افغانها

تعدادی سپاهی برای مقابله با اشرف افغان به سمت اصفهان و اطراف(که آن زمان خیلی بزرگتر از زمان حاضر بوده)فرستاده میشوند و افغانها رو از اصفهان بیرون می کنند

سلسله خلجی (به هندی: सलतनत ख़िलजी) یک سلسله پادشاهی مسلمان خلج _ افغان به پایتختی دهلی بر بخش وسیعی از شمال و غرب شبه قاره هند نزدیک به سه دهه، بین سال‌های ۱۲۹۰ تا ۱۳۲۰، حکومت می‌کرد. این دودمان توسط سلطان جلال‌الدین فیروز خلجی تأسیس شد و دومین دودمان سلطنت دهلی به‌شمار می‌رود. شورش خلج‌ها و به قدرت رسیدن آنها در هندوستان، نشان دهنده انتقال قدرت از هندی ها به افغانها بود. سلسله خلجی بخاطر فتوحاتش در جنوب هند و دفع حملات پی‌درپی مغول به هند مشهور شده‌است.

در دوره شاه عباس شهر اصفهان به عنوان پایتخت ایران انتخاب گردید و به اوج عظمت و شکوه دست یافت به‌طوری‌که یادگارهای بسیاری از معماری و شهرسازی آن دوران تا عصر حاضر بر جای مانده است. صفویان در نتیجه تهاجم افغانها و تصرف اصفهان توسط آن‌ها از میان رفتند.

به شهادت کسانی که آن رویداد را دیده‌اند و هنوز زنده‌اند بلاهایی که از هجوم افغانها بر سر ساکنان نیشابور آمد دست‌کم از مصیبتهای ناشی از هجوم مهاجمان تاتار نداشت. به گفتهٔ یکی از سالخورده‌ترین ساکنان نیشابور هجوم احمدخان شهر را چنان ویران ساخت که در درون دیوار نیشابور یک خانه مسکونی نماند و مدت‌ها این نابسامانی و دربدری ادامه داشت.

غازی ملک که اکنون خود را غیاث الدین نامیده بود، به اصلاح امور پرداخت، خزانه‌اش را رونق بخشید، به رویارویی با مخالفانش پرداخت، بیدر، ورنکل (که به سلطان‌پور تغییر نام یافت)، تلگانه و ورانگال را فتح کرد و با سلطان ناصرالدین فرزند غیاث‌الدین بلبن قرارداد صلح بست. همچنین به خاطر ناامن شدن دهلی توسط افغانها پایتخت را از آنجا به تغلق‌آباد، شهری که خود بنا کرده بود، منتقل کرد. وی را پادشاهی عادل، مدبر، شجاع، متدین و پشتیبان علما دانسته‌اند، که به سختگیری دینی پرداخت و شراب را ممنوع کرد. غیاث‌الدین تغلق در ۷۲۵ هجری بر اثر فروریختن کوشکی که فرزنداش ساخته بود درگذشت، برخی همانند ابن‌بطوطه مرگ وی را توطئه فرزنداش الغ‌خان و وزیرش خواجه ایاز دانسته‌اند.

شهر بِن از جمله شهر های قدیمی چهارمحال و بختیاری است قبل از آنكه شهر بِن در این محل ایجاد گردد ، اجداد و ساكنین فعلی در ادامه دره ای كه هم اكنون شهر در آن موجود است و در نزدیكی امامزاده بابا پیر احمد ساكن بوده اند ، از طرف دیگر با توجه به اینكه شهر بِن از جمله شهرهائی است كه به دلیل مقاومت مردم آن در مقابل افغانها سقوط نمی كند می توان یقین یافت كه این شهر در آن زمان از جمله نقاط آباد منطقه چهارمحال و بختیاری بوده است.

در پی فتنهٔ افغانها، جمعی از بیگدلیهای آسیب‌دیده به قم رفتند و در آنجا به دو دسته یا خاندان مهم تقسیم شدند؛ بیگدلیهای آذر، منسوب به حاج لطفعلی بیگ‌آذر؛ و بیگدلیهای اولاد برادر آذر، موسوم به اسحاق بیگ، متخلص به عُذْری. بیگدلیها در قم جایگاه ویژه‌ای یافتند و بسیاری از مناصب اجتماعی را برعهده گرفتند. در دوران ناصرالدین شاه بسیاری از املاک و زمینهای قم و اطراف آن در اختیار بیگدلیها بود. امروزه آثار و ابنیهٔ متعددی در قم منسوب بدیشان است.

جامعه کاتولیک کوچک در اصفهان با هجوم افغانها به این شهر در سال ۱۷۲۲ هلاک شد. در نتیجه، اسقف اعظم از طرف بغداد تنها با تعداد معدودی از خانواده‌های کاتولیک که در اصفهان زنده مانده بودند اداره می‌شد.

قسمت عمده افغانها در ساعت سه بعد از ظهر به اصفهان رسیدند، و خود اشرف با عده کمی از سربازان در شب آن روز وارد پایتخت شد. افغانها ادعا می‌کردند که بر دشمن پیروز شده‌اند، ولی در اثر گریه و زاری زنان و کودکان آن‌ها در قلعه، خلاف قضیه ثابت شد. همچنین در سایر قسمت‌های شهر آشوبی عظیمی برپا بود، زیرا ساکنان تیره بخت پایتخت می‌دانستند که اگر افغانها شکست بخورند، آن‌ها را قتل‌عام خواهند کرد. اما اشرف به اندازه‌ای متوحش شده بود که اگر هم این قصد را داشت نتوانست آن را اجرا کند. با وجود این، با آلودن دست خود به خون شاه سلطان حسین انتقام خویش را گرفت.

با درخواست حمایت فوری از امپراتوری عثمانی، اشرف در صدد مقابله با پیشروی ارتش ایران به سمت اصفهان بود. عثمانی‌هایی که مایل بودند به جای دیدن یک ایران در حال ظهور در مرزهای شرقی خود، اشرف را در قدرت نگه دارند، همگی مشتاق کمک با تفنگ و توپخانه بودند. در نبرد مورچه خورت، افغانها بار دیگر با قاطعیت شکست خوردند و اشرف را مجبور به فرار از جنوب کردند.