ایوان مخوف

دولت آمریکا در سال ۱۹۸۱، ملیت آمریکایی را از او به دلیل دادن اطلاعات دروغ در فرم مهاجرت در هنگام ورود به آمریکا و همکاری با آلمان، سلب کرد و او را در سال ۱۹۸۶ به اسرائیل، تحویل داد. دادگاه رسیدگی به پروندهٔ ایوان مخوف در اسرائیل ۱۴ ماه طول کشید و در نهایت دادگاه، او را به دلیل عضویت در اس‌اس به ۷ سال زندان و به جرم نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت به اعدام محکوم کرد.

بسیاری از بازماندگان اردوگاه تربلینکا گواهی دادند که افسری معروف به «ایوان مخوف» مسئول اداره اتاق‌های گاز در سال‌های ۱۹۴۲ و ۱۹۴۳ بود. در حالی که یهودیان بیرون از اتاق‌های گاز منتظر سرنوشت خود بودند، ایوان مخوف ظاهراً بسیاری از آنها را شکنجه، کتک و قتل می‌کرد. بازماندگان شاهد بودند که ایوان سر قربانیان را با لوله می‌شکست، قربانیان را با شمشیر یا سرنیزه می‌برید، دماغ و گوش‌ها را می‌برید و چشم‌ها را از حدقه در می‌آورد. یک بازمانده گواهی داد که ایوان نوزادی را با کوبیدن به دیوار به قتل رساند؛ دیگری ادعا کرد که او به یک دختر جوان تجاوز کرد و سپس شکمش را پاره کرد و اجازه داد تا خونریزی کند و بمیرد.

نخستین کاربرد شناخته‌شده از کلمه «روسیه سفید» راجع به بلاروس در اواخر قرن شانزدهم از سوی فردی اروپایی به نام جرومی هورسی صورت گرفت. او این اصطلاح را برای تشریح امپراتوری ایوان مخوف به کار برد. طی قرن هفدهم، تزارهای روسی از عبارت «روتنیای سفید» استفاده کردند که تلاش می‌کردند میراث خود را از (سرزمین) همسود لهستان-لیتوانی بگیرند. پس از آن که این همسود فروپاشیده شد، سرزمین‌هایی که هم‌اکنون بلاروس را تشکیل می‌دهند به‌طور رسمی تحت عنوان «بلاروس» و «بلاروسی» نامیده شدند و این نام‌ها جایگزین نام‌های ممنوعه «لیتوا» و «لیسوینی» بودند و کاربرد آن شدند.

گودونوف کار خود را در دربار ایوان چهارم روسیه ملقب به ایوان مخوف آغاز کرد. او در سال ۱۵۷۰ به خاطر مهارت تیراندازی اش مورد توجه قرار گرفت. یک سال بعد، به عنوان یکی از اعضای پلیس مخفی ایوان چهارم و محافظ شخص او برگزیده شد. در سال ۱۵۷۰ با دختر رئیس پلیس مخفی ازدواج کرد و بدین وسیله جایگاه خود را در دربار مستحکم تر کرد. در سال ۱۵۸۰ تزار خواهر گودونوف، ایرنا گودونوف را برای پسر دوم خود فیودور اول روسیه، وارث تخت، به عنوان همسر برگزید. پس از آن گودونوف به درجه بویار ترفیع پیدا کرد. گودونوف در سال ۱۵۸۱ در صحنهٔ قتل پسر اول تزار به دست خود تزار حاضر بود. گودونوف تلاش کرد مداخله کند ولی محافظان تزار مانع این کار شدند.

منتهی‌الیه شرق آسیا در قرون قبلی هم شاهد دعواهای دو همسایه بزرگ بود. در اواخر قرن ۱۷، یرماک تیموفیویچ و قزاق‌های ماجراجویش که ایوان مخوف فرستاده بود، با غلبه بر خانات سیبری به مرزهای امپراتوری چینگ نزدیک شدند. این شروع دعوایی بود که ۴۰ سال طول کشید و سرانجام با پیروزی چینگ تمام شد. با زوال قدرت چینگ، روس‌ها به آسانی در نیمه دوم قرن ۱۹، آمور و ساحل شرقی اوسوری را گرفتند و بدین سان اساس مهم‌ترین بندرشان در شرق، ولادی‌وستوک نهاده شد. یک قرن بعد همین‌جا محل دعوای دو نظام بزرگ کمونیستی شد، نظام‌هایی که پیشتر متحدان اساسی یکدیگر بودند.

ایوان باسو (زادهٔ ۲۶ نوامبر ۱۹۷۷) رکابزن سابق ایتالیایی است که در دوچرخه‌سواری جاده فعالیت می‌کرد. باسو با لقب ایوان مخوف، یکی از بهترین رکابزنان کوهستان در آغاز سدهٔ ۲۱ به‌شمار می‌رفت و یکی از قدرتمندترین رکابزنان مسابقات مرحله‌ای بود. او دو بار در سال ۲۰۰۶ با تیم سی‌اس‌سی و در ۲۰۱۰ با تیم لیکیگس برندهٔ جیرو دیتالیا شد. باسو در سال ۲۰۰۷ به برنامه‌ریزی برای مصرف مواد نیروزا اعتراف کرد و به مدت دو سال محروم شد. محرومیت او در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۸ به پایان رسید. باسو در اواخر ۲۰۱۵ از دوچرخه‌سواری بازنشسته شد. آخرین تیم حرفه‌ای او تیم تینکوف-ساکسو بود.

رپین در ساخت این اثر، دوست و هنرمند همکارش گریگوری میاسودوف را الگوی ایوان مخوف و نویسنده وسوالاد گارشین را الگوی تزارویچ قرار داد. کار رنگ روغن بوم در سال ۱۸۸۵ به پایان رسید و رپین آن را برای نمایش در نگارخانه ترتیاکوفِ مسکو به پاول ترتیاکوف فروخت.

اولگ ژاکف (روسی: Олег Петрович Жаков؛ ۱۹ مارس ۱۹۰۵ – ۴ مهٔ ۱۹۸۸) بازیگر اهل امپراتوری روسیه بود. از فیلم‌هایی که وی در آن نقش داشته‌است می‌توان به شنل و ایوان مخوف اشاره کرد.

چانسلر با ورود به شهر آرخانگلسک در شمال باختری روسیه توانست امتیازاتی از تزار ایوان چهارم معروف به ایوان مخوف برای بازرگانان بریتانیایی بگیرد که در نهایت منجر به تأسیس شرکت مسکووی در روسیه شد.

سرانجام ایوان مخوف در سن ۵۵ سالگی و در روز ۱۸ مارس ۱۵۸۴ میلادی در مسکو، درحالی که مشغول بازی شطرنج بود، بر اثر سکته قلبی درگذشت و در پی مرگش روسیه برای چندین دهه دچار آشوب و هرج و مرج گردید.