اولان
معنی کلمه اولان در فرهنگ فارسی
معنی کلمه اولان در دانشنامه عمومی
در مورد ریشه واژه اولان حدس هایی وجود دارد. ممکن است واژه ترکی اوقلان به معنی مرد یا پسر جوان توسط تاتارها یا ترک ها وارد زبان لهستانی شده و به صورت اولان از لهستانی به زبان های دیگر اروپایی راه یافته باشد.
در انتها قرن ۱۴ میلادی تاتارهای اردوی زرین در دوک نشین بزرگ لیتوانی ساکن شده و به خدمت پادشاهان لیتوانی و سپس لهستان درآمدند. لهستانی ها آغازگر ادغام سنت های نظامی تاتارها با شیوه های جنگی خویش بودند. تاتارهای لیتوانی که بیشترشان مسلمان بودند طی قرون وسطی در بسیاری از جنگ ها شرکت داشتند. وظیفه اصلی این واحدها انجام عملیات شناسایی پیش از رسیدن سواره نظام سنگین ( شوالیهها ) بود. با پایان دوران شوالیه ها در قرن ۱۶ میلادی تاتارهای لیتوانی به سواره نظام سبک تبدیل شدند که مسلح به نیزه سبک، کمان، شمشیر و در بعضی موارد تبر جنگی یا نیزه سنگین بودند و به عنوان هم سوار یا ملتزمین ( پوچت ) خدمت می کردند. تاتارها تا دهه ۱۷۷۰ در دسته های خودشان خدمت می کردند تا آنکه در ارتش لهستان - لیتوانی اصلاحاتی انجام شد. آخرین پادشاه لهستان به نام استانیسواو آگوست پونیاتوفسکی هنگی از محافظین اولان داشت که اولان های سلطنتی خوانده می شدند و در سال ۱۷۹۴ یا ۱۷۹۵ منحل شد.
یگان های اولان در اروپای غربی طی جنگ جانشینی اتریش با گردان های اولان فریدریش دوم در ۱۷۴۰ پدیدار شدند. چند سال بعد در ۱۷۴۳ موریتس زاکسن واحدهای اولان به نام داوطلبان ساکسونی را برای ارتش لوئی پانزدهم ایجاد نمود.
با پیشرف تاکتیک ها و سلاح ها استفاده از سواره نظام سنگین در میدان نبرد منسوخ و هسته اصلی سواره نظام را سواران سبک تشکیل می دادند ( اگرچه که سنت سواره نظام سنگین توسط کیوراسیر ادامه پیدا کرد ) . در سال های منتهی به تجزیه لهستان که پادشاهی لهستان توان لازم جهت ایجاد ارتش بزرگ و دائمی را نداشت واحدهای اولان متشکل از تاتارهای لهستان و لیتوانی به خدمت کشورهای همسایه درآمدند. تحرک و سرعت عنصر اصلی قدرت این سواران مسلح به نیزه بود.
اولان (بلژیک). شهر اولان ( به فرانسوی: Olen ) در شهرستان تورنو در استان آنتوئر در منطقه فلاندری در کشور بلژیک واقع شده است.
جملاتی از کاربرد کلمه اولان
درویش اولان صبرون الین برک سیخار
افسانهای وجود دارد که براساس آن سوارهنظام لهستانی مسلح به نیزه به نیروهای آلمانی هجوم برده و توسط تانکهای آلمانی قلع و قمع شدند. ریشه این افسانه تاخت کرویانته در ۱ سپتامبر است که طی آن هنگ ۱۸ اولان پومرانی با شمشیر به سوی نیروهای آلمانی حمله کردند و با ماشینهای زرهی آلمان درگیر شدند.
شهر اولانباتور به ۹ منطقه شهری تقسیم شدهاست که عبارتند از: باگانور، باگاخانگای، بایانگول، بایانزورخ، چینگلتی، خان اول، نالایخ، سونگینو خیرخان، و سوخباتار. هر منطقه شهری به چندین محله تقسیم شده که مجموع تعداد آنها ۱۲۱ محله است.
در دوران میان دو جنگ جهانی سوارهنظام لهستانی دچار تحولات بسیاری گشت و بعضی واحدها با عنوان اولان باقی ماندند. اما مشخص بود که واحدهای سوارهنظام دیگر آن توانایی دوران پیشین را ندارند و نمیتوان از آنها در نقشهای سنتی خویش استفاده کرد، اما با توجه به توانایی تحرک سریع سوارهنظام از آن به عنوان واحد ذخیره استفاده میشد و سربازان هنگامی که به میدان نبرد میرسیدند از اسب پیاده میشدند و مانند پیادهنظام به جنگ میپرداختند.
اولین تظاهرات علنی طرفدار دموکراسی در مقابل مرکز فرهنگی جوانان در اولانباتور در ۱۰ دسامبر ۱۹۸۹ برگزار شد. طی چند ماه بعد، سازماندهندگان تظاهرات مغولستان اردچیلسان خلبو (اتحادیه دموکراتیک مغولستان) را تأسیس کردند و به سازماندهی تظاهرات، تجمعات، اعتراضات و اعتصابات ادامه دادند. همچنین به معلمان و کارگران برای دریافت حمایت بیشتر از مردم در سراسر کشور در پایتخت و روستاها فراخوان دموکراسی دادند.
ارتفاع سرزمین مغولستان از سطح دریا بین هزار تا دو هزار متر متغیر است. قسمتهای شمالی و غربی آن را کوهها پوشانیدهاند و کوههای آلتای در غرب کشور تا سیبری ادامه مییابند. بلندترین نقطه مغولستان کوه «تاوان بوگد» با ۴٬۳۷۴ متر ارتفاع است که در مرز با چین و روسیه قرار گرفتهاست. در قسمت جنوبی این کشور بیابان گُبی قرار دارد که تا چین ادامه مییابد. اکثر مناطق در این کشور تابستان های کوتاه و گرم و زمستانهای بسیار سرد و پربرف دارند و اولانباتور، پایتخت این کشور، از نظر میانگین سالیانهٔ دما سردترین پایتخت جهان بهشمار میآید. مغولستان بهطور کلی کشوری سرد مرتفع و بادخیز است.
حسینبخش صفری در مسابقات آسیایی جوجیتسو که در شهر اولانباتور کشور مغولستان در تاریخ ۲۸ سرطان/تیر ۱۳۹۸ برگزار شده بود، توانست در رشتهٔ کونتکت جوجیتسو به مدال طلا و در رشتهٔ فایتینگ جوجیتسو به مدال برنز دست یابد.
خورلسوخ در یک خانوادهٔ راننده در اولانباتور مغولستان متولد شد. پدر او اوخنا در استان خنتی به دنیا آمدهاست و باعث شد خورلسوخ زادگاه پدرش را بهعنوان حوزهٔ انتخابیه خود انتخاب کند. در مصاحبهای که خورلسوخ برای تیوی۲۵ انجام داد، اظهار داشت که پدرش در استان گاوی-آلتای با مادرش ملاقات کرد و او مشغول چاهسازی بود. سپس این زوج به اولانباتور پایتخت مغولستان جایی که خورلسوخ به دنیا آمده نقل مکان کردند. قبل از تولد او پدر و خواهر بزرگترش، یک تبر برنزی کوچک کنار یک چشمهٔ آب گرم پیدا کردند و بدینترتیب خانواده نام نوزاد تازه متولد شده را خورلسوخ که در لغت به معنای «تبر برنزی» است گذاشتند. خورلسوخ یک برادر و خواهر بزرگتر، و دو برادر کوچکتر دارد که اکثر آنها راننده هستند.
هنگهای لهستانی تحت امر یوزف پیلسودسکی دارای یک رسته کوچک اولان بود. فرماندهی این واحد با وادیسواو بلینا-پراژموفسکی بود که به مانند اولانهای دوران ناپلئون بودند. این واحد اولین سربازان قدرتهای مرکز بودند که در جنگ جهانی اول وارد خاک لهستان شدند. با استقلال لهستان در سال ۱۹۱۸ واحدهای اولان متعددی در نواحی مختلف این کشور ایجاد شد که در قیام لهستان بزرگتر، جنگ لهستان و اوکراین و جنگ لهستان-شوروی شرکت داشتند. این واحدها اگرچه با توپخانه اسبی مسلح بودند و با تاکتیکهای پیادهنظام آموزش دیده بودند اما هنوز شمشیرها و نیزههای خود را حفظ کرده بودند و قابلیت تاخت داشتند. در سال ۱۹۲۰ واحدهای اولان لهستانی طی نبرد کوماروو آخرین نبرد سوارهنظام ناب تاریخ را با سپاه سوارهنظام اول انجام دادند.
پس از سال ۱۷۷۸ میلادی، این شهر بهسمت درهٔ رودخانهٔ تول گسترش پیدا کردهاست. در سدهٔ بیستم، اولانباتور بهبزرگترین مرکز ساختوساز در سطح مغولستان تبدیل شد.