معنی کلمه الحاوی فی الطب در دانشنامه آزاد فارسی
رجوع شود به:حاوی فی الطب
الحاوی فی الطب
رجوع شود به:حاوی فی الطب
معنی کلمه الحاوی فی الطب در دانشنامه اسلامی
این کتاب، 15 سال وقت رازی را گرفت و خود او می گوید که سوی چشمش را نیز با خود برد؛ بااین همه، کتاب «الحاوی» در زمان حیات رازی تدوین نهایی نشد، بلکه این اثر پس از وفات محمد بن زکریا رازی و به امر ابوالفضل بن عمید، استاد صاحب بن عباد، وزیر رکن الدوله دیلمی از اوراق مشوش و پراکنده ای که از رازی باقی مانده بود، به اهتمام شاگردانش جمع آوری شد و پس از جمع این اوراق پراکنده، کتاب «الحاوی» را تهیه کردند.
قدما درباره این کتاب بسیار معتقد بوده و مقام آن را در میان کتب طبی بس گرامی می داشتند و تقریباً تمام مورخین از آن ستایش کرده اند. نظامی عروضی سمرقندی در مقاله چهارم کتاب خود درباب علم طب و هدایت طبیب می نویسد: «پس از کتب بسائط یکی به دست آرد چون «ستة عشر» جالینوس یا «حاوی» محمد زکریا یا «کامل الصناعة» یا «صد باب» بوسهل مسیحی یا «قانون» بوعلی سینا یا «ذخیره خوارزمشاهی» و به وقت فراغت مطالعت همی کند».
ابن ابی اصیبعه گوید: «کتاب «حاوی» از بزرگ ترین و مهم ترین کتب طبی است به جهت آنکه در آن جمیع امراض و درمان بیماری ها، چه از متقدمین و چه از متأخرین تا زمان رازی را شامل است و در آن هر موضوعی را که از گوینده نقل کرده نامش را ذکر کرده است».
چنان که می دانیم عموم مورخین بلااستثناء نام کتاب «حاوی» را «الجامع الحاصر لصناعة الطب» گویند و از این عبارت معلوم می گردد که جامع ترین کتاب طب تا آن زمان بوده است.
[ویکی نور] الحاوی فی الطب (ترجمه کتاب چهارم در بیماری های شش). الحاوی فی الطب (کتاب چهارم در بیماری های شش)، ترجمه فارسی کتاب چهارم حاوی محمد بن زکریای رازی است که در سال 1376ق / 1957م، از روی یگانه دست نوشته کتابخانه اسکوریال مادرید به شماره 807 پژوهش شده است و با همیاری وزارت فرهنگ هند در چاپخانه مجلس دایرةالمعارف عثمانی در حیدرآباد دکن هند به چاپ رسید و برگردان آن که توسط دکتر محمدابراهیم ذاکر، پژوهشگر مرکز تحقیقات طب سنتی و مفردات پزشکی صورت گرفته است، هم اکنون در برابر شماست.
ترجمه مزبور، بسیار شیوا و روان و به روز و در بیشتر موارد همراه با معادل یابی است. مترجم، در پاورقی ها واژه های دشوار را معنا کرده و درباره بسیاری از داروهایی که در متن ذکر شده، توضیحاتی مفصل و سودمند داده است. همچنین گاهی اختلاف نسخ در مورد برخی از واژه ها و عبارات را یادآور شده است و نیز به معرفی برخی از اعلام موجود در کتاب پرداخته است.
کتاب، زیر نظر استاد دکتر علی اکبر ولایتی، پژوهش و ترجمه شده است. دکتر ولایتی، مقدمه ای بر این کتاب نگاشته و در آن مفصلا از رازی و الحاوی سخن گفته است. دکتر محمدهادی مؤذن جامی، مشاور عالی شهردار تهران نیز در پیشگفتاری به معرفی پیشینه شهر ری پرداخته است.
فهرست محتویات، کوته نوشته ها و نمایه واژگان پارسی جایگزین برخی واژه ها، در آغاز کتاب و نمایه کسان، نمایه کتاب ها، نمایه جاها، نمایه بیماری ها، نمایه داروهای تکی، نمایه داروهای ترکیبی، نمایه جانوران، نمایه خوراکی ها، نمایه اندازه ها و پیمانه ها و نمایه کتاب های بررسی شده در پایان آن ذکر شده است.
مترجم، در ذیل عنوان «شناسنامه کتاب»، گزارشی کوتاه، ولی بسیار گویا و مفید درباره شناسنامه کتاب الحاوی و شیوه نگارش و سرانجام آن در روزگار زیستی رازی و پخش آن در روزگاران پس از او، سپس برگردان آن به زبان های گوناگون و چاپ آن در سده های میانی تا روزگاران ما داده است. وی همچنین ریز سرگفتارهای همه اجزای کتاب الحاوی را ذکر کرده است.
[ویکی فقه] الحاوی فی الطب (کتاب). «الحاوی فی الطب»، به زبان عربی، نام کتاب معروف محمد بن زکریای رازی است که آن را «الجامع الحاصر لصناعة الطب»، «حاصر صناعة الطب»، «الجامع الکبیر» و «الجامع» نیز می نامند. کتاب «الحاوی»، اعظم و اهم کتب مؤلفه محمد بن زکریای رازی است.
این کتاب، ۱۵ سال وقت رازی را گرفت و خود او می گوید که سوی چشمش را نیز با خود برد؛ بااین همه، کتاب «الحاوی» در زمان حیات رازی تدوین نهایی نشد، بلکه این اثر پس از وفات محمد بن زکریا رازی و به امر ابوالفضل بن عمید، استاد صاحب بن عباد، وزیر رکن الدوله دیلمی از اوراق مشوش و پراکنده ای که از رازی باقی مانده بود، به اهتمام شاگردانش جمع آوری شد و پس از جمع این اوراق پراکنده، کتاب «الحاوی» را تهیه کردند.
ستایش بزرگان
قدما در باره این کتاب بسیار معتقد بوده و مقام آن را در میان کتب طبی بس گرامی می داشتند و تقریبا تمام مورخین از آن ستایش کرده اند.
← نظامی عروضی سمرقندی
متاسفانه هنوز تعداد و مطالب مجلدات و فصول و ابواب این کتاب، به طور تحقیقی و دقیق معلوم و معین نیست. ابن ندیم در شمار تالیفات رازی آورده است که کتاب «حاوی»، «الجامع الحاصر لصناعة الطب» نیز نام دارد و آن در دوازده قسمت است. در فهرستی که بیرونی برای مؤلفات رازی نوشته، جزء دوازدهم «حاوی» را کتابی جداگانه دانسته است.
← قفطی
...
جملاتی از کاربرد کلمه الحاوی فی الطب
کتاب الحاوی فی الطب معروف به الحاوی، یک دانشنامه پزشکی نوشته دانشمند ایرانی محمد زکریای رازی است که مهم‌ترین و پرحجم‌ترین تألیف رازی به‌شمار می‌آید.