معنی کلمه امام صادق علیه السلام در دانشنامه اسلامی
شمار شاگردان و راویان او را ۴۰۰۰ نفر دانسته اند. بیشتر روایات اهل بیت(ع)، از امام صادق است؛ از این رو مذهب شیعه امامی را مذهب جعفری نیز می خوانند. امام صادق در میان علمای اهل سنت جایگاه بالایی دارد. برخی از آنها مانند ابوحنیفه و مالک بن انس از او روایت کرده اند.
امام صادق، با وجود ضعف حکومت اموی و درخواست شیعیان، بر ضد حکومت قیام نکرد و شیعیان را نیز از قیام پرهیز می داد. به گفته شیخ صدوق، وی با آنکه از زید به نیکی یاد می کرد، با قیام او مخالف بود؛ اما ابن اثیر نوشته است که امام صادق به برخی توصیه کرده است در قیام زید شرکت کنند. امام صادق به دستور ابوجعفر منصور به وسیله زهر به شهادت رسید.
[ویکی اهل البیت] ابو عبدالله جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب (83 - 148 ق) امام ششم از ائمه مذهب شیعه اثنی عشری است. مدت امامت آن حضرت 34 و عمر حضرت 65 سال بوده است. آن حضرت در سن ۳۱ سالگی به امامت رسید. امامت او همزمان با سال های پایانی حکومت بنی امیه و سال های آغازین حکومت بنی عباس بود. از آنجا حکومت بنی امیه در این سالها رو به ضعف و سقوط می رفت و بنی عباس نیز استقرار پیدا ننموده بودند و علاوه بر آن در ابتدای حکومت خود برای جلب نظر بیشتر منش سرکوب را نداشتند، به امام صادق علیه السلام فرصتی دست داد که برای سایر ائمه علیهم اسلام پیش نیامده بود و آن حضرت توانست با استفاده از این فرصت نهضت علمی و فرهنگی بزرگی را شروع نماید و پایه های علمی مکتب شیعه را محکم کند تا جایی که از مذهب شیعه اثنی عشری با عنوان "مذهب جعفری" و از آن حضرت با عنوان رئیس این مذهب یاد می شود.
امام صادق علیه السلام بنا به نقل برخی منابع،در 17 ریبع الاول سال 80 هجری و به نقل منابع دیگر، در سال 83 هجری دیده به دنیا گشودند.ایشان در مدینه و در زمان عبدالملک بن مروان دیده به جهان گشودند. روزگاری که امت اسلامی طعم تلخ حکومت ستمگرانه عبد الملک را می چشید، مبلغان فاسد اندیشه های فاسد می پراکندند و فرمانروایان ستمگر چیره بودند. مادر آن حضرت فاطمه( ام فروه ) دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر می باشد.
معروف ترین کنیه حضرت عبارت است: ابا عبدالله که در زبان روایات و احادیث منقول از سوی ایشان بدان بسیار بر می خوریم.
دیگر کنیه های ایشان عبارتند از: ابااسماعیل، اباموسی(این کنیه مخصوص شیعه بوده)، و این کنیه ها به اعتبار فرزندان امام بوهد که این اسامی را دارا بودند.
برای آن حضرت القاب متعدد و متنوعی است که هر کدام بنحوی و نوعی صفت و حقیقتی را از او نشان می دهند. معروف ترین لقب ایشان صادق است به معنی راستین و راستگو. و از دیگر القاب ایشان عبارتند از:
پیامبر (ص) فرموده: به هنگامی که پسرم جعفر بن محمد بدنیا آمد او را صادق بخوانید بدان خاطر که در تداوم امامت، فرزندی به دنیا می آید که به همین نام(جعفر) موسوم می شود، بدون حقی دعوی امامت می کند و او را جعفر کذاب می نامند و نمونه این سخن از حضرات معصومین اندک نیستند.
بیشتر شمایل آن حضرت مثل پدرش امام باقر علیه السلام بود. جز آنکه کمی باریکتر و بلندتر بود. مردی بود میانه بالا، افروخته روی،پیچیده موی و پیوسته صورتش چون آفتاب می درخشید. در جوانی موهای سرش سیاه بود. بینی اش کشیده و وسط آن اندکی بر آمده بودو برگونه راستش خال سیاهی داشت. محاسن آن جناب نه زیاد پرپشت و نه زیاد تنک بود. دندانهایش درشت و سفید بود و میان دودندان پیشین آن گرامی فاصله داشت. بسیار لبخند می زد و چون نام پیامبر برده می شد رنگ رخسارش زرد و سبز می شد. در پیری سفیدی موی سرش بر وقار و هیبتش افزوده بود.