امامت و امامان

معنی کلمه امامت و امامان در دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] امامت و امامان(ع). امامت و امامان(ع)، اثر ابراهیم امینی، کتابی است که در آن به معرفی امامان شیعه اثناعشری و بیان ادله امامت ایشان پرداخته شده است.
کتاب به زبان فارسی و پیشگفتار آن در سال 1387ش، نوشته شده است.
کتاب با پیشگفتار نویسنده آغاز و مطالب در چهار بخش، تنظیم شده است.
در پیشگفتار، توضیح مختصری پیرامون مطالب کتاب داده شده و خاطرنشان شده است که: مسئله امامت یکی از مهم ترین و حیاتی ترین مسائل اسلامی است و در این زمان و همه زمان ها حضور مستمر داشته و خواهد داشت، در شئون مختلف زندگی کاملاً تأثیر دارد و مسئولیت آفرین است و از همین رهگذر در احادیث فراوانی شناخت امام در هر زمان به عنوان یک وظیفه مهم اسلامی و از نشانه های ایمان بشمار رفته و ترک آن در حد ضلال و گمراهی معرفی شده است.
نویسنده به دنبال اثبات آن است که امامت و پیشوایی در اسلام از جایگاه بسیار رفیع و بلندی برخوردار است و انسان های عادی صلاحیت تصدی چنین مقام بلندی را ندارند، بلکه تنها کسانی صلاحیت رسیدن به چنین مقام والایی را دارند که از ویژگی هایی برخوردار باشند که مهم ترین آن ها عبارت است از:
در بخش نخست، به تعریف امامت و بیان امتیازهای امامان(ع) پرداخته شده است. امامت یکی از عقاید بنیادین اسلامی است که از صدر اسلام همواره در میان مسلمانان مطرح بوده است و امت اسلام را به دو گروه، اهل سنت و شیعه، تقسیم کرده است و هرکدام، تعریف و تفسیر جداگانه ای از امامت دارند. اهل سنت، امامت را به معنای زمامداری و یک مقام دنیوی می دانند که از فروع دین می باشد. آنان وجوب نصب او را یک مسئله فقهی می شمارند که انتخاب او برعهده امت نهاده شده است. برخلاف شیعه که امامت را یکی از اصول دین و در رتبه دوم نبوت می داند و در تعریف آن می گوید: نیابت و خلافت از رسول خدا در همه شئون نبوت، جز ارتباط با عالم غیب و دریافت وحی، که از اختصاصات پیامبر می باشد.

جملاتی از کاربرد کلمه امامت و امامان

در میان شیعه به‌خاطر پیشینهٔ کتابت حدیث، از همان آغاز تدوین حدیث و فقه شکل گرفت. به‌گفتهٔ شوقی ضیف، علت توجه قوی شیعه به کتابت فقه، اعتقاد آنان در موضوع امامت و امامان شیعه بوده؛ و چون این احادیث برای شیعه در حکم فتوا بوده، ازاین‌رو به فتاوی و قضاوت‌های علی بن ابی‌طالب توجه داشتند. در همین زمینه، گردآوری حدیث از میان شیعه و به‌دست سلیم بن قیس هلالی انجام گرفته‌است. بدین‌ترتیب تا اواسط سدهٔ سوم هجری، کتبی در میان شیعه پدید آمد که از سوی اصحاب امامان شیعه گردآوری شده‌بود. تعداد این کتاب‌ها از زمان جعفر صادق به بعد بسیار زیاد است.