اوزن

رودخانه زنجان چای که در زنجان به رود چای نیز معروف است، از ارتفاعات سلطانیه و کوه‌های آق‌داغ سرچشمه می‌گیرد و با ۱۴۲ کیلومتر طول و پس از گذشتن از بخش حومه زنجان و اراضی چایپاره در نزدیکی روستای رجین به رودخانه قزل اوزن می‌پیوندد.

پیش او علم لدنّی روشن است هرکه این معنی نداند اوزن است

زواره بیامد به کردار باد به برزوی شیر اوزن آواز داد

در حبل متین زلفِ اوزن ای دل، دستی که سوف یهدیک

سایر قله های معروف این رشته کوه قله‌های فلک داغی ، قله شانجان ، قله اوزن ینل ، قله کوسا بابا و قله قره بلّه می‌باشد.

دزدیده دل خود را بر خنجر اوزن سیف کآن مرغ که نکشندش مردار شود روزی

شهر برکت یکی از نقاط گرهی مهم در حمل و نقل خط آهن خزر و حمل و نقل راه‌آهن شمال- جنوب می‌باشد. خط آهن قزاقستان- ترکمنستان- ایران بخشی از کریدور حمل و نقل شمال به جنوب بطول ۶۷۷ کیلومتر (۴۲۱ مایل)، قزاقستان و ترکمنستان را به ایران و خیلج فارس وصل می‌کند. این خط آهن شهر اوزن در قزاقستان را به شهر برکت-اترک در ترکمنستان وصل کرده و به شهر گرگان در استان گلستان ایران ختم می‌شود. در ایران خط آهن به شبکه خط آهن ملی وصل شده و تا خلیج فارس ادامه پیدا می‌کند.

هولان موران نخستین نامی است که مهاجمان مغول در این باره به کار بردند. سپس، ایشان در دوره تسلط، این نام را به قزل اوزن، تغییر دادند. هر دو این نام‌ها به معنی رود سرخ می‌باشند. نام قزل اوزن، امروزه بر پاره‌ای از این رود تا پیش از پیوستن به رود شاهرود گفته می‌شود.

این روستا در دهستان سیلتان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۶۰۴ نفر (۱۴۸خانوار) بوده‌است. روستای بیانلو یکی از بزرگترین روستاهای شهرستان بیجار است که در شمال رودخانه قزل اوزن قرار دارد و مردم آن به زبان ترکی آذربایجانی صحبت می کنند.

ورا نام برزوی گرد اوزن است سر افراز توران و آن برزن است

او برای دفاع از هویت، سرزمین و همین‌طور قلعهٔ خود که در نزدیکی رودخانه قیزل اوزن که به نام (سیبار) بوده‌است در نبرد با آشوریان به فرماندهی شامشی آداد پنجم دلاورانه شکست خورد و کشته شد.

کزج روستایی بسیار زیبا دارای مردمانی فهیم و مهمان نواز است که از آب و هوایی سالم و روح‌انگیز برخوردار می‌باشد. همزیستی مسالمت‌آمیز شیعه و سنی شاهد خوبی بر فرهنگ غنی مردم این سامان است که با تکیه بر هویت روستای خود، گردشگران زیادی را به سوی دیارشان جذب می‌کنند. فرهنگ مهمان نوازی ایرانی در کنار زبان آذری، لباسهای محلی، رودخانه قزل اوزن، صنایع دستی، انواع میوه‌ها و هوای پاک از جاذبه‌های این دیار برای گردشگران می‌باشد.علاوه بر این موارد با داشتن غاری با قدمت تاریخی این روستا را کامل کرده است.

متن سارگون دوم دیاکو را حاکم منصوب از طرف ماننا می‌خواند. اما بعد یعنی در فاصلهٔ سال‌های - ۷۳۷ تا ۷۱۹ پ. م. - ممکن است قدرت ماننا آنسوتر به طرف جنوب گسترش یافته بوده و در همان دوره دیاکو خویشتن را تحت حمایت ماننا قرار داده باشد و چون در دورهٔ بعد اکباتانا همدان کنونی تختگاه پادشاهان ماد گشت، محتمل است که سرزمین دیاکو را باید در مسیر قزل اوزن میان میانه و ناحیهٔ شمالی همدان جستجو کرد.

لشکریان شلمنسر سوم از کوه‌ها گذشته به سرزمین مسّی در قسمت علیای زرینه رود سرازیر شدند و سپس به سوی دیگر سلسله جبال مزبور و ناحیهٔ خارخار و آرازیاش که در آن عهد به اتحادیه قبایل ماد تعلق داشت حرکت کردند. منابع آشوری برای بار اول از این سرزمین بنام آمادای یاد می‌کنند. احتمالاً آشوریان به بخش علیای رود قزل اوزن نزدیک بیجار کنونی و شاید درّه همدان نفوذ کردند.

رودخانه قزل اوزن رودخانه سیروان کوچک