اونیورسیته

دانشگاه آذربایجان (آذربایجان اونیورسیته‌سی) از مصوبات مجلس حکومت خودمختار آذربایجان بود. بر این اساس مقرر شد دانشگاه آذربایجان از اول مهر سال ۱۳۲۵ خورشیدی در محل دانشسرای تبریز شروع به فعالیت کند. نصرت‌الله جهانشاهلو به عنوان اولین رئیس این دانشگاه انتخاب شد. اساتید این دانشگاه از بین پزشکان، دبیران و مهندسان تبریزی برگزیده شده بودند. صرفاً یک نفر استاد ریاضیات عالی از باکو به استخدام این دانشگاه درآمده بود. کلاس‌های این دانشگاه از ساعت ۲ تا ۸ بعد از ظهر برقرار بود.

یک سال پس از جنگ جهانی دوم و در دوران حکمرانی حکومت خودمختار آذربایجان، آموزش عالی مدرن با شروع به کار دانشگاه تبریز (که در آن زمان آذربایجان اونیورسیته‌سی نامیده شد) جان تازه‌ای گرفت.

در سال ۱۳۲۴ خورشیدی در زمان حکومت خودمختار آذربایجان و به دستور سید جعفر پیشه‌وری، دانشسرای تبریز به «آذربایجان اونیورسیته‌سی» (دانشگاه آذربایجان) تغییر نام یافت. پس از تصویب مجلس شورای ملی، دانشگاه تبریز در سال ۱۳۲۵ تأسیس شد. در حال حاضر تبریز به عنوان دومین شهر دانشگاهی ایران –پس از تهران– مطرح است.

«بواسطه نداشتن اونیورسیته [دانشگاه] است که محصل به اروپا می‌رود و دست ما به طرف خارجی‌ها برای جلب مستخدمین خارجی دراز است.»