الموده

معنی کلمه الموده در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
ودد (۲۹ بار)

جملاتی از کاربرد کلمه الموده

و نيز در همان كتاب است كه ابو نعيم و ديلمى از طريق مجاهد، از ابن عباس روايت كرده كه گـفـت : رسـول خـدا (صـلّى اللّه عـليـه و آله وسـلّم ) در مـعـنـاى جـمـله(قـل لا اسـئلكـم عـليه اجرا الا الموده فى القربى ) فرمود: اجرى نمى خواهم مگر همين كه جانب مرا در اهل بيتم رعايت كنيد، و آنان را به خاطر من دوست بداريد.

پس اگر به گفته مفسرين مزبور معناى جمله (الا الموده فى القربى ) تودد نسبت بهخدا از راه عبادت است ، بايد آن را مقيد كرده باشد به عبادت خدا به تنهايى ، و بفرمايد:شـمـا كـه بـا پرستش بتها مى خواهيد به خدا تقرب جوييد، راه تودد و تقرب اين نيست ،بلكه راهش اين است كه تنها خدا را بپرستيد و من از شما جز اين را توقع ندارم ، و در چنينمقامى مهمل گذاشتن اين قيد با ذوق سليم سازگار نيست .

و از خطيب خوارزمى نقل شده كه گفته است معاويه به عمرو بن عاص نامه نوشته بود واو در جوابش چنين نوشت : اى معاويه تو خودت خوب مى دانى چقدر آيات قرآنى را كه خودمى خوانى در فضائل اوست و كسى در آن آيات با او شريك و همباز نيست ، مانند آيه(يوفون بال نذر) و آيه (انما وليكم الله و رسوله و الذين آمنوا الذين يقيمونالصلوه و يوتون الزكوه و هم راكعون ) و آيه (افمن كان على بينه من ربه و يتلوهشاهد منه و من قبله ) و نيز خداى متعال درباره اش فرموده :(رجال صدقوا ما عاهدوا الله ) و نيز مى فرمايد:(قل لا اسالكم عليه اجرا الا الموده فى القربى - يعنى بگو من از شما بر رسالت خود مزدى نمى خواهم مگر همين را كه با نزديكانم مودت كنيد).

آنـگـاه فـرمـود: در ايـن مـورد بـود كـه خـداى تـعـالى روح الامـيـن را بـر آن جـنـاب نـازل كـرد، و وى بـه رسـول خـدا عـرضـه داشـت : اى مـحـمـد(قـل لا اسـاءلكـم عليه اجرا الا الموده فى القربى ) يعنى من از شما مزدى در برابر رسـالتـم نـمـى خـواهم ، مگر همين را كه بعد از من به اقربايم مودت و دوستى بورزيد.مـهـاجـر و انـصـار بـيـرون رفـتـنـد؛ و مـنـافـقـيـن گـفـتـنـد: از تـصـرف دراموال ما چشم نپوشيد مگر براى اينكه ما را به رعايت خويشاوندانش وادار كند، و اين سخنىعظيم ، و افترائى بود كه در مجلس آن جناب گفتند.

عـلى بـن الحـسـيـن (عـليـهـمـاالسـلام ) در جـوابـش فرمود: آيا قرآن خوانده اى ؟ گفت آرى .فـرمـود: آل حـم را خـوانـده اى ؟ گـفـت آرى ، فـرمـود: هـيـچ خـوانـده اى(قـل لا اسـئلكم عليه اجرا الا الموده فى القربى ) را؟ مرد ناگهان متوجه شد و گفت :شما همان قرباى رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله وسلّم ) هستيد؟ فرمود: بله ما هستيم .

و در كـافـى بـه سـنـد خـود از عـبداللّه بن عجلان از امام ابى جعفر (عليه السلام ) روايت آورده كـه در تـفسير (قل لا اسئلكم عليه اجرا الا الموده فى لقربى ) فرمود منظور از(قربى ) ائمه (عليهم السلام ) هستند.

مؤ لف قدس اللّه سره : و نيز در همان كتاب از نعمانى نقل كرده كه او به سند خود از سليم بن قيس هلالى از على (عليه السلام ) حديثى به همين معنا روايت كرده است ، على بن ابراهيم نيز آن را به سند خود از سليم از آن جناب نقل كرده و در اين ميان از طرق شيعه و سنى روايات ديگرى نيز هست ، و در آن روايات امامت يك يك ائمه با اساميشان ذكر شده ، اگر خواننده عزيز بخواهد به همه آن روايات واقف گردد، بايد به كتاب ينابيع الموده ، و كتاب غاية المرام بحرانى و غير اين دو مراجعه  نمايد.

نظير اين حديث در ينابيع الموده صفحه 445 و در كتاب البداية و النهايه جلد 6 صفحه247 نيز نقل شده است .

ثانياً : اگر كسى در اسناد حديث غدير خم و كلمات بزرگان و حفاظ اهل سنت كه در چند صفحه قبل از اين ، نگاشته شد كه حتى بعضى ، طرق آن را به 150طريق رسانيده اند و آقاى ابوالمعالى استاد، ابوحامد غزالى طبقنقل ينابيع الموده كتابى را در بغداد ديده بود كه پشت جلد آن نوشته شده بود اين كتابجلد 28 از طرق و اسانيد كلام رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله است كه فرمود: ((من كنتمولاه ...)) و نوشته شده بود كه بعد از اين جلد هم جلد 29 آن خواهد بود، دقت كند فكرنمى كنم كه به گفتار ابن حجر ارج و ارزش ىقائل شود، مگر اينكه مكابر باشد و به خاطر تعصب بيش از حدمثل كسى كه در مقام لجاجت وجود آفتاب را در روز روشن و آفتابى منكر مى شود، تواتراين حديث را هم انكار كند.