اریسا

مرزهای قدیمی بنگلادش در جنوب آسیا ناشناخته است. در کتاب‌های جغرافیا به اجتماعی از مردم که بنگال نامیده می‌شدند اشاره شده است. مهاباراتا چندین درگیری را در این اجتماع ذکر می‌کند. مارکو پولو نیز در خاطرات خود به نام بنگلا اشاره می‌کند. تاریخ‌نگاران دیگری هم با نام‌های گوناگون به این منطقه جغرافیایی اشاره کرده‌اند ولی برای نخستین بار نام بنگال در دوران سلطنت اکبرشاه استفاده شد؛ هنگامی که استان شرقی موخالز به عنوان سوبا - بنگلا شناخته شد. در روزگار چیرگی بریتانیا بر هند بین سال‌های ۱۸۵۴–۱۸۷۴ م بنگال شامل این قسمت‌ها بود: ۱-بنگال خاص؛ ۲- ایالت بیهار در هند کنونی و مناطق اریسا و چوتانگپور در غرب؛ ۳- قسمتی از دره سورما در شمال شرقی.

فیروزشاه دو لشکرکشی به بنگال انجام داد که با مبادله هدایا با الیاس‌شاهیان صلح کرد، همچنین در ۷۶۱ به اریسا لشکر کشید و نگرکوت را که به یاد سلطان محمد محمدآباد نامیده شد فتح کرد با اینحال استقلال سلاطین دکن و بنگال را تأیید کرد و در تصرف دوباره این سرزمین‌ها توفیقی نیافت. فیروزشاه به علم و ادب علاقه‌مند بود، در دوره وی کتاب‌هایی از سانسکریت به فارسی ترجمه شد، همچنین تاریخ فیروزشاهی را ضیاءالدین برنی به نام او نگاشته‌است. وی همچنین به عمران و آبادانی قلمرواش پرداخت، آبراهه‌ها را مرمت کرد. ساخته‌های زمان او عبارت است از ۱۵۰ پل، صد حمام، سی مدرسه، چهل مسجد و صد کاروانسرا.

گرچه موضوع اصلی « ناتیاشاسترا » نمایش است، به موضوع رقص نیز به مقدار قابل توجهی پرداخته‌است. این متن از یک سو به جزیئات حالات مختلف حرکت دست می‌پردازد و از سوی دیگر این حالات حرکت را به دو دسته نرم و شدید تقسیم می‌کند؛ حالت اول معرف شکل رقص « لالیتا » (« لایسا ») و حالت دوم معرف رقص « تنداوا » است. رقص به چهار دسته و چهار نوع منطقه‌ای تقسیم می‌شود. «ناتیاشاسترا» این چهار دسته را سکولار، تشریفاتی، مجرد و شرحی می‌نامد. جغرافیای منطقه‌ای از زمان باراتا کاملاً تغییر کرده‌است و در نتیجه به جز در یک مورد تغییرات مختلفی ایجاد شده‌است: «ادرا ماگادی» که پس از ده‌ها سال مناظره به عنوان منطقه امروزی میتیلا - اریسا و رقص ادیسی شناسایی شده‌است.