ابوالچپ

معنی کلمه ابوالچپ در لغت نامه دهخدا

ابوالچپ. [ اَ بُل ْ چ َ ]( اِ مرکب ) نغمه ای که در ماهور و راست ْپنجگاه آید.

معنی کلمه ابوالچپ در فرهنگ عمید

گوشه ای در دستگاه های همایون و راست پنجگاه.

جملاتی از کاربرد کلمه ابوالچپ

هرمز فرهت، رایج‌ترین ترتیب اجرای گوشه‌ها را چنین ذکر کرده‌است: پروانه، خسروانی، روح‌افزا، نیریز، زابل، پنج‌گاه، قرچه، مبرقع، سپهر، نهیب، عراق، آشور، ابوالچپ، طرز، لیلی و مجنون، نوروزها، نفیر، ماوراءالنهر، راک، راک کشمیر، و راک هندی. از این میان، پروانه، روح‌افزا، سپهر، پنج‌گاه، مبرقع، و ماوراءالنهر مخصوص راست‌پنج‌گاه هستند، خسروانی و گوشه‌های راک از دستگاه ماهور آمده‌اند، ابوالچپ، طرز، لیلی و مجنون، نفیر و گوشه‌های نوروز از دستگاه همایون آمده‌اند، زابل از سه‌گاه آمده‌است، و قرچه هم از شور. گوشه‌های نیریز، نهیب، عراق و آشور را فرهت جزو «گوشه‌های سرگردان» طبقه‌بندی می‌کند که در دستگاه‌های بسیاری قابل اجرا هستند.
شاهد و ایست این گوشه درجهٔ چهارم همایون است و گاهی جزئی از گوشهٔ ابوالچپ نیز محسوب شده‌است. نام آن احتمالاً مرتبط است با منطقه‌ای به نام «راوند» که از توابع قزوین بود.
بیات شیراز ششمین مقام است، این مقام حالت غمگینی را در شنونده ایجاد می‌کند.قسمت‌های مختلف بیات شیراز عبارتند از: برداشت، اصفهانک، مایه، گردانیه، نشیب‌فراز، بیات اصفهان، خمس-روان، ذیل بیات شیراز (بیات شیراز بالا)، ابوالچپ، خاوران، هزّال، شکستهٔ فارس (فارس شیکسته‌سی)، دلربا، فرود. نُت‌های شاهد در آن شامل «ر» و «سل» است.[نیازمند منبع]