الغم

ثم انزل عليكم من بعد الغم امنه نعاسا يغشى طائفه منكم

امام صادق (ع ) فرمود:در شگفتم از كسى كه اندوهى به او دست دهد و غمى به او روى آورد و به اين آيهكريمه فاستجبناله و نجيناه من الغم و كذلك ننجى المؤ منين (ذكر شريف يونسى )پناه نبرد. (132)

129- استعانت به ذكر يونسى امام صادق (ع ) فرمود:در شگفتم از كسى كه اندوهى به او دست دهد و غمى به او روى آورد و به اين آيهكريمه فاستجبناله و نجيناه من الغم و كذلك ننجى المؤ منين (ذكر شريف يونسى )پناه نبرد. (132)

در اين ميان مجاهدان راستين و توبه كنندگانى كه از فرار احد پشيمان شده بودند و بهلطف پروردگار اعتماد داشتند و به وعدهاى پيغمبر نسبت به آينده دلگرم و مطمئن بودنددر ميان اين اضطراب و وحشت عمومى خواب آسوده و آرام بخشى داشتند در حالى كه لباسجنگ در تن آنها بود و سلاح در كنار آنها، اما منافقان و افراد ضعيف الايمان و ترسو درميان انبوهى از افكار ناراحت كننده تمام شب را بيدار ماندند و بدون اينكه بخواهند، براىمؤ منان حقيقى پاسدارى كردند، آيه فوق ماجراى آن شب را تشريح مى كند و مى گويد:سپس بعد از آنهمه غم و اندوه روز احد، آرامش را بر شمانازل كرد) (ثم انزل عليكم من بعد الغم امنة ).

دليل اينكه يونس چنين تقاضائى در دل داشت اين است كه خداى تعالى بعد از آيه سابقمى فرمايد: (فاستجبنا له و نجيناه من الغم ) ودليل بر اينكه حاجت درونيش عبارت بود از بازگشت به مقام و منصب قبليش اين است كهخداى تعالى فرمود: (فنبذناه بالعراء و هو سقيم . و انبتنا عليه شجره من يقطين . وارسلناه الى مائه الف او يزيدون . فامنوا فمتعناهم الى حين ).

1 - سوره آل عمران ، آيه 153: ثم انزل عليكم من بعد الغم امنة ...

فاستجبنا له و نجيناه من الغم و كذلك ننجى المؤ منين

و در همان كتاب است كه ابن اسحاق و ابن راهويه و عبد بن حميد و ابن جرير و ابن منذر وابن ابى حاتم و بيهقى در كتاب دلائل از زبير روايت كرده اند كه گفت : يادم هست آنروزىرا كه با رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله ) بوديم در آن لحظاتى كه وحشتدل شير را آب مى كرد ناگهان خداى تعالى خواب را بر ما مسلط كرد احدى از ما نماند كهچانه اش به سينه اش نيفتاده باشد به خدا سوگند كه هنوز صداى معتب بن قشير درگوش من است كه مى گفت : (لو كان لنا من الامر شى ء ما قتلنا هيهنا) و بخدا سوگندشنيدنم مثل شنيدن كسى بود كه در خواب چيزى بشنود من گفتار او را حفظ كردم تا آنكهآيه : (ثم انزل عليكم من بعد الغم امنه نعاسا... ما قتلنا هيهنا) در باره گفتار معتب بنقشير نازل شد.

و در تهذيب به سند خود از زيات ، از مردى از كرام ، از امام صادق (عليه السلام ) روايتكرده كه فرمود: چهار چيز براى چهار چيز است - تا آنجا كه فرمود - و چهارم براى همو غم آيه (لا اله الا انت سبحانك انى كنت من الظالمين ) است ، زيرا خداى سبحان خودشفرموده : (فاستجبنا له و نجيناه من الغم و كذلك ننجى المؤ منين - چون يونس آن دعا راكرد ما مستجابش كرديم ، و از غم و اندوه نجاتش داديم )، و همچنين مؤ منين را نجات مى دهيم).