الانی

معنی کلمه الانی در لغت نامه دهخدا

الانی. [ اَ ] ( ص نسبی ) نسبت است به الان ، اران :
الانی سواری فرنجه بنام
هنرها نموده بشمشیر و جام.نظامی.رجوع به الان و اران شود.
الانی. [ اَ ] ( اِخ ) نام طایفه ای از شعبه های لر کوچک است. ( تاریخ گزیده نسخه چاپ عکسی ص 547 ).
الانی. [ اَ ] ( اِخ ) قصبه ای است معتبر ( در کردستان ) و هوای خوش دارد و آبهای روان. حاصلش غلات باشد و علفزارهای نیکو و شکارگاههای خوب فراوان دارد. ( نزهةالقلوب ج 3 ص 107 ).

معنی کلمه الانی در دانشنامه آزاد فارسی

آلانی. آلانی (Alani)
مردمی کوچنده و شبان در دنیای باستان، که به یکی از زبان های رایج سخن می گفتند و در جلگه های شمال شرقی دریای سیاه می زیستند. در قرن اول میلادی آلان ها به ایالات شرقی امپراتوری رُم مهاجرت کردند و در نوشته های لاتینی به آنان اشاره شده است. آلان ها به جنگجویی و تخصص در پرورش اسب شهرت داشتند، و در نهایت به دو گروه تقسیم شدند. گروه نخست، همراه با سایر اقوام ژرمنی به سوی غرب حرکت کردند و به نقاطی رسیدند که امروز فرانسه، پرتغال، الجزایر، و تونس قرار دارند و در آن جا به واندال ها پیوستند. در دورۀ پادشاهی گالیسریک، که از ۴۲۸ تا ۴۷۷م حکومت می کرد، آلان ها ایتالیا را اشغال و شهر رُم را در ۴۵۵م تسخیر کردند. گروه دوم، موسوم به آس ها، از دو گروه ایرون، ساکن ایالت خودمختار اوستیای شمالی در روسیه و دیگور در ایالت خودمختار اوستیای جنوبی در جمهوری گرجستان تشکیل می شوند. گروه هایی از این مردم در جمهوری های کاباردین ـ بالکار، گرجستان، تاجیکستان و قارص در ترکیه سکونت دارند. ایرونی ها مسیحی ارتُدوکس و دیگوری ها مسلمان حنفی اند. جمعیت قوم آس بالغ بر ۵۴۲هزار نفر است. زبان این قوم به گروه زبان های ایرانی شمال شرقی تعلق دارد و از دو لهجۀ اصلی ایرونی و دیگوری تشکیل می شود. در این زبان لغات و الفاظ ایرانی قدیمی فراوان است و قهرمانان باستانی ایران، در شمار قهرمانان این قوم قرار دارند. آس ها تا قرن ۶م بت پرست بودند و پس از آن مسیحی شدند. کاباردین های مسلمان در قرن ۱۰ق/۱۶ بر آس ها چیره شدند و اسلام را در میان آنان رواج دادند و پس از مدتی برای رهایی از تعدیات تاتارهای کریمه، به اتفاق آس ها، به دولت روسیه پیوستند.

جملاتی از کاربرد کلمه الانی

چون قوم لر در آن موضع (مانرود) بسیار شدند و بعد از آن هر قبیله به جهت علفخواری (چرای احشام) رو به موضعی نهادند، بعضی به لقب و بعضی به اسم موضعی که قرار گرفتند نام قبیله بدان مشهور شد، مثل روزبهانی، فضلی، داود عباسی، ایازکی، عبدالمالکی و ابوالعباسی که به نام پدر موسوم اند و سلوزی، جنگروی، لک، هسته، کوشکی، کارند، سنوبدی، الانی، زخوارکی، براوند (بیرانوند)، زنگنه، مانکره‌ای، رازی، سلگی و جودکی که به اسم مواضع خود مشهورند.
به رزم الانی روان کرد رخش برافروخت از تیغ رخشان درخش
حزب سوسیالیست پیشتاز ناصری (به عربی: الحزب الطليعي الاشتراكي الناصري) یک حزب سیاسی جنبش ناصری در عراق می‌باشد که به وسیلهٔ موفق الانی رهبری می شد.
چو دانست الانی که در راه او فرو ماند بی بخت بدخواه او
در مقدمه ذکر لُران و سبب وقوع اسم لُری بر ایشان یاد کرده شد که در کول مانرود بوده‌اند. چون در آن کول مردم بسیار شدند، هر گروهی به موضعی رفتند و ایشان را بدان موضع بازخواندند، چنانچه سیوانی، جنگرویی، اوتری و هر قبیله‌ای از لُران که درآن مقام نداشتند لُر اصلی نباشند و شعب ایشان بسیار است چنان‌که کوشکی، لنبکی، روزبهانی، ساکی، شادلوی، داودی، عباسی، محمدکاری و گروه جنگروی که امرای لُر کوچک و خلاصه ایشانند از شعبه سلبوری باشند و از شعب دیگران این اقوامند کارند، رزجنگری، فضلویی، شنوندی، الانی، کاه‌کاهی، ورخوارکی، دری، ویراوند، مانکره، واری، امارکی، ابوالعباسی، علی ممایی، کیجایی، خودکی، مدرئی و غیرهم که منشعب شده‌اند.
سپاه الانی شدند انجمن بزرگان فرزانه و رای زن
ملکه تامار خود از سوی مادر الانی بود و داود سوسلان نیز از بستگان مادری تامار بود. تامار پس از جدایی از شوهر نخست خود، یوری بوگولیوبسکی اهل روسیه، در سال ۱۱۸۷ یا ۱۱۸۹ با داود سوسلان در کاخ دیدوبه در نزدیکی تفلیس ازدواج کرد.