ابوقحافه
معنی کلمه ابوقحافه در دانشنامه اسلامی
آگاهی درباره ابوقحافه بسیار اندک و ناچیز است و به آنچه در مآخذ آمده نیز نمی توان اعتماد چندانی داشت چه به نظر می رسد بیش تر این روایات در پرتو مقامی است که فرزند وی ابوبکر بدان رسیده است. او از تیره بنی تَیم و از قریش بود و گفته اند که بینایی خود را از دست داده بوده است.
اسلام آوردن ابوقحافه
به یک روایت در روز فتح مکه ، درحالی که فرزندش ابوبکر او را همراهی می کرد، نزد پیامبر صلی الله علیه و آله اسلام آورد اما واقدی در خبری که طی آن به صحبت یکی از دختران ابوقحافه با پدرش در روز فتح مکه و درباره پیامبر صلی الله علیه و آله اشاره می کند سخنی از اسلام آوردن او به میان نمی آورد. در برخی مآخذ، این خبر را با ماجرای اسلام آوردن ابوقحافه در آمیخته اند.
درگذشت
گفته اند که پس از درگذشت ابوبکر زنده بود و از او ارث برد و در ۱۴ق در ۹۷ سالگی و در اوایل خلافت عمر درگذشت، اما از فحوای روایتی چنین برمی آید که ابوقحافه دست کم سالیانی پیش از پیامبر صلی الله علیه و آله درگذشته باشد. از این رو ماجرایی که نشان می دهد پس از فوت ابوبکر، ابوقحافه او را ستود، به افسانه بیش تر می ماند.
جملاتی از کاربرد کلمه ابوقحافه
هان، به خدا قسم ابوبکر پسر ابوقحافه جامه خلافت را پوشید در حالی که می‌دانست جایگاه من در خلافت چون محور سنگ آسیا به آسیاست، سیل دانش از وجودم همچون سیل سرازیر می‌شود، و مرغ اندیشه به قلّه منزلتم نمی‌رسد. اما از خلافت چشم پوشیدم، و روی از آن برتافتم، و عمیقاً اندیشه کردم که با دست بریده و بدون یاور بجنگم، یا آن عرصه گاه ظلمت کور را تحمل نمایم، فضایی که پیران در آن فرسوده، و کم سالان پیر، و مؤمن تا دیدار حق دچار مشقت می‌شود!