انقلاب اسلامی ایران

معنی کلمه انقلاب اسلامی ایران در دانشنامه آزاد فارسی

انقلاب مذهبی و سیاسی مردم ایران به رهبری امام خمینی (ره) (۱۳۵۷ش) که به برچیده شدن نظام سلطنت پهلوی و استقرار جمهوری اسلامی در ۱۲ فروردین۱۳۵۸ش انجامید. خواست ایجاد دگرگونی در ساختار سیاسی ایران ناشی از فقدان دو اصل اساسی در رویکرد حکومتگران پهلوی بود؛ اول، گرایش عمدۀ حکومت پهلوی به نوسازی ها و دگرگونی های سیاسی و فرهنگی، صرفاً براساس فرهنگ غربی بدون توجه به باورها و اعتقادات مذهبی ایرانیان و دیگر، برقراری استبداد سلطنتی و سرکوب مخالفان که به وقایعی چون مسجد گوهرشاد (۱۳۱۴)، مدرسۀ فیضیه (۱۳۴۱)، و واقعۀ ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ انجامید. وابستگی رژیم پهلوی به غرب و تبعیت کامل این رژیم از سیاست های استعماری منطقه ای انگلیس و امریکا و ترجیح منافع قدرت های بزرگ بر منافع ملی، سبب شد تا حکومت پهلوی مشروعیت و مقبولیت خود را نزد بسیاری از گروه های اجتماعی از دست بدهد. برنامه های ناکام توسعه، به ویژه از ۱۳۴۰ش به بعد که با اصلاحات امریکاییِ اجتماعی ـ اقتصادیِ انقلاب سفید آغاز شد، به نابودی های بنیان های کشاورزی و بروز سیل مهاجرت های روستاییان به شهرها و در نتیجه، نابسامانی های اجتماعی و اقتصادی انجامید که نارضایی روزافزون طبقات محروم و متوسط را سبب شد. ماجرای ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و کشتار کثیری از مردم و اهانت به باورهای دینی ملّت و تبعید امام (ره) شکافِ به وجود آمده بین مردم و حکومت را عمیق تر کرد. اختناق سیاسی و اعمال خشونت آمیز ساواک در شکنجه و آزار مخالفان رژیم، فساد مالی و اخلاقی خاندان پهلوی و بسیاری از دولتمردان و مدیران ارشد رژیم و بی اعتنایی آنان به اعتراض های مردم و رهبران دینی و سیاسی نیز از دیگر سو، بدبینی مردم را به هرگونه اقدامات اصلاحی رژیم و یأس آنان را سبب شده بود. رژیم شاه از اواخر ۱۳۵۵ش، ناگزیر، از شدت سانسور و سرکوب کاست و آزادی های سیاسی نسبی در کشور پدید آورد. احزاب ، جمعیت ها و فعّالان سیاسی مستقل ، بار دیگر سربرآوردند و شروع به فعالیت کردند. خواست اصلی آنان تأمین آزادی های بیان و قلم در چارچوب قانون اساسی و برگزاری انتخابات آزاد بود. برگزاری مجالس ختم متعدد در سوگ سیدمصطفی خمینی (فرزند ارشد امام) و علی شریعتی و حوادث متعاقب آن ، به ویژه مقالۀ توهین آمیز روزنامۀ اطلاعات در ۱۷ دی ۱۳۵۶ در هتک حرمت امام موجب طرح مجدّد یاد و نام امام و به حرکت درآمدن توده های مذهبی ای شد که خواست اصلی شان بازگشت امام خمینی (ره) از تبعید بود. شدت عمل رژیم در سرکوب حرکت های مردمی و دستورات پیاپی و مؤکّد امام، مبنی بر ادامۀ مقاومت و مبارزه تا واژگونی رژیم شاه سبب شد تا تحرّکات سیاسی از بین تعداد معدودی فعال سیاسی به میان توده های مردم سرایت کند که رهبری آن را امام خمینی (ره) برعهده داشت و عملاً رهبر بلامنازع توده های انقلابی و از محبوبیت روزافزونی برخوردار بود. احزاب و جمعیت های سیاسی نیز برای حفظ وجاهت سیاسی خود، از خط مشی امام خمینی (ره) پیروی کردند و بدین ترتیب سقوط سلطنت پهلوی و برقراری حکومت اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) ، شعار اصلی مردم شد. تظاهرات میلیونی مردم سراسر کشور در روزهای تاسوعا، عاشورا و اربعین ۱۳۵۷ش برضد رژیم پهلوی ، نشانۀ تبعیت کامل مردم از خواسته های امام خمینی (ره) بود. ناکامی دولت ها یکی پس از دیگری در مدت زمانی بسیار کوتاه و فرار شاه از ایران نشان دهندۀ ناتوانی رژیم از تسلّط بر اوضاع بود. تشکیل شورای انقلاب در اوایل بهمن ۱۳۵۷ش، بازگشت امام خمینی (ره) در ۱۲ بهمن همین سال، تشکیل دولت مهندس مهدی بازرگان به فرمان امام در ۱۶ بهمن ماه ۱۳۵۷ش، اعلام همبستگی همافران نیروی هوایی به انقلاب ، و سرانجام درگیری نظامی میان نیروهای گارد وفادار به رژیم با همافران و نیروهای مردمی ، به نابودی سریع نیروهای گارد، تصرف پادگان ها و مراکز حسّاس نظامی و امنیتی رژیم و سرانجام صدا و سیما در روزهای ۱۹ تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ش انجامید و بدین ترتیب رژیم سلطنتی سقوط کرد و انقلاب اسلامی مردم ایران به پیروزی رسید. نیز ← پهلوی، سلسله؛محمدرضاشاهپهلوی؛ خمینی، روح الله؛ ایران،_جمهوری_اسلامی.

معنی کلمه انقلاب اسلامی ایران در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بسیاری از صاحب نظران و پژوهشگران، معتقدند که انقلاب اسلامی ایران یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در پیشبرد روند بیداری و آگاهی مسلمانان و افزایش فعالیتهای مؤثر اسلامی در جوامع مسلمانان بوده است. از این رو، مقاله حاضر می کوشد، به برخی از این آثار اشاره کند. برای دست یابی به این هدف، در آغاز به وجوه مشترکی که زمینه تاثیرگذاری متقابل انقلاب اسلامی و جنبش های سیاسی اسلامی معاصر را فراهم می آورد، اشاره شده است. این در حالی است که وجوه افتراقی نیز بین آنها وجود دارد، که آثار مثبت تاثیرگذاری متقابل را کاهش می دهد. پس از آن، بازتاب انقلاب اسلامی در بعد سیاسی و فرهنگی بر جنبش های سیاسی اسلامی معاصر مورد بررسی قرار می گیرد و در پایان، یک نمونه، از نمونه های زیادی که نشان از تاثیرپذیری انقلاب اسلامی دارد؛ یعنی حزب الله لبنان مورد استناد قرار می گیرد.
اقبال لاهوری در کتاب فلسفه خودی پیش بینی می کند که تهران در آینده قرارگاه مسلمانان خواهد شد. همین طور هم شد و پس از انقلاب اسلامی، ایران به صورت ام القرای اسلام در آمد. حتی ایران می تواند به علت موقعیت منحصر به فرد، منابع عظیم و بی پایان انرژی، ابزار فرهنگی و اعتقادی نیرومند پا را از این فراتر گذارد و به مرکز سامان دهی تمدن نوین اسلامی درآید؛ زیرا انقلاب اسلامی ایران، در پیدایش، در کیفیت مبارزه و در انگیزه... از سایر انقلابها جداست، و از این رو، می تواند در پیامدها و دستاوردها نیز، متمایز و پیشروتر از سایر انقلابها باشد و البته این ویژگیها، ریشه در دین و باورهای برخاسته از مذهب دارد. به عبارت دیگر، این انقلاب بر آمده از مذهب، به احیای دین و تجدید حیات اسلام در ایران و جهان مدد رساند که یکی از ابعاد آن، تولد و تداوم بخشی به حیات جنبش های سیاسی اسلامی معاصر در دو دهه اخیر است. به این دلیل، چند سؤال در این باره پیش روی ماست، از جمله:۱ چرا انقلاب اسلامی ایران بر جنبش های سیاسی اسلامی معاصر تاثیر گذاشت؟۲ انقلاب اسلامی ایران، چه تاثیراتی بر حرکتهای سیاسی اسلامی معاصر گذاشت؟۳ میزان تاثیرگذاری انقلاب اسلامی بر نهضت های سیاسی اسلامی چقدر است؟این مقاله در صدد است، به این سؤالهای سه گانه پاسخ گوید.
بسترهای تاثیرپذیری جنبش ها از انقلاب
در پاسخ به این سؤال که چرا انقلاب اسلامی ایران بر جنبش های سیاسی اسلامی معاصر تاثیر گذاشت؟ می توان به موارد مشترک فراوان موجود بین انقلاب اسلامی ایران و آن جنبش ها اشاره کرد. از این وجوه یا زمینه های مشترک که از آنها به عنوان عوامل همگرایی یا عناصر همسویی و همرنگی نیز می توان یاد کرد، عبارتنداز:
← ایده واحد
همه آنچه که بین ایران انقلابی و جهان اسلام وجود دارد، وجوه مشترک نیست. بلکه اختلافها و دشواریهایی نیز در این باره به چشم می خورد. از جمله:
← تشیع امامیه
...
[ویکی شیعه] انقلاب اسلامی ایران، حرکت بزرگ مردم به رهبری امام خمینی، از مراجع تقلید شیعه در قم که در سال ۱۳۵۷ش./۱۹۷۹ م. موجب سقوط نظام پادشاهی و ایجاد نظام جمهوری اسلامی شد.
این انقلاب که با رهبری مراجع تقلید شیعه آغاز و اوج گرفت، بنیان گذاری حکومتی جمهوری اسلامی ایران، مبتنی بر احکام اسلامی و باورهای شیعه را در پی داشت. در این جریان روحانیان شیعه سهم بزرگی در هدایت و آگاهی بخشی به مردم و هدایت مبارزات داشتند. عبارت جمهوری اسلامی که در شعارهای مردمی تکرار می شد برگرفته از اندیشه های رهبری انقلاب (امام خمینی) بود.
آغاز این حرکت تاریخی با اعتراضات آیت الله خمینی و دیگر علمای دینی به رفتارهای خلاف دین دستگاه حکومتی از سال ۱۳۴۱ آغاز شد. در سال ۱۳۴۲ امام خمینی در پی اعتراضات تند به حکومت در روز عاشورا و در مدرسه فیضیه قم بازداشت شد. این واقعه موجب رخداد ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ ه‍.ش و حرکت های اعتراضی مردم و درگیری با ماموران حکومتی در برخی شهرها شد و در نتیجه کشتار برخی معترضان گردید. اعتراض مجدد آیت الله خمینی به عدم رعایت شرع اسلام در جریان تصویب لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی در مجلس وقت باعث دستگیری دوباره وی در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ ه‍.ش و تبعیدش به ترکیه و پس از آن نجف گردید. مبارزات انقلابیون در خفا ادامه یافت تا این که درگذشت مشکوک سید مصطفی خمینی فرزند آیت الله خمینی در آبان ماه ۱۳۵۶ ه‍.ش باعث علنی شدن دوباره مخالفت های مردم با نظام سلطتنی شد.

جملاتی از کاربرد کلمه انقلاب اسلامی ایران

این مجموعه متشکل از دو سالن اجرا به نام‌های تالار رودکی و سالن کوچک است که بعد از انقلاب اسلامی ایران تالار بزرگ‌تر را به وحدت و سالن کوچک را به تالار رودکی تغییر نام دادند. زیر بنای این تالار نزدیک به ۱۵٫۷۰۰ مترمربع است و شامل یک سالن همکف و سه طبقه بالکن به صورت نعل‌اسبی است که در مجموع گنجایش ۷۴۰ تماشاگر را دارد. این ساختمان دارای دو زیرزمین (محل قرارگیری الکتروموتورهای صحنه و ماگنت‌های نور و پاورهای مربوطه)، تالار کنسرت، شامل صحنه و سالن تماشاگران در طبقه همکف و ساختمان اداری است. مساحت کل ساختمان در ۷ طبقه و زیرزمین‌ها به ۲۱٫۰۰۰ متر مربع می‌رسد.
در سال ۱۳۱۲ هـ. خ با احداث جادهٔ آسفالت تهران-کرج به سواحل دریا خزر (چالوس) و همچنین احداث جاده‌ها غرب کشور (قزوین-همدان-زنجان-تبریز-و…)، کرج به گلوگاه مهم ارتباطی تبدیل گردید. در دورهٔ پهلوی احداث کارخانه‌ها و تأسیسات صنعتی فراوان حد فاصل تهران-کرج-قزوین و اطراف آن باعث شکوفایی و گسترش روزافزون شهر گردید. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، بر سرعت گسترش این کلان‌شهر هر روزه افزوده می‌گردید تا امروزه که چهرهٔ یک شهر به نام و مشهور با کلیهٔ پیشرفت‌های صنعتی، آموزشی، علمی، بهداشتی، تفریحی و … را به خود گرفته، به حدی که چهرهٔ چند دههٔ گذشتهٔ آن با چهرهٔ کرج امروز غیرقابل مقایسه می‌باشد.
راغفر پس از انقلاب اسلامی ایران در سن ۲۵ سالگی از فوتبال خداحافظی کرد. وی حدود ۳ سال بعد در سال ۱۳۶۰ برای مدت ۶ ماه رئیس فدراسیون فوتبال ایران شد.
پس از انقلاب اسلامی ایران، مجموعهٔ دانشگاه صنعتی آریامهر اصفهان و تهران به دو دانشگاه صنعتی شریف تهران و دانشگاه صنعتی اصفهان تفکیک شدند. نام دانشگاه صنعتی تهران در همان ماه‌های نخستین پس از پیروزی انقلاب، طی یک نظرسنجی، به احترام مجید شریف واقفی که از فارغ التحصیلان دوره اول مهندسی برق این دانشگاه بود و پیش از انقلاب کشته شده بود، دانشگاه صنعتی شریف نام‌گذاری شد. در سال ۱۳۵۹، این دانشگاه در پی انقلاب فرهنگی بسته و پس از چندی با پاکسازی و اجازه ندادن به تحصیل بسیاری از دانشجویان به دلیل فعالیت‌های سیاسی آنها بازگشایی شد. یک مطالعه نشان داده است دست کم ۱۰۱ نفر از دانشجویان این دانشگاه از زمان تأسیس تا دهه ۱۳۶۰ در پیکارهای سیاسی کشته شده‌اند.
پس از انقلاب اسلامی ایران مهاجرانی به امارات رفت و در آنجا مربی‌گری تیم‌های الشباب و الشارجه امارات را بر عهده گرفت.
سامان با نام اصلی امیر ارژنگ کاظمی در ۱۳۴۶ در تبریز به دنیا آمد. سامان ۳ سال بعد از انقلاب اسلامی ایران به همراه خانواده به ترکیه مهاجرت کرد و بعد رهسپار آمریکا شد. وی در ترکیه شروع به خواندن با زبان ترکی کرد.
این کتاب در سال ۱۳۴۹ شمسی منتشر شد. به دنبال چاپ این کتاب، ساواک در گزارشی توصیه کرد که از انتشار آن جلوگیری شود. نویسنده در این کتاب، روی دو نکته تفکر انقلابی و نظام سیاسی اسلام تأکید داشته‌است. تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، این کتاب ۲۷بار مخفیانه تجدید چاپ شد.
پس از انقلاب ۱۳۵۷، این دانشکده پس از پیوستن سازمان هواپیمایی کشوری با حکم شورای انقلاب اسلامی ایران به وزارت راه و شهرسازی، از زیر مجموعه بودن وزارت دفاع خارج شد.
شرکت جیپ در سال ۱۳۴۶ تعدای خودرو رامبر به امرای ارتش داد. با بالا گرفتن اعتراضات منتهی به وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال ۵۷، ارتش سوار بر جیپ وارد خیان‌ها شد و مردم خشمگین، جعفر اخوان و جیپش را بخشی از ماشین سرکوب رژیم شاه به حساب آوردند.
جمع‌آوری و فروش کالاهای متروکه و قاچاق که پیش از انقلاب اسلامی از وظایف گمرک بود پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، با تصویب لایحه قانونی شماره ۸۴۳۱۰ مورخ ۱۳۵۸/۱۲/۱۸ شورای انقلاب و آئین‌نامه اجرایی آن به کمیته‌ای متشکل از نمایندگان بنیاد مستضعفان، جهاد سازندگی، بنیاد مسکن و دادستانی کل کشور واگذار شد. با تصویب قانون جمع‌آوری و فروش کالای متروکه، قاچاق و ضبطی قطعیت یافته و کالای قاچاق بلاصاحب و صاحب متواری مصوب ۱۳۶۱/۱۱/۱۱ و آئین‌نامه اجرایی آن مصوب ۱۳۶۲/۲/۲۵ هیئت وزیران، این امور به مرکز جمع‌آوری و فروش کالاهای مذکور مستقر در وزارت امور اقتصادی و دارایی منتقل شد و عملاً در تاریخ ۱۳۶۲/۷/۶ مرکز ذکر شده تشکیل گردید.