معنی کلمه ایل تیموری در دانشنامه اسلامی
تیموری از چندین طایفه کوچک و بزرگ تشکیل شده است، از جمله طایفه کودانی، قلعه کوهی، سلجوقی، بَلاذینی، سنگچولی/ سنگشولی، زوری، شیخی، میر نودوشی، بزی، یعقوب خانی، سُنْقُر، وروتی /بروتی. به نوشته منابع، طوایف تیموری اغلب سنّی مذهب اند.
جهیزیه دختر تیمورلنگ
بنابر روایات شفاهی، تیمورلنگ پس از تصرف شام در نخستین سالهای قرن نهم، طوایفی را که بعدها به نام او تیموری خوانده شدند، به سبب راهزنیِ کاروانهای حجاج، از شام به اطراف بلخ تبعید کرد و پس از این که یکی از دخترانش را به عقد میرسید کُلال، از مشایخ بلخ، در آورد، این طوایف را به عنوان جهیزیه دخترش به میرسید کلال داد. به نوشته افضل الملک، میرسید کلال ــ که به روایت دیگر میرشمس الدین محمد نام داشت و از اعقاب امام جعفرصادق علیه السلام تلقی می شد ــ در هرات خانقاه داشت و تیمورلنگ مرید وی بود. پس از مرگ میرکلال، این طوایف میان پسرانش تقسیم شد و چهار هزار خانوار از آنان نصیب سیدمیرشاه، پسر میرکلال، گردید. او نیز با اتباع خود از بلخ به هرات مهاجرت کرد.
تفقد شاه عباس اول
نام طوایف تیموری ظاهراً نخستین بار در احیاءالملوک در ضمن وقایع خراسان و سیستان در اواخر قرن دهم و اوایل قرن یازدهم ذکر شده است . میرکلال و اتباعش در جنگهای رستم میرزاصفوی والی قندهار، با ملک ظریف حاکم سیستان، در ۹۹۸ شرکت داشتند. شاه عباس اول (۹۹۶ـ ۱۰۳۸) سران طوایف تیموری را در ۱۰۰۷ به سبب شرکت در تصرف هرات تفقد کرد. در ۱۱۰۶، گروههایی از طوایف تیموری در جنگهای حاکم خراسان با شورشیان بلوچ به مدد وی شتافتند. میر ویس افغان، پدر محمود افغان، در ۱۱۲۴ خسروخان سپهسالار را کشت، سپس گروههایی از تیموریها به اطاعت او در آمدند و بقیه به هرات و سیستان و کرمان و نواحی دیگر گریختند.
تبعید تیموری ها به کابل
...