معنی کلمه اصبحی در لغت نامه دهخدا
اصبحی. [ اَ ب َ حی ی ] ( ع ص نسبی ، اِ ) تازیانه ، و آنها عبارت از تازیانه های اصبحیه اند نسبت به ذواصبح یکی از ملوک یمن از حمیر. ( از تاج العروس ) ( منتهی الارب ). تازیانه ، نسبت به ذواصبح و او یکی از تبابعه یمن از نیاکان امام مالک بن انس بود و امام مالک یکی از ائمه مذاهب بشمار میرفت. ( از اقرب الموارد ). تازیانه. ( مهذب الاسماء ).
- سوط اصبحی ؛ یکی از تازیانه های اصبحیة.
اصبحی. [ اَ ب َ ] ( ص نسبی ) منسوب به ذواصبح یکی از ملوک یمن. ( از منتهی الارب ). منسوبست به اصبح ، و نامش حرث بن عوف بن مالک بن زیدبود. ( انساب سمعانی ). و رجوع به اصبح و حارث شود.
اصبحی. [ اَ ب َ ] ( اِخ ) ابوانس مالک بن ابی عامر اصبحی نیای مالک بن انس... از محدثان بود و از عمرو عثمان ( رض ) روایت کرد و سلیمان بن یسار و پسر وی نافعبن مالک از وی روایت دارند. ( از انساب سمعانی ).
اصبحی. [ اَ ب َ ] ( اِخ ) ابواوس عبداﷲبن عبداﷲبن اویس بن ابی عامر اصبحی مدنی خلف بنی تمیم. از قریش بود و از زهری روایت کرد و پسرش اسماعیل بن ابی اویس از او روایت دارد. وی بسال 169 هَ. ق. درگذشت. و رجوع به انساب سمعانی شود.
اصبحی. [ اَ ب َ ] ( اِخ ) ابوخالدبن یزیدبن سعیدبن یزید اصبحی اسکندرانی ، منسوب به اصبح ، از لیث بن سعد و مالک بن انس روایت کرد و عمربن محمدبن یحیی ازوی روایت دارد. وی بسال 152 هَ. ق. متولد شد و در سن صدسالگی یا 97سالگی درگذشت. ( از انساب سمعانی ).
اصبحی. [ اَ ب َ ] ( اِخ ) ابوعبداﷲ مالک بن انس بن مالک بن ابی عامربن عمروبن حرث بن غیمان یا عثمان بن جثیل یا خثیل بن عمربن حرث ، ملقب به ذواصبح بسال 90یا 93 یا 94 یا 95 هَ. ق. پس از سه سال ماندن در شکم مادر متولد شد و فقه را از ربیعه فقیه مدینه بیاموخت و هرگاه قصد نقل حدیث میکرد وضو میگرفت و شانه میزد و عطر بکار میبرد و با کمال وقار در صدر مسند می نشست و به روایت احادیث میپرداخت و از حدیث گفتن هنگام راه رفتن و در حال ایستادن و وقت شتابزدگی سخت کراهت داشت تا از این راه به تعظیم حدیث نبوی پردازد وبمنظور احترام جسد پیغمبر ( ص ) در مدینه سوار مرکب نمیشد. در سال 147 هَ. ق. سلیمان بن جعفربن سلیمان بن علی ، عم منصور دوانیقی بعلت سعایت دیگران یا فتوایی که مخالف رأی سلطان داده بود او را به هفتاد تازیانه محکوم کردند و در سال 179 درگذشت و در بقیع مدفون شد. کتاب معروف الموطاء فی الفقه الاحمدی ازوست ، این کتاب اساس مذهب مالکی است و یکی از صحاح سته اهل سنت است. و رجوع به انساب سمعانی و ریحانة الادب ( ذیل ائمه اربعة ) و ابن خلکان ج 1 ص 33 و ج 2 ص 10 و آداب اللغة ج 2 ص 139 و روضات الجنات ص 683 و لغات تاریخیه و جغرافیه ج 3 ص 173 و معجم المطبوعات ص 160 و جواهرالادب ص 473 و فهرست ابن الندیم ص 280 و ابوعبداﷲ و مالک شود.