امامقلی میرزا

کتاب زندگانی شاه عباس یکم، نوشته نصرالله فلسفی، بخش فرزندان، امامقلی میرزا، صفحه ۱۹۲ تا ۱۹۶

با مرگ شاه عباس در سال ۱۰۳۸ بحرانی برای جانشینی او ایجاد شد، با اینکه شاه در وصیت خود سام میرزا پسر صفی میرزا را به عنوان ولیعهد انتخاب کرده بود اما دختران شاه طرفدار به سلطنت رسیدن امامقلی میرزا پسر کوچک شاه و گروهی از قزلباشان طرفدار سید محمد میرزا پسر بزرگ عیسی خان و زبیده بیگم بودند اما به دلیل طرفداری غلامان و دیوانیان از سام میرزا این خواسته اجرایی نشد.

امامقلی میرزا، پسر ششم و آخرین فرزند شاه عباس بزرگ بود که در سه شنبه ۲۷ جمادی الاول سال ۱۰۱۱ هجری به‌دنیا آمد. شاه عباس او را امامقلی میرزا نامید و به او لقب امان‌الله میرزا داد.

امامقلی میرزا درصدد به آب انداختن کشتی بخار برآمد اما ورود قطعات این کشتی که از اروپا (احتمالاً آلمان) خریداری شده بود، با کارشکنی روسیه روبرو شد تا اینکه با مداخله دولت ایران و صدور فرمانی که امامقلی میرزا و فرزندانش را از انتقال حق امتیاز خود به اتباع خارجه منع می‌کرد، دولت روسیه خیالش از بابت بازشدن پای کشور ثالث به دریاچه ارومیه راحت شد و با عبور قطعات کشتی موافقت کرد. قطعات کشتی را مهندسی آلمانی در کنار دریاچه ارومیه مونتاژ کرد و کشتی را در ربیع‌الاول ۱۳۲۵ قمری (اردیبهشت ۱۲۸۶ خورشیدی) به آب انداخت.

جلال‌الدین میرزا محتشم‌الدوله شاهزاده قاجار و پسر امامقلی میرزا عمادالدوله بود.

هم‌اکنون در شهر کرمانشاه ۴ حوزهٔ علمیهٔ شیعه وجود دارد که یکی از آن‌ها مخصوص بانوان است. مدرسهٔ علمیهٔ امام صادق در مکان مسجد عمادالدوله برقرار شده‌است که در سال ۱۲۴۷ خورشیدی (۱۸۶۸ میلادی) توسط امامقلی میرزا عمادالدوله ساخته شد. این حوزه که در ۲۶ فروردین ۱۲۵۱ (۱۴ آوریل ۱۸۷۲) همراه با کاروانسرا و مغازه‌های اطراف آن وقف شده‌است، قدیمی‌ترین حوزهٔ علمیهٔ کرمانشاه به‌شمار می‌رود. فعالیت این مدرسه در دوران پهلوی متوقف و در سال ۱۳۵۹ فعالیت دوبارهٔ خود را آغاز کرد. همچنین پس از انقلاب بهمن ۱۳۵۷، در سال ۱۳۶۳ با مجوز روح‌الله خمینی، حوزهٔ علمیهٔ امام خمینی تأسیس شد که در سال ۱۳۸۵ با پذیرش ۶۰ دانشجو کار خود را آغاز کرد.