اعلمیت

معنی کلمه اعلمیت در دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] اَعلَمیت یا اَعلَم بودن در فقه شیعه به معنای داناتر بودن یک مجتهد از دیگر مجتهدان به لحاظ فقهی است. در صورت وجود مجتهدان متعدد و اختلاف آرای آنان، بسیاری از فقیهان شیعه رجوع به اَعلم و تقلید از او را واجب دانسته اند. برای جواز تقلید از یک مجتهد، شهادت دو نفر که بتوانند اعلم را تشخیص دهند کافی است. گروهی از مجتهدان شیعه قائل به جواز تقلید از غیر اعلم هستند. گسترش نظریه تقلید از اعلم پس از قرن ۱۳ق، موجب تمرکز مرجعیت شیعه در حوزه های علمیه بزرگ مثل نجف و قم شده است.
در رساله های توضیح المسائل گفته شده که اگر مجتهدان شیعه در یک حکم اختلاف نظر داشته باشند، مکلفان باید به نظر اعلم مجتهدان عمل کنند. این شرط را اکثر فقها برای انتخاب مرجع تقلید واجب می دانند. روشن است که اگر در مسئله ای، اختلافی وجود نداشته باشد، تقلید از اعلم معنای خود را از دست خواهد داد.
برخی از فقیهان تأکید کرده اند حتی اگر مُکَلَف احتمال اعلمیت کسی را بدهد، باید از او تقلید کند.

جملاتی از کاربرد کلمه اعلمیت

سید علی محمد دستغیب نماینده استان فارس و از مراجع شیراز با بیان اینکه «ولایت مطلقه، اعلمیت و اعدلیت و پشتیبانی قاطع علما و مردم را می طلبد... و اگر مردم حمایتشان را از این ولایت فقیه برداشتند، ارزش خود را از دست می‌دهد.» از مجلس خبرگان رهبری خواست در جهت احقاق حق مردم و اعادهٔ حیثیت از مرجعیت تشکیل جلسه علنی دهد و به شکایات آنها به وسیلهٔ نمایندگانشان یعنی میرحسین موسوی و مهدی کروبی رسیدگی کند.رادیو زمانه
و آقا شیخ‌حیدرعلی محقق دربارهٔ آن بزرگوار اظهار داشته: «دربارهٔ ایشان شبههٔ اعلمیت بود. بسیاری از فضلای اصفهان در درس ایشان شرکت می‌کردند».