الرقیب

معنی کلمه الرقیب در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
رقب (۲۴ بار)
از اسمائ حسنای خداوندی است و به معنی حافظ اعمال است طبرسی گوید: حافظی که هیچ چیز از او پوشیده نیست صدوق در توحید خود گفته: رقیب یعنی حافظ و فعیل به معنی فاعل است. ناگفته نماند: رقیب در قرآن فقط در سه محل درباره خداوند سبحان به کار رفته که نقل می‏شود: . . . دقّت در هر سه آیه روشن می‏کند که رقیب به معنی حافظ و عالم به اعمال است نه مطلق حافظ در مجمع از این زید نقا شده که رقیب به معنی عالم است و گفته حافظ با عالم متقارب‏اند. در دعای 47 صحیفه آمده «لا یَعْزُبُ عَنْهُ عِلْمُ شَیی‏ءٍ وَ هُوَ بِکُلِّ شَیْی‏ءٍ مُحیطٌ وَ هُوَ عَلی کُلِّ شَیْی‏ءٍ رَقیْبٌ» این کلام نیز مؤید مطلب فوق است. پس خداوند رقیب است یعنی حافظ تمام اعمال است و چیزی از او پوشیده نیست. چنان که در آیه . مراد از رقیب حافظ و ضابط اعمال و کلمات است.

جملاتی از کاربرد کلمه الرقیب

از خاک کوی دوست برانگیختی مرا یا ایها الرقیب چه جای ملامت است
والستر فی دین المحبة بدعة اهوی و ان غضب الرقیب و عنفا
حامی انصاف او آفاق را نعم الرقیب چنبر فرمان او افلاک را مالک رقاب