معنی کلمه اجازه کتبی در دانشنامه اسلامی
اندیشمندان علوم حدیث اجازه را در یک نگاه به کتبی و شفاهی تقسیم کرده اند. اجازه کتبی آن است که شیخ اجازه برای کسی که خواستار اجازه نقل حدیث است بنویسد "اجزت لک ان تروی عنی مسموعاتی و مرویاتی" یا "اجزتک روایة مسموعاتی و مرویاتی" یعنی به تو اجازه دادم که مسموعات و مرویات مرا نقل کنی.
صور اجازه کتبی
برخی گفته اند: «اجازه به طور مطلق بر اجازه کتبی در روایت اطلاق می شود که: ا - مشتمل بر ذکر کتب و مصنفاتی است که اذن در روایت آن ها به صورت اجمال و یا تفصیل از سوی مجیز صادر شده است؛ ب - مشتمل بر ذکر مشایخی است که از سوی آن ها اذن در روایت برای مجیز صادر شده است؛ ج - مشتمل بر ذکر مشایخ این مشایخ است که هر طبقه پس از طبقه دیگر بیان شده به صورتی که اسناد به معصومین (علیهم السّلام) منتهی گشته است».
نکته مهم
دانشمندان علوم حدیث برای اجازه کتبی عباراتی مانند "اخبرنا فلان کتابة" یا "اخبرنا فلان فی ما کتب الیّ" ذکر کرده اند. اجازه کتبی به اجازه مختصر، متوسط و کبیر (مبسوط) تقسیم شده است که توضیح هر یک از آن ها در جای گاه خود ذکر شده است. از این اصطلاح به اجازه تحریری نیز تعبیر شده است.
مستندات مقاله
...