان الویر بخش خرقان شهرستان زرندیه استان مرکزی ایران است.
بلوبند یک روستا در ایران است که در دهستان الویر واقع شده‌است.
حمام الویر مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان زرندیه، بخش خرقان، روستای الویر واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۲۰۹۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این روستا در دهستان الویر قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۳۲ نفر (۴۴ خانوار) است.
مرکزی (تفرش)، البرز، تهران، اردبیل، گیلان، زنجان و خراسان شمالی در شهرستان‌ها و مناطق روستای وفس، روستای چهرقان، ویدر، الویر، تاکستان و بوئین‌زهرا، اشتهارد، دماوند، ایوانکی شاهرود خلخال، طارم، جاجرم و اسفراین و در زنجان در روستای خوئین دیده می‌شوند. و همچنین در زنجان زبان تاتی بخشی از شمال طارم علیا دامنهٔ کوه البرز به جا مانده‌است در حدود ۸ روستا (چرزه، باکلور، جمال آباد، قسمتی از آبادی هزارود، بندرگاه، سیاورود، نوکیان، قوهیجان) به زبان تاتی صحبت می‌کنند. محل سکونت آنها بر کمره کوه واقع شده‌است.
دهستان الویر یکی از دهستان‌های شهرستان زرندیه در استان مرکزی ایران است. این دهستان در بخش خرقان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۴۶۳ نفر (در ۱۲۴۰ خانوار) بوده‌است.
زبان مردم این منطقه ترکی آذربایجانی و فارسی استبیشتر روستاها و شهر رازقان بخش خرقان به زبان ترکی آذربایجانی سخن میگویند و منطقه امیرآباد، زرندکهنه و شهر مامونیه به زبان فارسی. ولی مردم برخی روستاها مانند الویر و ویدر تات هستند و به زبان تاتی سخن میگویند. و در روستای وسمق، زبان زرگری رایج است.
۸ سپتامبر ۲۰۱۲، در پیروزی ۸–۱ برابر لینختن اشتاین، جکو اولین هت تریک را برای تیم ملی انجام داد و در همین زمان با ۲۴ گل به بهترین گلزن تاریخ بوسنی و هرزگوین بدل شد. این رکورد تا قبل از این تاریخ با ۲۲ گل در اختیار الویر بولیچ قرار داشت.
