ام هانى

معنی کلمه ام هانى در دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] وی از پدری پرهیزگار و مجاهد و مادری نیکوسیرت و محدثه قدم به جهان گذاشت. پدر ام هانی در خاندانی نجیب و خداشناس در مکه دیده به جهان گشود. او با عبدالله پدر بزرگوار پیامبر صلی الله علیه و آله از یک مادر بودند. پدر او عبدالمطلب جد پیامبر اسلام است که بین همه گروه های عرب به بزرگی یاد می شد. مردی بااقتدار و باکفایت که مبلغ آیین حنیف ابراهیمی بود.
کارهای صحیح و خداپسندانه عبدالمطلب بهترین کلاس درس و آموزش برای ابوطالب بود. توجه خاص وی و حفاظت از پیامبر و کوشش بی دریغش در پرورش نواده خود، ابوطالب را بر آن داشت که بعد از فوت جد خویش سرپرستی حضرت محمد صلی الله علیه و آله را به عهده گیرد و تا پایان عمر از وی پشتیبانی و اطاعت نماید. ابوطالب سعی داشت نمونه کاملی از شخصیت ارزشمند و محبوب پدر باشد. او همانند پدر در مسیر آیین یگانه پرستی ابراهیم خلیل قدم نهاد و منصب آبرسانی به زائران خدا را به عهده گرفت. پناه بی پناهان و مدافع مظلومان و دشمن متجاوزان بود و به نیازهای اجتماعی مردم واقف بود و جهت برآورده شدن حاجات آن ها کوشش می کرد. نمونه این تلاش را در قحطی مکه می توان مشاهده کرد. مردم که از کمبود ارزاق و نیامدن باران در رنج و عذاب بودند، به ابوطالب پناهنده شدند و از درماندگی شِکوه کردند. ابوطالب به همراه فرزند برادر در حالی که کودک را به کعبه چسبانده بود و دستان کوچکش به سوی آسمان بلند بود، از خدا طلب باران نمود. ناگهان از هر طرف ابر آسمان را فراگرفت و باران بارید.
ابوطالب در حفظ و احترام حضرت محمد صلی الله علیه و آله می کوشید. زمانی که چون پدرش بالش و فرشی برایش پهن می کردند بر آن می نشست و وقتی پیامبر می آمد او را بر فرش می نشاند و می گفت: «فرزند برادرم از بزرگی و شرف بسیار برخوردار است» این تعبیر نهایت اعتقاد ابوطالب را به پیامبر می فهماند.
مادر «ام هانی» فاطمه دختر اسد بن هاشم است؛ اول زنی که بعد از حضرت خدیجه مسلمان شد. وی جزء نخستین زنانی است که به مدینه مهاجرت کرد. پسران وی «طالب»، «عقیل»، «جعفر» و «علی» هر کدام به فاصله ده سال از دیگری به دنیا آمد. دخترانش جمانه و ام هانی می باشند. فاطمه بنت اسد را فضایل بسیار است. او زنی است که خداوند در پاسخ راز و نیاز خالصانه اش دیوار کعبه را برابرش شکافت تا در آن محل امن و مقدس فرزندش را به دنیا آورد. افتخار مادری شریف ترین شخص بعد از پیامبر و مادر شهید ذوالجناحین «جعفر بن ابی طالب» که با فرشتگان به بهشت پرواز کرد، ارزش والایی است که ذات اقدس الهی با قابلیت وجودی فاطمه آن را به وی ارزانی کرد. معدود افرادی در زمان بعثت پیامبر، بر آیین یکتاپرستی ابراهیمی بودند که از آن جمله بانو فاطمه بنت اسد است.
ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه گفته است: «فاطمه نخستین زنی است که با رسول خدا بیعت نمود (پس از خدیجه)».
از ویژگی های این زن لطف و کرامتی است که در طول عمرش در حق پیامبر انجام داد. وی در گرامی داشت پیامبر با ابوطالب شرکت می جست و پیامبر را در مهرورزیدن و نیکی کردن بر فرزندان خود مقدم می داشت تا جایی که پیامبر به پاس این محبت ها او را به لقب «اماه» (مادر) مفتخر گردانید.
پیامبر از فاطمه چنین یاد می کند: «او پس از ابی طالب بهترین خلق خدا در رفتار با من بود. او مادر دیگر من پس از مادرم بود. ابوطالب نیکی می کرد و صاحب سفره بود و فاطمه ما را بر طعامی که تهیه دیده بود، گرد می آورد و از هر غذایی که بود سهم مرا از دیگران بیشتر می داد تا دوباره برگردم».

جملاتی از کاربرد کلمه ام هانى

مؤ لف : اين معنا از عده اى از صاحبان كتب حديث از ام هانى دختر ابى طالب (عليه السلام )نيز روايت شده ، و عبارت آن چنين است كه گفت : ازرسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) معناى جمله (و تاتون فى ناديكم المنكر) راپرسيدم ، فرمود رسمشان اين بود كه بر سر راه مى نشستند، و ريگ به سوى عابرينمى انداختند، و عابران را مسخره مى كردند.
مؤ لف : (اين معنا از ابن سعد و ابويعلى و ابن عساكر از ام هانى نيز روايت شده و ليكنوضع اين روايت در بحثى كه در تفسير آيه كرديم به دست آمد.
ممكن هم هست از آن نظر كه گفتيم دوباره اتفاق افتاده بگوئيم : يكى از دو معراج از مسجدالحرام بوده و يكى ديگر از خانه ام هانى و اما اينكه از شعب ابيطالب بوده باشد دررواياتى كه متضمن آنست چنين آمده كه ابو طالب (عليه السلام ) در تمامطول شب دنبال آنحضرت مى گشت ،
و حال آنكه در روايات دارد كه پيغمبر ما به آسمان عروج كرد و اين مضمون را بسيارى ازصحابه از قبيل ابن عباس و ابن مسعود و جابر بن عبد اللّه و حذيفه و عايشه و ام هانى وديگران روايت كرده اند چيزى كه هست در نقل جزئيات آن كم و زياد دارند.
آنگاه در محل وقوع اين حادثه نيز اختلاف ديگرى كرده اند، بعضى گفته اند از شعبابيطالب به معراج رفتند، بعضى ديگر محل آن را خانه ام هانى دانسته كه پاره اى ازروايات هم بر آن دلالت دارد، آنگاه آيه شريفه مورد بحث را كه ابتداى آن را مسجد الحرامدانسته چنين تاءويل مى كنند كه مقصود از آن تمامى حرم است كه آن را مجازا مسجد الحرامناميده .
در در المنثور است كه ترمذى (وى روايت را ضعيف دانسته ) و ابن جرير و ابن ابى حاتم ونحاس از باذان مولاى ام هانى از ابن عباس ‍ از تميم دارىنقل مى كند كه در تفسير آيه (يا ايها الذين آمنوا شهاده بينكم اذا حضر احدكم الموت )در شان نزول اين آيه گفت : غير از من و عدى بن بدا كسى ديگر دخالت نداشت ، آنگاهراوى جريان را چنين نقل مى كند كه تميم قبل از اسلام نصرانى بود، و در بين شام و مدينهبراى تجارت رفت و آمد داشت ، در يكى از سفرها مردى از آزاد شده هاى قبيله بنى سهم كهنامش بديل بن ابى مريم بود به اتفاق آن دو به شام آمده بود و جامى از نقره كه عمدهسرمايه اش بود همراه داشت ، و مى خواست تا به دربار سلطنتى شام ببرد، اتفاقا در راهمريض شد، به همراهان خود وصيت كرد كه اموالش را به ورثه اش برسانند، تميم مىگويد ما بدين حال بوديم كه بديل مرد، جام نقره اى كه داشت برداشته و به مبلغ هزاردرهم فروخته و پولش را بين خود تقسيم كرديم .