اوزون برون
معنی کلمه اوزون برون در فرهنگ فارسی
معنی کلمه اوزون برون در دانشنامه عمومی
دریای خزر از بزرگ ترین منابع ماهیان خاویاری از قبیل فیل ماهی - اوزون برون ( درکون - چهارواش و سیترا به گویش گیلکی ستره ) است. این ماهی همچنین در دریای سیاه زیست می کند. حدود ۹۰ درصد از خاویار جهان از دریای خزر تأمین می شود.
اوزون برون دارای بدنی کشیده و دراز است. دارای چشمانی گرد. پوزه ماهی نیز باریک و کشیده است. روی لب پایینی و سر ماهی نیز بریدگی به چشم می خورد. این ماهی دارای سبیلک های کوتاه است. قسمت پهلو و پشت این نوع ماهی، به رنگ سیاه و قسمت شکم ماهی نیز رنگ روشن است.
طول بدنش حداقل ۱۲۳ سانتی متر و حداکثر به ۲۴۱ سانتی متر می رسد. این ماهی دارای ۵ ردیف استخوان است و در پشت ماهی نیز ۹ تا ۱۶ استخوان وجود دارد. یکی دیگر از مشخصات ماهی اوزون برون وجود ۹ تا ۱۴ استخوان در ناحیه شکم است. روی بدن ماهی نیز ستاره های روشن دیده می شود.
اوزون برون یک ماهی مهاجر است و اغلب در رودخانه های گرم زندگی می کند. زیستگاه ماهی دارای بستر ماسه ای، شنی و رُسی است که می توانند به راحتی در آن حرکت کنند. این ماهی خانه خود را در ۵۰ تا ۳۰۰ متری عمق دریا می سازد. دمای آب نیز باید بین ۴ تا ۲۷ درجه باشد.
اوزون برون خزر از نرم تنان تغذیه می کند. غذای این ماهی بیشتر از ۴۰ سانتی متر طول دارد. سگ ماهی و گاو ماهی غذای این ماهی است که گاهی طول آن ها به ۸۰ سانتی متر می رسد.
اوزون برون خزر تا یک ونیم متر رشد می کند و در ۱۲ سالگی نیز به بلوغ می رسد که در این سن می تواند تخم ریزی کند.
این ماهی هر سال دو بار برای تولید مثل آماده می شود. زمان تخم ریزی این ماهی در دو ماه پایانی فصل بهار است و در دمای بین ۱۲ تا ۱۴ درجه تخم ریزی می کند. در هر بار تخم ریزی، اوزون برون ایرانی می تواند بین ۱۵ تا ۳۳۳ هزار تخم تولید کند. تمامی فرایند تولید مثل این ماهی در رودخانه انجام می شود.
اوزون برون دریایی به صورت دسته جمعی مهاجرت می کند که ابتدا وارد رودخانه می شوند. از جمله رودخانه های ایران که محل زیست این نوع ماهی است می توان به رودخانه بابلرود، سرخ رود، کورا، گرگان رود و تجن اشاره کرد.
جملاتی از کاربرد کلمه اوزون برون
بر اساس بررسی‌های انجام شده در طرح جامع شیلاتی طی سال‌های ۱۳۷۳ و ۱۳۷۴ در ناحیه دهانه رودخانه سفیدرود تا سد سفیدرود و سر شاخه‌های قزل‌اوزن و شاهرود، ۴۵ گونه و زیرگونه ماهی متعلق به ۳۶ جنس و ۱۷ خانواده شناسایی شده که در بین ماهی‌های مهاجر عمده‌ترین آن‌ها عبارتند از: اوزون برون، تاس ماهی، ماهی سفید، کپور معمولی، سس ماهی، لای ماهی، اسبله، سفید کولی، شاه کولی، سیاه کولی و البته ماهی‌های خانواده کپور بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده‌اند.