انجمن حجتیه

معنی کلمه انجمن حجتیه در دانشنامه آزاد فارسی

انجمن حُجَتیّه
(نام اصلی: انجمن خیریۀ حجتیّۀ مهدویّه) عنوان تشکیلاتی مخالف و معارض بهائیت در ایران، پایه گذاری شده در اوایل دهۀ ۱۳۳۰ش، توسط شیخ محمود ذاکرزادۀ تولّایی مشهور به شیخ محمود حلبی. سابقۀ مخالفت با فرقه های بابیه و بهائیت در ایران به عهد قاجار بازمی گردد. در دورۀ جدید، از دهۀ ۱۳۳۰ش به بعد، فرقۀ بهائیت با تشکیلات و سازماندهی خاص و با برخورداری از حمایت های کشورهای انگلیس و سپس امریکا دست به تبلیغ و فعالیت در ایران زد و نفوذ گسترده ای در رژیم پهلوی پیدا کرد. همین امر موجب ایجاد حساسیت و واکنش در برخی اشخاص و نهادهای مذهبی ایران شد. حلبی ساکن مشهد و از هواداران نهضت مقاومت ملّی بود، امّا به تهران رفت و در آن جا انجمن را پایه گذاری کرد. به زودی انجمن رشد بسیاری کرد و با تبلیغات خود هزاران تن از جوانان مذهبی را آموزش داد، به نحوی که به انجمن ضد بهائیت اشتهار یافت و کتب و نشریات زیادی نیز منتشر کرد. با ریاستِ شیخ حلبی، انجمن دارای یک هیئت مدیره بود که همۀ فعالیت های انجمن زیر نظر آن قرار داشت. فعالیت انجمن با اخذ پروانۀ دولتی و کاملاً قانونی بود و کمیته های مختلفی داشت که زیر نظر هیئت مدیره فعالیت می کردند. انجمن حجتّیه با سه دهه کار تشکیلاتی و لزوم فعالیت های پیچیده در برابر تشکیلات وسیع و منسجم بهائیت، رفته رفته به سازمانی پیچیده و مجرّب بدل شد. اعضای انجمن در کمیتۀ تدریس آموزش می دیدند و آموزش آن ها سه مرحلۀ مشخص داشت: پایه، ویژه و عالی. حساس ترین مسئلۀ مربوط به انجمن، مواضع سیاسی آن بود، زیرا آنان مبارزۀ با بهائیت را اصل دانسته و در برخی امور خیریه نظیر صدقات و تشکیل مجالس جشن یا عزاداری در مناسبت های دینی فعال بودند. در امور سیاسی، به ویژه در مقابل رژیم پهلوی به هیچ وجه معتقد و علاقه مند به مبارزۀ سیاسی نبودند. همین مسئله، موجب تقابل آنان با گروه های مبارز مذهبی و روحانیانی شد که معتقد به براندازی حکومت شاه و ایجاد حکومت اسلامی بودند. این گروه فعالیت هایی نظیر حجتّیه و سایر نهادهای دینی غیرسیاسی را که تعداد زیادی از جوانان مستعد را دور خود جمع کرده بودند نوعی انحراف از مسیر اصلی مبارزه دانسته و به شدت مورد حمله قرار می دادند. در آستانۀ انقلاب اسلامی ایران این تقابل روشن تر شد و با پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل نظام جمهوری اسلامی ایران، انجمن و تشکیلات وسیع آن در سراسر کشور درگیر وضعیتی پیچیده و خاص شدند. پس از انقلاب، به رغم همۀ این مشکلات و برخی اختلافات با نظام و مسئولان جدید، فعالیت های آموزشی، خیریه و تشکیلاتی انجمن حجتّیه ادامه یافت. زمزمه های انتقادی علیه انجمن از ۱۳۶۰ رو به گسترش نهاد. امام خمینی (ره)طی خطابه ای تند و انتقادی در تاریخ ۲۱ تیرماه ۱۳۶۲ در مقابل انجمن اعلام موضع کرد و به نفی دیدگاه های آنان پرداخت. انجمن نیز ده روز بعد، در مقابل موج مخالفت های بیرونی و درونی، در روز یکم مردادماه ۱۳۶۲ طی اعلامیه ای، با اشاره به سخنرانی و نارضایتی امام خمینی (ره)، تصمیم به تعطیل فعالیت های انجمن گرفت.

معنی کلمه انجمن حجتیه در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] انجمن حجتیه از گروه های فعال معاصر در حوزۀ مهدویت با دیدگاه های ویژه است.
یکی از گروه هایی که در بیش از نیم قرن گذشته در بحث های مهدویت به نوعی در کانون توجه بوده اند انجمن حجتیه است. سابقۀ شکل گیری این گروه به جریان های دهۀ ۱۳۲۰ ش تا میانه های دهۀ ۳۰ در جامعۀ ایران برمی گردد.
← عوامل شکل گیری
از میانۀ دهۀ ۳۰ یک تشکل مذهبی ویژه با هدف مبارزه با بهائیت تهران و سپس دیگر شهرها پدید آمد. انجمن خیریۀ حجتیۀ مهدویه به سال ۱۳۳۲ ش با تلاش شیخ محمود ذاکرزاده تولایی، معروف به شیخ محمود حلبی (۱۲۷۹-۱۳۷۶ ش) با همکاری جمع زیادی از متدینان که تحت عنوان هیئت مدیره، امور انجمن را اداره می کردند، فعالیت خود را آغاز پیروزی انقلاب اسلامی ، به فعالیت فرهنگی بر ضد این فرقه اشتغال داشت و تلاش می کرد افزون بر جمع آوری اطلاعات، به تربیت نیرو برای مقابله با بهائیان و تبلیغات آنان بپردازد. از آن جا که کار عمدۀ آقای حلبی پس از شهریور بیست، کارهای تبلیغی در قالب منبر بود و در این کار، مهارت و شهرت خاصی به دست آورده بود، همراه جمعی از فعالان مذهبی مشهد و نیز انجمن ها و هیات های مذهبی، به طور منظم با بهائیان درگیر شدند.
اساسنامه انجمن
اساسنامۀ انجمن حاوی اصولی بود که چهارچوب فعالیت آن را مشخص می کرد: تبلیغ دین اسلام و مذهب جعفری و دفاع علمی از آن، تشکیل کنفرانس ها و سمینارهای علمی و دینی در نقاط گوناگون کشور با رعایت مقررات عمومی، چاپ و پخش جزوات و نشریه های علمی و دینی با رعایت مقررات مطبوعاتی کشور، تاسیس کلاس های تعلیم و تدریس اخلاق و معارف اسلامی با رعایت مقررات عمومی، ایجاد کتابخانه و قرائتخانه و اماکن ورزشی با رعایت قوانین مربوطه، انجام امور خیریه عمومی و مساعدت فرهنگی مؤسسات اسلامی و برقراری تماس با مجامع بین المللی با نظر مقامات ذی صلاحیت و... در تبصرۀ دوم این اساس نامه تاکید شده بود که «انجمن به هیچ وجه در امور سیاسی مداخله نخواهد داشت و نیز مسؤلیت هرنوع دخالتی را که در زمینه های سیاسی از طرف افراد منتسب به انجمن صورت گیرد، بر عهده نخواهد داشت.» این، همان تبصره ای بود که انقلابیون پیش و پس از انقلاب، از آن ناراحت بودند.
ساختار تشکیلاتی
...

جملاتی از کاربرد کلمه انجمن حجتیه

انجمن حُجّتیّه تشکیلاتی بهائی‌ستیز بود که با تأیید حسین بروجردی و به گفته موسس آن محمود حلبی با هدفِ دفاع «علمی» از اسلام در مقابل آیین بهائی و تلاش برای «فراهم کردن زمینهٔ ظهور ولی عصر» در زمان پهلوی دوم راه‌اندازی گردید. متمم اساسنامه انجمن حجتیه که بعد از انقلاب در سال ۱۳۵۸ تهیه شد، هدف انجمن را «از بین بردن کامل امکانات اجتماعی و اقتصادی و تشکیلاتی بهائیت» ذکر می‌کند.

وی در عراق اظهاراتی شبیه به انجمن حجتیه داشته‌است: «مهم‌ترین خواسته من جدایی دین از حکومت است چرا که تا زمان امام دوازدهم هیچ‌کس نمی‌تواند به نام خدا و اسلام حکومت را به دست بگیرد.» وی همچنین در آمریکا با رضا پهلوی دیدار کرد و در برابر سخنان پهلوی که گفت پدربزرگ من به ایران خدمت کرده‌است، اظهار کرده: پدربزرگ من هم خیانت کرد.

حسن آلادپوش در سال ۱۳۲۱ در یک خانواده مذهبی در تهران به دنیا آمد. تحصیلات متوسطه را در دبیرستان علوی به اتمام رساند و از همان دوره به مدت ۵ سال عضو انجمن حجتیه بود. تحصیلات دانشگاهی را در رشته معماری در دانشگاه ملی (شهید بهشتی) ادامه داد و مدرک فوق لیسانس این رشته را اخذ کرد. در این دوران در جلسات حسینیه ارشاد شرکت می‌کرد و با دکتر شریعتی آشنا شد.

الیز ساناساریان می‌نویسد، نظر متداول مسلمانان و همین‌طور غیرمسلمانان ایرانی بر این است که در دوران حکومت محمدرضا پهلوی، بهائیان از مزایای خاصی برخوردار بودند. هرچند که بهائیان در آن زمان دارای تحصیلات عالی بودند همچنین آموزه‌های مذهبی بهائیان در وفاداری و عدم خیانت به حاکمیتی که تابعیت آن را دارند و عدم دخالت در سیاست، ایشان را گزینه‌های مناسبی برای تصدی پست‌های دولتی می‌نمود؛ امّا ایشان همواره قربانی بین تعاملات محمدرضا پهلوی و علما بودند. دیوید هاسی می‌نویسد که یکی از اقدامات مهم علیه بهائیان توسط حکومت پهلوی، اجازه به علمای مذهبی محافظه‌کار برای تأسیس انجمن حجتیه در سال ۱۹۵۳ بود. به عقیدهٔ هاسی، ساواک به این انجمن کمک می‌کرد.

طاهره لباف همسر مادرشاهی نیز از اعضای انجمن حجتیه بوده و اکنون پزشک است. محمدجواد مادرشاهی با سید جواد مادرشاهی از اعضای جبهه ملی ایران یکی نیست.

ابوالقاسم خزعلی همواره از انجمن حجتیه حمایت می‌کرد و در جلسات آن‌ها شرکت می‌کرد. وی در مصاحبه‌ای با ایسنا عنوان کرد که ما انجمن حجتیه را قبول داریم و از آن دفاع می‌کنیم با این حال وی به‌طور رسمی در تشکیلات حجتیه وارد نشد. خزعلی پس از انقلاب و در سال ۱۳۵۸ و به پیشنهاد مرتضی مطهری نماینده خمینی در انجمن حجتیه شد ولی خمینی در سال ۱۳۶۰ از ادامه نمایندگی وی خودداری کرد. وی در شرح این ماجرا گفته‌است: «من از طرف امام در انجمن نماینده شدم نه عضو آنها، بعد که رفته بودند و زده بودند، گفتم آقا این‌طور نیست، گفتند دیگر نمایندگی را برداشتیم، دیگر نماینده من نباش».

حلبی پیش از کودتای ۲۸ مرداد از سیاست کناره گرفت و افزایش شمار بهاییان در ایران را زیر نظر گرفت. به همین منظور وی انجمن نقد بهاییت را پایه‌ریزی کرد که بعدها به نام انجمن حجتیه مهدویه نامیده شد. از فعالیت‌های این انجمن سعی در شناخت مفهوم اسلامی امام زمان است.

مهندس اصغر صادقی(زاده ۱۳۲۴ – درگذشته ۱۷ بهمن ۱۳۸۷) از اعضای مؤسس انجمن حجتیه مهدویه از جوانی تحت تعلیمات شیخ محمود حلبی قرار گرفت و به عضویّت انجمن حجتیّه در آمد. دوران جوانی را زیر نظر شیخ محمود حلبی به آموختن اصول اعتقادی شیعه گذراند و در عین حال به مبارزه با دین بهاییت پرداخت. همین تعالیم باعث شد تا او در آینده، به عنوان یک نویسندهٔ مذهبی شاخص مطرح شود. در سال‌های دههٔ چهل شمسی، بنا بر درخواست یکی از علمای کرمان، برای مبارزه با بهاییّت از سوی شیخ محمود حلبی مأموریت یافت و مدّت ۳ سال در کرمان زندگی کرد و ضمن مقابله با بهاییت، انجمن کرمان را پایه گذاشت.

محمود تولایی معروف به شیخ محمود حلبی (۱۷ شهریور ۱۲۷۹ – ۲۶ دی ۱۳۷۶) فقیه، واعظ، سیاستمدار و مؤسس انجمن حجتیه بوده‌است.حلبی از مبارزین جدی بهائیت بود و در این زمینه مناظره‌های زیادی انجام داده.