اوتوا

آخرين آيه مورد بحث ، تاءكيد صريحتر و گوياترى روى همين موضوع دارد مى گويد:(هنگامى كه فرستاده اى از سوى خدا به سراغ آنها آمد و با نشانه هائى كه نزد آنهابود مطابقت داشت ، جمعى از آنان كه داراى كتاب بودند كتاب الهى را پشت سر افكندند،آنچنان كه گوئى اصلا از آن خبر ندارند) (و لما جائهمرسول من عند الله مصدق لما معهم نبذ فريق من الذين اوتوا الكتاب كتاب الله وراء ظهورهمكانهم لايعلمون ).

و اين آيه شريفه اهل كتاب را در برابر بغى و تجاوزهايشان تهديد به انتقام مى كند،همچنان كه آيات قبلى كه مى فرمود: (قل للذين كفروا ستغلبون و تحشرون الى جهنم...) مشتمل بود بر تهديد مشركين و كفار، و چه بسا همين جهت باعث شده است كه در آيهبعدى اهل كتاب و مشركين را يك جا مورد خطاب قرار داده و با لحنى تهديدآميز بفرمايد:(قل للذين اوتوا الكتاب و الاميين ءاسلمتم ...).

پس از ذكر اين اوصاف سه گانه كه در حقيقت مجوز مبارزه با آنها است مى گويد: (اينحكم درباره آنها است كه اهل كتابند) (من الذين اوتوا الكتاب ).

در ره او بلا و محنت و حلم پیشهٔ «الذین اوتوا العلم»

قاتلوا الذين لا يومنون بالله و لا باليوم الاخر و لا يحرمون ما حرم الله و رسوله و لايدينون دين الحق من الذين اوتوا الكتاب

در آيه نخست مى فرمايد: (آيا مشاهده نكردى كسانى را كه بهره اى از كتاب آسمانىداشتند و دعوت به سوى كتاب الهى شدند تا در ميان آنها داورى كند ولى عدهاى از آنهاروى گردانيدند و از قبول حق اعراض نمودند) اين در حالى بود كه كتاب آسمانى آنهاحكم الهى را بازگو كرده بود و آنها از آن آگاهى داشتند (الم تر الى الذين اوتوا نصيبامن الكتاب يدعون الى كتاب الله ليحكم بينهم ثم يتولى فريق منهم و هم معرضون ).

و در مجمع البيان در تفسير آيه (يرفع اللّه الذين امنوا منكم والذين اوتوا العلم درجات) گـفـتـه اسـت : در حـديـث ايـن مـعـنـا هم آمده كه رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم )فرمود: عالم يك درجه بر شهيد برترى دارد، و شهيد يك درجه بر عابد، و نبى يك درجهبـر عـالم . و بـرترى قرآن بر ساير گفتارها نظير برترى خدا بر ساير مخلوقاتشاست .

و لما جائهم رسول من عند اللّه مصدق لما معهم نبذ فريق من الذين اوتوا الكتاب كتاب اللّهوراء ظهورهم كانهم لايعلمون -101.

قتلوا الذين لا يومنون بالله و لا باليوم الاخر و لا يحرمون ما حرم الله و رسوله و لايدينون دين الحق من الذين اوتوا الكتب حتى يعطوا الجزيه عن يد و هم صغرون (29)

و ليكن اين تفسير صحيح نيست ، زيرا معهود نيست و سابقه ندارد كه قرآن كريم جمله(الذين اوتوا الكتاب ) را بر اصحاب رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) اطلاقكرده باشد. علاوه بر اينكه اگر آيه را اينطور تفسير كنيم لازمه اش اين است كه اينمعنى تكرار شود (زيرا آيه بعدى نيز همين معنى را ذكر مى كند).

و كوتاه سخن اينكه : جمله (الذين اوتوا الكتاب ) اعم ازاهل كتاب است ، و بنابر اين ، جمله (و ما تفرق الذين اوتوا الكتاب ...)شامل مشركين مى شود، همانطور كه شامل اهل كتاب مى شود.